Baso , Blast, Promyelocyte , Myelo และ Metamyelo คืออะไร?

Baso , Blast, Promyelocyte , Myelo และ Metamyelo คืออะไร?

อ่านข้อมูลเกี่ยวกับ Basophil, Blast, Promyelocyte , Myelocyte และ Metamyelocyte ว่าคืออะไร มีหน้าที่และมีความสำคัญอย่างไรในร่างกาย รวมทั้งบอกข้อมูลเกี่ยวกับค่าปกติและค่าที่ผิดปกติจะแสดงผลอย่างไรต่อร่างกาย อ่านได้ที่นี่

Baso

วัตถุประสงค์

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ

ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

กด

เพื่อทราบจำนวนเบโซฟิล (basophil เขียนย่อๆ ว่า Baso) ว่ามีจำนวนกี่เปอร์เซ็นต์ของเซลล์เม็ดเลือดขาว (WBC)

คำอธิบายอย่างสรุป

1. เบโซฟิล มีต้นกำเนิดและเจริญเติบโตมาจากไขกระดูกเมื่อมันโตเต็มที่จะมีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 8-10 ไมครอน ทั้งนี้นับเป็นหน่วยย่อยที่มีจำนวนน้อยที่สุดของเซลล์เม็ดเลือดขาว (WBC) ในภาวะปกติจะมีจำนวนเบโซฟิลในเลือดเพียงประมาณ 0-100 เซลล์ต่อ ลบ.มม.
2. เบโซฟิล มีหน้าที่ป้องกันการเกิดอาการภูมิแพ้กล่าวคือมันจากควบคุมร่างกายที่จะหลั่งสารฮิสตามีน (histamine) อันเป็นปฏิกิริยาซึ่งเกิดจากการรับสารก่อภูมิแพ้เช่น ฝุ่น เกสรดอกไม้ ละอองเกสรจากผึ้งมีให้หลั่งออกมามากเกินไปนอกจากนั้น เบโซฟิล ยังช่วยควบคุมสารเฮพาริน (heparin ซึ่งทำให้เลือดใส) มิให้มีมากจนเกินไป

ค่าปกติของ Basophil

Baso =

% WBC 0.5 – 1.0

หน่วยนับสมบูรณ์ แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ* แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท กด Absolute count (per mm3) 25 - 100

ค่าผิดปกติ

1. ในทางน้อย มีศัพท์เรียกว่า basopenia ซึ่งอาจแสดงผลว่า
   • อาจเกิดโรคไทรอยด์ทำงานเกิน (hyperthyroidism)
   • ร่างกายสตรีอาจกำลังตกไข่ (ovulation)
   • อาจกำลังตั้งครรภ์
   • ร่างกายอาจกำลังอยู่ในสภาวะเครียดอย่างหนัก
2. ในทางมากมีศัพท์เรียกว่า basophilia ซึ่งอาจแสดงผลว่า
   • อาจเกิดโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวจากไขกระดูกชนิดเรื้อรัง (chronic myelocytic leukemia)
   • อาจเกิดโรคมะเร็งปุ่มน้ำเหลือง (Hodgkin's lymphoma)
   • อาจเกิดการอักเสบจากแผลในลำไส้ (ulcerative colitis)

Blast

วัตถุประสงค์

เพื่อทราบจำนวนแบลสต์ (Blast) คือเซลล์เม็ดเลือดตัวอ่อนทั้งหลายว่าหลุดเข้ามาอยู่ในกระแสเลือดนับได้เป็นจำนวนกี่เปอร์เซ็นต์ของเม็ดเลือดขาว (WBC) ทั้งนี้ที่อยู่ปกติของมันคือในไขกระดูก

