เคยไหมกับการมีอารมณ์ขึ้นๆ ลงๆ จนทำให้คนรอบข้างพลอยทำตัวไม่ถูก ? มีหลายสิ่งที่สามารถส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงของอารมณ์ตลอดทั้งวัน และในบางครั้งการมีอารมณ์แปรปรวนสามารถเป็นอาการของการป่วยเป็นโรคทางจิต หรือเป็นการบอกใบ้ว่ามีบางสิ่งเกิดขึ้นกับร่างกายของคุณ เราลองมาดูกันดีกว่าว่ามีสาเหตุใดบ้างที่ทำให้คุณมีอารมณ์ไม่เสถียร
อารมณ์แปรปรวนเกิดจากอะไรได้บ้าง ?
1. ความเครียดและความวิตกกังวล
การตกอยู่ในสถานการณ์ที่ตึงเครียด และการเจอเหตุการณ์ที่ทำให้ประหลาดใจ ล้วนแต่เปลี่ยนอารมณ์ของคุณได้ค่ะ เมื่อคุณอยู่ในช่วงอ่อนไหวง่าย คุณก็อาจตอบสนองต่อสถานการณ์รุนแรงมากขึ้นหรือบ่อยมากกว่าคนอื่น นอกจากนี้ บางคนอาจรู้สึกว่าตัวเองไม่สบายใจ กลัว และกังวลโดยไม่มีเหตุผล ถ้าคุณไม่สามารถควบคุมความกังวลของตัวเองในช่วง 6 เดือนที่ผ่านมา และมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วยอย่างการมีปัญหากับการนอน ไม่แน่ว่าคุณอาจเป็นโรควิตกกังวล
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
2. โรคไบโพลาห์
คนที่เป็นโรคไบโพลาห์มีอารมณ์ที่ขึ้นและลงอย่างรุนแรง และเกิดขึ้นนานกว่าการมีอารมณ์แปรปรวนแบบทั่วไป นอกจากนี้ผู้ป่วยบางคนอาจมีอาการคึกมากถึงขนาดใช้เวลาหลายวันไปกับงานปาร์ตี้ ไม่นอน พูดมาก และทำเรื่องบ้าระห่ำ ซึ่งอาการที่ว่านี้คือช่วงที่อารมณ์ดีมากกว่าปกติ โดยจะเกิดสลับกับช่วงซึมเศร้า ทั้งนี้มีการค้นพบว่า ในแต่ละปีชาวอเมริกันที่เป็นผู้ใหญ่กว่า 3 % เป็นโรคไบโพลาห์
3. โรคซึมเศร้า
คนที่เป็นโรคซึมเศร้าอาจมีอารมณ์ขึ้นๆ ลงๆ เช่นกัน พวกเขาจะรู้สึกเศร้า แล้วก็กลับมารู้สึกปกติ แต่จะไม่คึกเท่ากับคนที่เป็นโรคไบโพลาห์ ผู้ป่วยอาจรู้สึกแย่ในตอนเช้า และกลับมาร่าเริงในช่วงอื่นของวัน ถ้าคุณรู้สึกเศร้า สิ้นหวัง และกระสับกระส่ายมากกว่า 2 สัปดาห์ การไปพบแพทย์ก็เป็นทางเลือกที่ดีค่ะ
4. ภาวะบุคลิกผิดปกติแบบก้ำกึ่ง
ผู้ที่ป่วยเป็นโรคนี้จะมีการเปลี่ยนอารมณ์แบบฉับพลันและรุนแรง เช่น จากวิตกกังวลเป็นโกรธ หรือจากซึมเศร้าเป็นวิตกกังวล แต่อาการไม่ได้รุนแรงเท่ากับคนที่เป็นโรคไบโพลาห์ ทั้งนี้คนที่ตกอยู่ในภาวะบุคลิกผิดปกติแบบก้ำกึ่งจะไม่สามารถรับมือกับความเครียดได้ดี นอกจากนี้ผู้ป่วยอาจต้องการทำร้ายตัวเองเมื่อรู้สึกไม่มั่นคงและโกรธ
5. โรคสมาธิสั้น
ในบางครั้ง การมีอารมณ์แปรปรวน อารมณ์ร้อน และรู้สึกท้อแท้ง่ายสามารถเป็นอาการของโรคสมาธิสั้นในผู้ใหญ่ นอกจากนี้ผู้ป่วยอาจมีอาการกระสับกระส่าย ย้ำคิดย้ำทำ และไม่มีสมาธิ
6. มีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน
ฮอร์โมนเพศมีความสัมพันธ์กับอารมณ์ ดังนั้นหากระดับของฮอร์โมนเปลี่ยนไป มันก็สามารถทำให้อารมณ์แปรปรวนได้ค่ะ จึงไม่แปลกที่เราจะพบอาการที่ว่านี้ในวัยรุ่น ผู้หญิงก่อนมีประจำเดือน คนท้อง และผู้หญิงหลังวัยทอง ซึ่งเป็นวัยที่มีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน
อย่างไรก็ตาม ฮอร์โมนเพศของผู้ชายมีแนวโน้มที่จะเสถียรจนกระทั่งอายุ 30 ปี และฮอร์โมนเทสโทสเตอโรนจะเริ่มลดลงทีละนิด ซึ่งผู้ชาย 1/3 ที่มีอายุ 75 ปี และมากกว่านี้มีระดับของเทสโทสเตอโรนต่ำ และนั่นก็สามารถทำให้อารมณ์แปรปรวน หย่อนสมรรถภาพทางเพศ มีปัญหากับการนอน และมีอาการร้อนวูบวาบ
หากการมีอารมณ์แปรปรวนไปขัดขวางการทำงาน ความสัมพันธ์ หรือส่วนใดๆ ของชีวิต คุณควรรีบนัดแพทย์เพื่อค้นหาว่าอะไรคือต้นเหตุที่ทำให้คุณมีอาการอย่างที่ว่า สำหรับวิธีง่ายๆ ที่อาจช่วยรับมือกับอารมณ์แปรปรวนในระดับเบา ตัวอย่างเช่น การออกกำลังกายเป็นประจำ การฟังเพลง การบำบัดความคิดและพฤติกรรม (Cognitive behavioral therapy ) หรือพฤติกรรมบำบัดวิภาษวิธี (Dialectical behavior therapy)
