สวัสดีค่ะ ปกติทานยาคุมแบบ 21 เม็ดค่ะ วันนี้เพิ่งทานเม็ดที่ 17ไป แต่พอมานับเม็ด ปรากฏว่า ทานยาคุมขาดไป 1 เม็ดค่ะ เพราะที่จริงแล้ว วันนี้ต้องทานเม็ด 18 ค่ะ ปัญหาคือไม่ทราบว่าลืมทานไปวันไหน เมื่อไหร่ค่ะ แบบนี้คือต้องทานแผงนี้ให้หมดไม๊คะ หรือว่าปล่อยเลย แล้วในกรณีนี้ แผงใหม่ต้องเริ่มทานตอนไหนคะ

1. ถ้าผู้ถามเริ่มใช้ยาคุมแผงนี้ถูกต้อง การขาดยาคุมแบบแผง 21 เม็ดไป 1 วัน ยังถือว่ามีผลคุมกำเนิดต่อเนื่องและมีเพศสัมพันธ์หลั่งในได้ตามปกติค่ะ

ดังนั้น ถ้าไม่มั่นใจว่าลืมรับประทานในวันใด ก็ควรรับประทานต่อในขนาดปกติเหมือนเดิมไปจนหมดแผงนะคะ

2. เมื่อหมดแผงแล้วก็ให้เว้นว่าง 7 วันเป็นช่วงปลอดฮอร์โมนให้ประจำเดือนมา จากนั้นจึงค่อยเริ่มรับประทานแผงใหม่ในวันที่ 8 ของการเว้นว่าง ซึ่งจะทำให้วันเริ่มแผงใหม่เลื่อนช้าออกไป 1 วันจากที่คาดการณ์ไว้

ซึ่งหากผู้ถามต้องการจะเริ่มรับประทานตรงกับวันเดิมที่ใช้เคย เมื่อประจำเดือนมาแล้วก็สามารถเริ่มรับประทานแผงใหม่ในวันที่ 7 ของการเว้นว่างได้ค่ะ ถือว่ามีผลคุมกำเนิดต่อเนื่องกันทุกวันเช่นกันนะคะ

3. ยาคุมแบบ 21 เม็ดจะมี "ตัวย่อของวันในสัปดาห์" ระบุไว้ในแผง หรือสำหรับบางยี่ห้อที่ระบุเป็น "ตัวเลขลำดับการใช้" 1 - 21 ก็จะมีแผ่นสติ๊กเกอร์ช่วยจำที่ระบุ "ตัวย่อของวันในสัปดาห์" มาให้ติดไว้ที่แผงยาอยู่ดี

การที่ผู้ถามรับประทานผิดดังกล่าว โดยที่ไม่ทราบเลยว่าลืมรับประทานในวันใด แสดงว่าผู้ถามไม่ได้มีการตรวจสอบ "ตัวย่อของวันในสัปดาห์" ที่ระบุไว้ในแผงเลยนะคะ ซึ่งทำให้เสี่ยงที่จะรับประทานซ้ำซ้อนเกินขนาด หรือแก้ไขไม่ทันการณ์เมื่อลืมรับประทานยาเช่นในครั้งนี้

ดังนั้น ในการใช้ยาคุมแผงต่อ ๆ ไป แนะนำให้ตรวจสอบทุกครั้งก่อนที่จะแกะเม็ดยามารับประทานนะคะ

การแก้ไขเมื่อลืมรับประทานยาคุม คือ ให้รับประทาน "เม็ดที่ลืม" 1 เม็ดทันทีที่นึกได้ แล้วรับประทานเม็ดต่อ ๆ ไปตามเวลาปกติ

เช่น ถ้าเมื่อวานผู้ถามลืมรับประทานยาคุม แล้วนึกได้วันนี้ตอนเช้า ก็จะต้องรับประทานเม็ดที่ลืมในตอนเช้าวันนี้ 1 เม็ด แล้วรับประทานเม็ดยาของวันนี้อีก 1 เม็ดในเวลารับประทานปกติ