คำอธิบายยังสรุป

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ

ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

กด

1. กรุณาดูที่รูป 5 (หน้า 114 ถึง 115) จะเห็นจากแผนภูมิซึ่งปรากฏคำว่า "Blast" อาจเป็นเซลล์หลายชนิดล้วนแต่มีต้นกำเนิดมาจาก stem cell ทั้งสิ้นและจำเป็นต้องรอเวลาให้อยู่ในไขกระดูก (bone marrow) ก่อนซึ่งเป็นการแสดงว่า blast เหล่านั้นยังเป็นตัวอ่อนหรือ "เซลล์ทารก" พร้อมที่จะโตเป็นเซลล์ผู้ใหญ่เพื่อจะออกไปทำงานตามหน้าที่ของมันในกระแสเลือดต่อไปภายหลัง
2. Blast จำเป็นต้องรอเวลาอยู่ในไขกระดูกเพราะยังเป็นเซลล์ตัวอ่อน Blast ทั้งหลายเหล่านี้มี 5 ชนิดคือ
   • Erythroblasts เมื่อโตเป็นผู้ใหญ่ถึงเวลาทำงานในกระแสเลือดจะได้ชื่อใหม่ว่า "เซลล์เม็ดเลือดแดง" (Erythrocytes)
   • Myeloblasts เมื่อโตเป็นผู้ใหญ่ถึงเวลาทำงานในกระแสเลือดจะแบ่งตัวเองกลายเป็นเซลล์สำคัญถึง 3 ชนิดคือ 1) Basophils 2) Eosinophils และ 3) Neutrophils
   • Monoblasts เมื่อโตเป็นผู้ใหญ่ถึงเวลาทำงานในกระแสเลือดจะได้ชื่อใหม่ว่า Monocytes
   • Lymphoblasts เมื่อโตเป็นผู้ใหญ่ถึงเวลาทำงานในกระแสเลือดจะได้ชื่อใหม่ว่า Lymphocytes
   • Megakaryoblasts เมื่อโตเป็นผู้ใหญ่ถึงเวลาทำงานในกระแสเลือดมันก็จะวิวัฒนาการตัวเองไปตามลำดับจนกลายเป็นเกล็ดเลือด (Platelets) ซึ่งมีชื่อเป็นทางการว่า Thrombocyte ทั้งนี้เราจะได้ทำความรู้จักกันในภายหลัง
3. จึงเป็นอันสรุปได้ว่า ทุกๆ Blast ไม่ว่าจะเป็นชนิดใดควรต้องถือเหมือนกันหมดว่า ยังเป็นเยาวชนหรือเป็น"นักเรียนอนุบาล" อยู่ยังไม่มีวุฒิภาวะพอที่จะออกไปต่อสู้กับ "โลกภายนอก" ในหลอดเลือดใดๆ ได้ ฉะนั้นในสภาวะปกติ blast จึงไม่ควรที่จะถูกตรวจพบได้ในหลอดเลือดเลยหากตรวจพบ blast หรือนักเรียนอนุบาลในหลอดเลือดเมื่อใด ก็ต้องสันนิษฐานได้ทันทีว่าคงหนีกระเจิงออกมาจากโรงเรียนอนุบาล (ไขกระดูก) ซึ่งอาจมีสาเหตุเพราะโรงเรียนอนุบาลถูกผู้ก่อความไม่สงบเผาทำลายคล้ายสถานการณ์3 จังหวัดใช้แดนภาคใต้ของไทยยังไงยังงั้น!

