Xanax® (ซาแน็กซ์) คือชื่อทางการค้าของตัวยา Alprazolam (อัลปราโซแลม) เป็นกลุ่มยาทางจิตเวช หรือเรียกว่า ยากลุ่มเบนโซไดอะซีปีน (Benzodiazepines: BZDs) ออกฤทธิ์สั้น หรือนานปานกลางเช่นเดียวกับ Lorazepam
ยา Xanax ถูกนำมาใช้รักษากลุ่มโรควิตกกังวล ได้แก่ โรควิตกกังวลทั่วไป โรควิตกกังวลร่วมกับมีอาการซึมเศร้า โรคตื่นตระหนกหวาดกลัว มีฤทธิ์สงบ ระงับ และช่วยให้นอนหลับ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
ยา Xanax มีรูปแบบวางจำหน่ายหลายชนิด ได้แก่ ยาเม็ด ยาน้ำ ยาเม็ดแตกตัวเร็ว และยาเม็ดออกฤทธิ์เนิ่น
บริษัท Pfizehttps เป็นผู้ผลิตยา Xanax และได้รับอนุญาตจัดจำหน่ายโดยองค์การอาหารและยา ในปี ค.ศ. 1981
นอกจาก Xanax แล้ว Alprazolam ยังมีชื่อทางการค้าอื่นๆ อีก เช่น รูปแบบยาน้ำมีชื่อทางการค้าว่า Alprazolam Intensol ผลิตโดยบริษัทยา West-Ward Pharmaceuticals หรือรูปแบบยาเม็ดแตกตัวเร็วจะมีชื่อทางการค้าว่า Niravam ผลิตโดยบริษัทยา Jazz Pharmaceuticals
กลไกการออกฤทธิ์ยา Xanax
ปัจจุบันยังไม่ทราบกลไกการออกฤทธิ์ยาแน่ชัด แต่ในทางคลินิกยาจะออกฤทธิ์กดประสาทส่วนกลาง ซึ่งขึ้นอยู่กับขนาดยา โดยจะมีตั้งแต่ทำให้ประสิทธิภาพการทำงานลดลงจนถึงทำให้นอนหลับ
ยา Xanax ได้รับอนุญาตให้ใช้กับผู้ใหญ่เท่านั้น เพราะยังไม่มีข้อมูลความปลอดภัยและประสิทธิภาพของยา Xanax ในผู้ป่วยที่มีอายุน้อยกว่า 18 ปี ส่วนในกลุ่มผู้ป่วยสูงอายุจะมีความไวต่อฤทธิ์ยา Xanax มากกว่าปกติ จึงควรใช้ขนาดยาต่ำสุดที่ได้ผลในการรักษา
คำเตือนในการใช้ยา Xanax
- การใช้ยากลุ่มเบนโซไดอะซีปีนร่วมกับยาแก้ปวดกลุ่มโอปิออยล์ (Opioids) เช่น Tramadol, Oxycodone หรือ Hydrocodone จะมีผลทำให้นอนหลับนานเกินไป กดการหายใจ หมดสติ หรือเสียชีวิตได้
- ไม่ควรใช้ยานี้ หากคุณเคยมีประวัติแพ้ยา Alprazolam หรือยาตัวอื่นๆ ในกลุ่มเบนไซโดอะซีปีน เช่น Librium® (Chlordiazepoxide) , Valium® (Diazepam), Serax® (Oxazepam) หรือ Ativan® (Lorazepam) เป็นต้น
- ไม่ควรใช้ยาในกลุ่มผู้มีอาการต้อหินมุมแคบเฉียบพลัน
- ไม่ควรใช้ยานี้ หากคุณกำลังใช้ยารักษาโรคเชื้อราบางชนิด เช่น Sporanox® (Itraconazole) หรือ Nizoral® (Ketoconazole)
- ยามีผลทำให้มีอาการง่วงซึม และลดประสิทธิภาพในการขับขี่รถยนต์ หรือทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักรกล อาการจะยิ่งแย่ขึ้นหากรับประทานร่วมกับยาตัวอื่นที่มีผลทำให้ง่วงซึมเหมือนกัน
