คือแฟนกินยาคุมแบบรายเดือน (21เม็ด เมลลิแอน) กินมาปีกว่าแล้ว แล้วตอนนี้หมอให้กินยา 3 เดือนติดไม่เว้น ตอนนี้เข้าแผงที่ 3 ประมาณเม็ดที่ 2 แล้วมีประจำเดือนมา (คำถาม ไม่ทราบว่าเป็นเพราะอะไรครับ มีโอกาสตั้งครรภ์หรือเปล่าครับ หรือเป็นเพราะฤทธิ์ยา)

สวัสดีครับ
ในช่วงที่รับประทานยาคุม 1-3 แผงแรกนั้นอาจมีผลข้างเคียงทำให้มีเลือดออกกระปริดกระปรอยทางช่องคลอดได้ครับ โดยเฉพาะถ้ามีการรับประทานยาต่อเนื่องโดยไม่มีการเว้น 7 วันระหว่างแผงก็จะยิ่งมีโอกาสเกิดอาการนี้ได้ง่ายขึ้น

อย่างไรก็ตามถ้าหากต้องการยืนยันว่ามีการตั้งครรภ์หรือไม่ หมอก็แนะนำว่าควรลองตรวจการตั้งครรภ์ดูก่อน โดยให้ตรวจห่างจากการมีเพศสัมพันธ์ครั้งสุดท้ายอย่างน้อย 14 วันและใช้ปัสสาวะแรกหลังตื่นนอนตอนเช้าในการตรวจ ก็จะให้ผลตรวจที่เชื่อถือได้ 97-99% ครับ

นอกจากนี้ถ้าหากเลือดที่ออกมานั้นออกมาในปริมาณมาก หยุดยาก หรือออกมาติดต่อกันหลายวัน หมอก็แนะนำว่าควรไปพบแพทย์นรีเวชเพื่อตรวจหาสาเหตุความผิดปกติอื่นนอกเหนือจากผลข้างเคียงของยาคุมด้วยครับ

ยาคุมแบบ 21 เม็ด โดยทั่วไปในการใช้เพื่อคุมกำเนิด เมื่อใช้หมดแผงแล้วจะต้องเว้นว่าง 7 วันให้เป็นช่วงปลอดฮอร์โมนเพื่อให้ประจำเดือนมา ก่อนที่จะต่อยาคุมแผงใหม่นะคะ

ส่วนในกรณีของแฟนผู้ถามซึ่งใช้ตามคำสั่งแพทย์ ถ้าไม่มีการเว้นว่างให้เกิดช่วงปลอดฮอร์โมน ก็จะทำให้ไม่เกิดการหลุดลอกของเยื่อบุโพรงมดลูก ทำให้ไม่มีประจำเดือนมาค่ะ

แต่การใช้ในลักษณะนี้อาจทำให้เกิดผลข้างเคียงที่เป็นเลือดกะปริบกะปรอยได้ โดยเฉพาะถ้ารับประทานไม่ตรงเวลา

ดังนั้น ถ้าไม่มีอาการผิดปกติอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น ตกขาวผิดปกติ, มีกลิ่นเหม็นคาวหรือกลิ่นรุนแรง, แสบหรือคันช่องคลอด หรือปวดท้องรุนแรง และไม่เคยลืมรับประทานยาคุมติดต่อกันหลายวันเลย หากมีเลือดออกมากะปริบกะปรอย ก็น่าจะเป็นเพียงผลข้างเคียงจากยาตามที่กล่าวไปข้างต้นนั่นเองนะคะ

ซึ่งผลข้างเคียงดังกล่าว มักจะหายไปเองในไม่กี่วันเมื่อใช้ยาคุมต่อให้ตรงเวลาสม่ำเสมอค่ะ

ส่วนโอกาสตั้งครรภ์ การใช้ยาคุมแบบต่อเนื่องทุกวันดังกล่าวไม่ได้ลดประสิทธิภาพในการคุมกำเนิดนะคะ ดังนั้น ถ้าแฟนของผู้ถามใช้ยาคุมถูกต้อง และไม่ลืมรับประทานยาคุมติดต่อกันตั้งแต่ 2 วันขึ้นไป ก็มีโอกาสตั้งครรภ์ 0.3 - 9% ตามผลป้องกันปกติของยาคุมรายเดือน หรือค่อนไปทางต่ำ คือ 0.3% ถ้ารับประทานตรงเวลาสม่ำเสมอค่ะ

อย่างไรก็ตาม หากมีเลือดออกมามากจนชุ่มผ้าอนามัยทั้งที่ไม่เคยลืมรับประทานยาคุมเลย หรือถ้ามีอาการผิดปกติอื่น ๆ ร่วมด้วย ควรไปพบสูตินรีแพทย์เพื่อตรวจเพิ่มเติมหาสาเหตุที่แท้จริง และพิจารณาการรักษาที่เหมาะสมนะคะ

ถ้ามีผลคุมกำเนิดจากยาคุมเมลลิแอนอยู่ โดยเฉพาะถ้ารับประทานยาคุมตรงเวลาสม่ำเสมอ ก็มีความเสี่ยงน้อยมากที่จะตั้งครรภ์นะคะ

การใช้ยาคุมแบบต่อเนื่องดังที่กล่าวมา มีความเสี่ยงที่จะทำให้เกิดผลข้างเคียงในลักษณะของเลือดกะปริบกะปรอยได้อยู่แล้วค่ะ แต่โดยทั่วไปจะหายเองได้ จึงไม่มีอันตรายต่อสุขภาพ ดังนั้น หากมีความจำเป็นที่จะต้องใช้ตามแพทย์สั่ง ก็ไม่ควรกังวล และรับประทานให้ถูกต้องตามที่แนะนำนะคะ

และนอกจากนี้ ยาคุมเมลลิแอนก็เป็นยาคุมที่มีปริมาณฮอร์โมนอยู่ในระดับ "ต่ำมาก" จึงอาจทำให้มีเลือดกะปริบกะปรอยได้ง่ายจากความแปรปรวนของฮอร์โมน หากรับประทานยาคุมไม่ตรงเวลา

ดังนั้น ถ้าแฟนของผู้ถามรับประทานยาคุมถูกต้องและต่อเนื่องมาโดยตลอด เลือดกะปริบกะปรอยที่ออกมาและไม่มีอาการผิดปกติอื่น ๆ ร่วมด้วย ก็น่าจะเป็นผลข้างเคียงจากยาคุมเอง ไม่ใช่เลือดล้างหน้าเด็กค่ะ

แต่ถ้ากังวลใจ ก็สามารถตรวจการตั้งครรภ์ให้ชัดเจนได้ตามที่คุณหมอกันตณัฏฐ์แนะนำไปข้างต้นนะคะ