หรือถ้านึกได้ตอนที่จะรับประทานยาคุมในวันนี้ ก็ให้รับประทานเม็ดที่ลืมพร้อมกับเม็ดที่ต้องใช้ในวันนี้รวมกันเป็น 2 เม็ดไปเลย ส่วนวันต่อ ๆ ไปก็รับประทานวันละ 1 เม็ดตามเวลาปกติเหมือนเดิมค่ะ
..
..
..
แต่ในกรณีของผู้ถาม ถ้าไม่ทราบว่าลืมรับประทานในวันใด ไม่แนะนำให้รับประทานเพิ่มเป็น 2 เม็ดในวันนี้ เพราะนอกจากจะไม่ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์แล้ว ยังทำให้เกิดผลข้างเคียงมากขึ้นโดยไม่จำเป็นนะคะ

ยาคุมแบบ 21 เม็ด เป็นยาคุมชนิดฮอร์โมนรวม มีความยืดหยุ่นในการรับประทานผิดมากกว่ายาคุมชนิดฮอร์โมนโปรเจสตินเดี่ยวค่ะ

ดังนั้น ถ้าผู้ถามเริ่มใช้ยาคุมแผงนี้ถูกต้อง หรือถ้ามีผลคุมกำเนิดจากยาขึ้นแล้ว หากไม่ "ขาดยา" ติดต่อกันตั้งแต่ 2 - 3 วันขึ้นไป (จำนวนวันที่แน่นอนขึ้นกับปริมาณฮอร์โมนในยาคุมยี่ห้อที่ใช้) ก็ยังถือว่ามีผลคุมกำเนิดต่อเนื่องและมีเพศสัมพันธ์หลั่งในได้ตามปกติ

ในกรณีของผู้ถาม เมื่อลืมรับประทาน 1 เม็ด แม้ว่าจะผ่านมาหลายวันแล้วก็ตาม ก็ถือว่ามีการ "ขาดยา 1 วัน" ค่ะ

ส่วนการ "ขาดยาติดต่อกัน 2 - 3 วัน" ซึ่งทำให้ไม่มีผลคุมกำเนิดต่อเนื่อง จะหมายถึง ลืมและไม่ได้รับประทานยาติดต่อกัน 2 - 3 วันนะคะ เช่น ถ้าวันอาทิตย์ - จันทร์ - อังคารที่ผ่านมา หากผู้ถามไม่ได้รับประทานยาคุมเลย ต่อให้กลับมารับประทานยาคุมในวันพุธตามเวลารับประทานปกติ ก็จะถือว่ามีการ "ขาดยาติดต่อกัน 3 วัน" ไปแล้ว และทำให้ไม่มีผลคุมกำเนิดต่อเนื่อง จนกว่าจะกลับมารับประทานยาคุมติดต่อกันครบ 7 วันอีกครั้ง
..
..
..
สรุปก็คือ แนะนำให้ผู้ถามรับประทานยาคุมที่เหลือในแผงต่อวันละ 1 เม็ดไปตามเดิมจนหมดแผงนะคะ ไม่จำเป็นจะต้องหยุดใช้ และไม่ควรรับประทานเพิ่มเป็น 2 เม็ดในวันนี้ค่ะ

และเมื่อหมดแผงแล้วก็ให้เว้นว่าง 7 วันได้ตามปกติ ไม่จำเป็นจะต้องต่อแผงใหม่ทันทีโดยไม่เว้นว่างนะคะ

แต่การที่ผู้ถามใช้ยาคุม 21 เม็ดหมดใน 22 วัน (เพราะลืมรับประทาน 1 วัน) เมื่อรวมกับการเว้นว่างอีก 7 วันก็จะกลายเป็น 29 วัน จึงทำให้วันที่ต่อแผงใหม่ไม่ตรงกับวันเดิมที่เคยใช้ ยกตัวอย่างเช่น แทนที่จะต่อแผงใหม่ในวันอาทิตย์ ก็จะกลายเป็นว่าต้องต่อแผงใหม่ในวันจันทร์ค่ะ

หรือถ้าผู้ถามต้องการจะเริ่มรับประทานแผงใหม่ตรงกับวันเดียวกันกับแผงเดิม เมื่อประจำเดือนมาแล้วก็ให้ต่อยาคุมแผงใหม่ในวันที่ 7 ของการเว้นว่างก็ได้นะคะ ถือว่ามีผลคุมกำเนิดต่อเนื่องไม่แตกต่างกันค่ะ