แปลว่าต้องมีเหตุสำคัญเกิดขึ้นที่ไขกระดูกจึงตรวจพบ Blast ในหลอดเลือดได้

ค่าปกติของ Blast

1. ให้ยึดถือตามข้าที่ระบุไว้ในใบรายงานแสดงผลเลือด (ถ้ามี)
2. ค่าปกติทั่วไป

Blast 0 %

ค่าผิดปกติ

1. ในทางน้อยถือว่าไม่ผิดปกติ
2. ในทางมากอาจแสดงผลว่า
   • อาจเกิดสภาวะไขกระดูกทำงานล้มเหลว (bone marrow failure syndrome) โดยผลิตเซลล์เม็ดเลือดขาวที่เป็น Blast cells ชนิด Myeloblasts มากเกินไปจนทำให้หยุดการผลิตเซลล์เม็ดเลือดอื่นที่เคยผลิตได้แก่ เม็ดเลือดแดงและเกล็ดเลือด หรือผลิตได้จำนวนน้อยจึงทำให้ ตัวเจ้าของร่างกายเกิดอาการอ่อนเพลียมีอาการซีดเซียวเกิดอาการปวดกระดูกหาก Blast cells ล้นเข้าสู่กระแสเลือดมากเกินไปอาจทำให้เกิดอาการปวดศีรษะ อาเจียน ปวดหลัง ปวดข้อ ปวดกระดูก และอาจถึงขั้นอัมพาต
   • ทั้งนี้ข้อตกลงร่วมทางการแพทย์ระหว่างฝรั่งเศสอเมริกันและอังกฤษ (French-American-British หรือ FAB) ได้กำหนดค่าผลเลือดเป็นตัวเลขว่าหากในเลือดตรวจพบว่ามีค่า blast เกินกว่า 30% จะถูกวินิจฉัยว่าเป็นโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดร้ายแรง (acute leukemia) ถึงแม้กว่านั้นในสมัยต่อมาองค์การอนามัยโลก (WHO) ก็ยังได้กำหนดให้ลดตัวเลขต่ำกว่านั้นลงไปอีกกล่าวคือหากเลือดมีค่า blast เพียงระดับ 20% ขึ้นไปก็ถือว่าเป็นโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวจากเหตุไขกระดูกชนิดร้ายแรง (acute myelocytic leukemia, AML)แล้ว

Promyelo

วัตถุประสงค์

เพื่อทราบจำนวน Promyelocyte (โปรไมโลไซต์) อันเป็นวิวัฒนาการของเซลล์เม็ดเลือดที่เติบโตขึ้นมาจาก blast แต่ Promyelocyte เริ่มมีลักษณะของเซลล์ครบถ้วนแต่ถึงกระนั้นก็จำเป็นจะต้องได้รับการ "ฟูมฟัก" ให้อยู่แต่ในไขกระดูกเท่านั้นฉะนั้นการหลุดล่อนนี้ออกมาอยู่ในกระแสเลือดจึงถือว่ามีความผิดปกติ โปรดดูรูปที่ 5 หน้า 114-115 จะเห็นคำว่า "pro..." ไม่ว่า ของเซลล์ชนิดใดไม่ควรมีปรากฏตัวในกระแสเลือด

การตรวจในหัวข้อนี้จึงประสงค์จะทราบว่า

1. มี Promyelocyte หลุดออกมาอยู่ในกระแสเลือดบ้างหรือไม่?
2. ถ้าหากมีก็ให้แสดงค่าตัวเลขเป็นเปอร์เซ็นต์ของเม็ดเลือดขาว (WBC)

คำอธิบายอย่างสรุป

1. Promyelocyte แม้จะมีรูปพรรณสัณฐานถือว่าเป็นเซลล์โดยครบถ้วนแล้วก็ตามแต่มันก็ยังคงมีขนาดใกล้เคียงหรือใหญ่กว่า Blast เพียงเล็กน้อยเท่านั้นกล่าวคือมีเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 10-12 ไมครอน หรือใหญ่กว่าเล็กน้อยแต่ยังมีนิวเคลียสและผิวเซลล์ยังไม่สมบูรณ์
2. Promyelocyte จึงเปรียบเสมือนนักเรียนชั้นประถมศึกษายังไม่มีความสามารถและยังไม่เหมาะสมจะไปทำงานใดๆในกระแสเลือดได้

ค่าปกติของ Promyelocyte

1. ให้ยึดถือตามข้าที่ระบุไว้ในใบรายงานแสดงผลเลือด (ถ้ามี)
2. ค่าปกติทั่วไป

Promyelo 0 %

ค่าผิดปกติ

1. ในทางน้อย -
2. ในทางมาก (ค่าใดๆ ที่มากกว่า 0%) อาจแสดงผลว่าอาจเกิดโรคหรือสภาวะผิดปกติที่ไขกระดูกจึงทำให้ Promyelocyte ต้องหลุดออกมาสู่กระแสเลือด

Myelo

วัตถุประสงค์

เพื่อทราบจำนวนMyelocyte (ไมโลไซต์) คือ เซลล์เยาวชน ที่เติบโตขึ้นมาอีกระดับหนึ่ง จาก Promyelocyte ว่ามีหลุดเข้าไปในกระแสเลือดเป็นจำนวนกี่เปอร์เซ็นต์ของเม็ดเลือดขาว