- ไม่ควรใช้ยาในกลุ่มผู้สูงอายุ ผู้ป่วยหนัก หรือผู้ที่อยู่ในภาวะร่างกายอ่อนเพลีย
- ไม่ควรปรับเพิ่มขนาดยาเอง หรือใช้ยาติดต่อกันนานเกินคำสั่งแพทย์ เพราะอาจทำให้เกิดอาการเสพติดได้
- ยา Xanax มีปฏิกิริยาร่วมกับยาอื่นๆ จึงควรแจ้งแพทย์เกี่ยวกับยาประจำตัวที่ใช้อยู่ รวมทั้งวิตามิน อาหารเสริม และสมุนไพร
- หากในระหว่างการรักษาคุณมีอาการกำเริบ จะต้องแจ้งให้แพทย์ทราบ ไม่ควรปรับเพิ่มขนาดยาเองโดยไม่ปรึกษาแพทย์ ถึงแม้คุณคิดว่ายารักษาไม่ได้ผลแล้วก็ตาม
- ไม่มีข้อมูลความปลอดภัยหรือประสิทธิผลในการใช้ยาในกลุ่มผู้ป่วยเด็กอายุต่ำกว่า 18 ปี
กรุณาแจ้งให้แพทย์ทราบหากมีโรคประจำตัว หรือมีอาการเหล่านี้
- เป็นโรคซึมเศร้า
- มีความคิดอยากฆ่าตัวตาย
- โรคหอบหืด หรือมีการหายใจผิดปกติ
- เคยมีประวัติติดแอลกอฮอล์ หรือใช้สารเสพติด
- ตับหรือไตทำงานบกพร่อง
- โรคลมชักหรือเคยมีอาการชัก
การเสพติดยา Xanax
ปัจจุบัน Xanax และยาตัวอื่นในกลุ่มเบนโซไดอะซีปีนถูกนำมาใช้ในทางที่ผิดอย่างแพร่หลาย มักใช้เพื่อให้เกิดอาการเคลิบเคลิ้ม เป็นสุข (High) ทั้งในกลุ่มผู้ป่วยที่แพทย์สั่งใช้ยา และการซื้อยามาใช้ด้วยตนเอง
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
สถาบัน The Coalition against drug abuse รายงานเกี่ยวกับการนำยามาใช้ในทางที่ผิดติดต่อกันเป็นระยะเวลานานจนเกิดการเสพติด มักเกี่ยวข้องกับการใช้ยานี้ในโรคซึมเศร้า อาการผิดปกติทางจิต พฤติกรรมก้าวร้าว หรืออารมณ์หุนหันพลันแล่น
การใช้ยา Xanax ในหญิงตั้งครรภ์ และหญิงให้นมบุตรหรือวางแผนจะให้นมบุตร
Xanax จัดอยู่ในยา category D เป็นอันตรายต่อพัฒนาการของตัวอ่อนในครรภ์มารดา อาจเป็นสาเหตุทำให้ทารกพิการแต่กำเนิด (Terratogenic effects) โดยเฉพาะหากใช้ยาในช่วงไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์ และการรับประทานยาในช่วงใกล้คลอดก็อาจมีผลเสียอื่นๆ ต่อทารกด้วยเช่นกัน
หากคุณกำลังตั้งครรภ์ หรือวางแผนจะตั้งครรภ์ จะต้องแจ้งให้แพทย์ทราบก่อนเริ่มใช้ยา Xanax รวมถึงยาอื่นๆ ด้วย
Xanax เป็นยาที่ไม่ปลอดภัยหากนำมาใช้ในระหว่างให้นมบุตร จะต้องแจ้งให้แพทย์ทราบหากคุณกำลังอยู่ในช่วงให้นมบุตร หรือวางแผนจะให้นมบุตรก่อนเริ่มใช้ยา เพราะอาจเป็นสาเหตุให้เกิดอาการข้างเคียงที่เป็นอันตรายต่อทารกได้
อาการถอนยา Xanax
การหยุดยาควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ โดยแพทย์อาจจะค่อยๆ ปรับลดขนาดยาลง ผู้ป่วยไม่ควรหยุดรับประทานยาโดยไม่ปรึกษาแพทย์ เพราะการหยุดยาโดยทันทีจะมีผลทำให้เกิดอาการถอนยา เช่น
- วิตกกังวล
- มีความคิดฆ่าตัวตาย หรือพยายามฆ่าตัวตาย
- นอนไม่หลับ
- การมองเห็นผิดปกติ
- อาการชัก
- เหงื่อออก มือสั่น หัวใจเต้นเร็ว
- พฤติกรรมก้าวร้าว
- อาการซึมเศร้า
- คลื่นไส้
การใช้ยา Xanax ร่วมกับเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
ไม่ควรดื่มแอลกอฮอล์ในระหว่างที่รับประทานยา Xanax เพราะแอลกอฮอล์จะทำให้อาการข้างเคียงจากยารุนแรงมากยิ่งขึ้น เช่น อาการง่วงซึม รู้สึกสับสน และอาการเดินเซ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
อาการข้างเคียงของยา Xanax
อาการแพ้ยาที่ต้องพบแพทย์โดยทันที มีดังนี้
- เกิดผื่นลมพิษ
- หายใจลำบาก
- ใบหน้า ริมฝีปาก ลิ้น หรือลำคอบวม
- กลืนลำบาก
อาการข้างเคียงที่พบได้โดยทั่วไป มีดังนี้
- อาการง่วงซึม
- เวียนศีรษะ มึนศีรษะ
- นอนไม่หลับ
- กล้ามเนื้อเคลื่อนไหวผิดปกติ
- พูดช้าลง
- ความจำแย่ลง
ส่วนใหญ่แล้ว อาการข้างเคียงจากการใช้ยาจะเกิดขึ้นในช่วงที่เริ่มต้นใช้ยา และมักจะค่อยๆ ดีขึ้น แต่หากอาการข้างเคียงยังไม่ดีขึ้น หรือแย่ลง ควรปรึกษาแพทย์ทันที
การเกิดปฏิกิริยาของยา Xanax กับยาชนิดอื่น
ก่อนเริ่มรับประทานยา Xanax แจ้งให้แพทย์หรือเภสัชกรทราบ หากคุณกำลังใช้ยาต่างๆ เหล่านี้ ซึ่งอาจเกิดปฏิกิริยากับยา Xanax และทำให้เกิดปัญหาในการใช้ยาได้
- ยารักษาเชื้อราบางชนิด เช่น Itraconazole (Sporanox), Ketoconazole (Nizoral, Ninazol) และ Diflucan (Fluconazole)
- ยาตัวอื่นๆ ในกลุ่มเบนโซไดอะซีปีน เช่น Clonazepam (Klonopin), Clorazepate (Tranxene), Diazepam (Valium), Estazolam (Prosom), Flurazepam (Dalmane), Lorazepam (Ativan), Midazolam (Versed), Oxazepam (Serax), Temazepam (Restoril), Triazolam (Halcion) และ Quazepam (Doral)
- ยากล่อมประสาทกลุ่มบาร์บิทูเรต (Barbiturates) เช่น Amobarbital (Amytal), Pentobarbital (Nembutal), Secobarbital (Seconal), Butalbital (Fiorina), Butabarbital (Butisol), Mephobarbital (Mebaral), Methohexital (Brevital), Thiamylal (Surital) และ Thiopental (Pentothal)
- ยารักษาจิตเภท หรืออาการทางจิต เช่น อะริพิพราโซล (Aripiprazole) หรือคลอร์โปรมาซีน (Chlorpromazine)