คำอธิบายอย่างสรุป

1. Myelocyte เริ่มมีขนาดเล็กลงนิวเคลียสมีลักษณะกลมหรือรูปไข่เริ่มแสดงคุณลักษณะให้เห็นค่อนข้างชัดว่าในอนาคตข้างหน้าจะเป็นเซลล์อะไร เช่น นิวโตรฟิล อีโอซิโนฟิล หรือเบโซฟิล ฯลฯ
2. ถึงอย่างไรก็ตาม Myelocyte ก็ยังถือเสมือนว่าเป็นเซลล์เยาวชนในระดับชั้นนักเรียนมัธยมจึงไม่ควรที่จะรีบร้อนหรือหลบหนีหลุดเข้าไปอยู่ในกระแสเลือด กรุณาดูที่รูปที่ 5 หน้า 114-115 จะเห็นได้ว่ามันจำเป็นจะต้องได้รับการฟูมฟักให้อยู่ในไขกระดูกไปก่อนดังนั้นการตรวจพบ Myelocyte ในน้ำเลือดไม่ว่าจะเป็นของเซลล์ชนิดใดก็ต้องถือว่าตกอยู่ในสภาวการณ์ที่ผิดปกติ

ค่าปกติของMyelocyte

1. ให้ยึดถือตามข้าที่ระบุไว้ในใบรายงานแสดงผลเลือด (ถ้ามี)
2. ค่าปกติทั่วไป

Myelo 0 %

ค่าปกติทางน้อย -

ค่าปกติทางมาก (หมายถึงค่าใดๆที่เกินกว่า 0%) อาจแสดงผลว่าเกิดโรคเกี่ยวกับไขกระดูกหรือโรคเกี่ยวกับเลือด

Metamyelo

วัตถุประสงค์

เพื่อทราบจำนวน Metamyelocyte (เมตาไมโลไซต์) ว่าจะมีหลุดลอยเข้าไปในกระแสเลือดบ้างหรือไม่

คำอธิบายอย่างสรุป

1. Meta เป็นคำอุปสรรค (คำเสริมข้างหน้า, prefix) ที่มาจากพระภาษากรีกซึ่งมีลักษณะการใช้แค่ขายกับคำในภาษาละตินคือคำว่า post ที่คนทั่วไปค่อนข้างเข้าใจกว้างขวางกว่าซึ่งบอกความหมายว่าภายหลังจากนั้น (after) หรือผ่านจากจุดนั้นไป (beyond) ดังนั้น Metamyelocyte จึงหมายถึงเซลล์ที่ผ่านพ้นวัยเด็กแต่ก็ยังนับว่าเป็นวัยรุ่นที่ต้องอยู่ในภาวะเรียนรู้เพิ่มเติมในระดับอุดมศึกษาให้สมบูรณ์แปลว่า ยังไม่มีวุฒิภาวะเพียงพอที่จะออกไปโลดแล่นทำงานในกระแสเลือดได้
2. นิวเคลียสของ Metamyelocyte ของเซลล์ชนิดใดก็ตามจะเริ่มยุบตัวเล็กลงประมาณ 50 เปอร์เซ็นต์และแสดงให้เห็นเป็นรูปเว้าตรงส่วนกลางมีลักษณะเป็นลอนเด่นชัดขึ้น
3. กรุณาดูที่รูป 5 (หน้า 114 ถึง 115) เพื่อจะได้เห็นว่า Metamyelocyte มีที่มาและที่ไปอย่างไร

ค่าปกติของ Metamyelocyte

1. ให้ยึดถือตามข้าที่ระบุไว้ในใบรายงานแสดงผลเลือด (ถ้ามี)
2. ค่าปกติทั่วไป

Metamyelo 0 %

ค่าปกติทางน้อย -

ค่าปกติทางมาก (หมายถึงค่าใดๆ ที่เกินกว่า 0%) อาจแสดงผลว่าเกิดโรคเกี่ยวกับไขกระดูกหรือโรคเกี่ยวกับเลือด