- ยารักษาอาการนอนไม่หลับ เช่น Eszopiclone (Lunesta) Ramelteon (Rozerem) หรือ Zaleplon (Sonata)
- ยาระงับปวดชนิดเสพติด เช่น Butorphanol (Stadol) โคเดอีน (Codeine) หรือไฮโดรโคโดน (Hydrocodone)
- ยารักษาโรคซึมเศร้า เช่น ยากลุ่ม SSRI (Selective Serotonin Reuptake Inhibitor) เช่น Fluoxetine หรือยากลุ่ม NaSSA (Noradrenergic and Specific Serotonergic Antagonist)
- ยารักษาอาการชัก เช่น คาร์บามาซีปีน (Carbamazepine) โซเดียมวาโปรเอต (Sodium valproate) หรือออกคาร์บาร์ซีปีน (Oxcarbazepine)
- ยาแก้แพ้ที่ทำให้ง่วงนอน เช่น เบนาดริล (Benadryl) หรืออาทาแรกซ์ (Atarax)
- กลุ่มยาชาเฉพาะที่
- ยาแก้แพ้กลุ่มยาต้านฮิสตามีน (Antihistamines)
- อะมิโอดาโรน (Amiodarone)
- ยาปฏิชีวนะบางชนิด เช่น Biaxin (Clarithromycin), Erythromycin, Mycobutin (Rifabutin), Rifampin (Rifampicin), Priftin (Rifapentine) และ Ketek (Telithromycin)
- ยาเม็ดคุมกำเนิด
- ไซโคลสปอริน (Cyclosporine)
- คอร์ทาแสท (Cortastat) เดซาโซน (Dexasone) โซลูเรกซ์ (Solurex) หรือ DexPak (Dexamethasone)
- ดิลไทอะเซม (Diltiazem)
- ยาแก้ปวดไมเกรน (Ergotamine) เช่น คาฟาทีน (Cafatine) คาเฟอร์กอต (Cafergot) วิเกรน (Wigraine)
- ยาต้านเชื้อเอชไอวี/เอดส์ (HIV/AIDS) เช่น Atazanavir (Reyataz), Delavirdine (Rescriptor), Efavirenz (Sustiva), Indinavir (Crixivan), Nelfinavir (Viracept), Nevirapine (Viramune) และ Ritonavir (Norvir, Kaletra)
- Imatinib mesylate (Gleevec)
- ไอโซไนอะซิด (Isoniazid)
- นิคาร์ดิปีน (Nicardipine)
- Procardia (Nifedipine)
- ควินีดีนกลูโคเนต (Quinidine Gluconate) หรือเรียกว่า Quin-G
- Uniphyl (Theophylline)
- สมุนไพรเซนต์จอห์นเวิร์ต (St. John’s wort)
- ยาลดการหลั่งกรด (H2-blockers) เช่น Cimetidine (Tagamet), Ranitidine (Zantac), Famotidine (Pepcid) และ Nizatidine (Axid)
- ยายับยั้งการหลั่งกรดในกระเพาะอาหาร (Proton pump inhibitors: PPIs) ได้แก่ Dexlansoprazole (Dexilant), Esomeprazole (Nexium), Lansoprazole (Prevacid), Omeprazole (Prilosec), Omeprazole (Zegerid), Pantoprazole (Protonix) หรือ Rabeprazole (Aciphex)
- Digoxin
- ผลไม้เกรปฟรุต (Grapefruits) อาจส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงของฤทธิ์ยาได้
ขนาดยา Xanax ที่ใช้ในการรักษา
ขนาดยา Xanax ที่ใช้ในการรักษาขึ้นอยู่กับสภาวะโรคและอายุของคุณ รวมทั้งรูปแบบยาที่เลือกใช้ ควรรับประทานยา Xanax ตามคำสั่งแพทย์อย่างเคร่งครัด
แนวทางทั่วไปในการใช้ยา Xanax
- เมื่อคุณเริ่มต้นใช้ยา Xanax ครั้งแรก แพทย์ผู้รักษาจะปรับเพิ่มขนาดยาอย่างช้าๆ เพื่อหลีกเลี่ยงการเกิดอาการข้างเคียงต่างๆ
- ขนาดยาในกลุ่มผู้ป่วยสูงอายุ ผู้ที่ร่างกายอ่อนแอ หรือตับทำงานบกพร่องอาจต่ำกว่าขนาดยาปกติ
- เมื่อคุณต้องหยุดยา Xanax แพทย์จะค่อยๆ ลดขนาดยาลงก่อนที่จะหยุดยา
- ควรเก็บยา Xanax ให้พ้นมือเด็ก
- เก็บรักษายา Xanax ในอุณหภูมิห้อง หลีกเลี่ยงจากความร้อนและความชื้น
แนวทางการใช้ยา Xanax รูปแบบยาเม็ด
- ยา Xanax รูปแบบยาเม็ดมีวางจำหน่ายอยู่ 4 ขนาด ได้แก่ ขนาด 0.25 0.5 1 และ 2 มิลลิกรัม
- ควรรับประทานเม็ดยาพร้อมน้ำอย่างน้อย 1 แก้ว อาจรับประทานพร้อมอาหารหรือไม่ก็ได้ โดยเม็ดยาจะมีรอยบากไว้เพื่อให้คุณสามารถหักเม็ดยาได้
แนวทางการใช้ยา Alprazolam Intensol รูปแบบยาน้ำ
- Alprazolam Intensol เป็นรูปแบบยาน้ำบรรจุขวดพร้อมหลอดหยดยาที่มีขีดบอกปริมาตรขนาดยาต่างๆ
- สามารถผสมสารละลายยาเข้มข้นกับอาหารที่เป็นของเหลวหรือกึ่งแข็งกึ่งเหลวได้ เช่น น้ำ น้ำผลไม้ น้ำแอปเปิล หรือขนมพุดดิ้ง
- ขวดยาที่เปิดแล้วควรใช้ภายใน 90 วันหลังจากวันที่เปิดใช้ยา
แนวทางการใช้ยา Alprazolam ชนิดแตกตัวเร็ว
- Niravam ซึ่งเป็น Alprazolam ชนิดเม็ดแตกตัวเร็ว มีวางจำหน่าย 4 ขนาด ได้แก่ 0.25 0.5 1 และ 2 มิลลิกรัม รับประทานเม็ดยาพร้อมน้ำหรือไม่ก็ได้
แนวทางการใช้ยา Alprazolam ชนิดเม็ดยาออกฤทธิ์เนิ่น
- Xanax XR เป็น Alprazolam ชนิดเม็ดออกฤทธิ์เนิ่น มีวางจำหน่าย 4 ขนาด ได้แก่ 0.5 1 2 และ 3 มิลลิกรัม รับประทานยาเพียงวันละครั้ง โดยปกติรับประทานในมื้อเช้าพร้อมน้ำอย่างน้อย 1 แก้ว กลืนเม็ดยาทั้งเม็ดโดยไม่เคี้ยว บด หรือหักเม็ดยา
การรับประทานยา Xanax เกินขนาด
หากพบเห็นใครหรือตัวคุณใช้ยา Xanax เกินขนาด โทรศัพท์แจ้งศูนย์พิษวิทยา หมายเลข 1-800-222-1222 หรือโทร. 911
การหยุดยา หรือลืมรับประทานยา Xanax
หากคุณลืมรับประทานยา Xanax บางมื้อให้รับประทานยาทันทีที่นึกได้ แต่ถ้าคุณรับประทานยาวันละหลายมื้อ และนึกได้เมื่อใกล้ถึงเวลามื้อถัดไป ให้ข้ามยาที่ลืมและรับประทานยามื้อถัดไปตามปกติ ห้ามเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เท่า
ลักษณะเม็ดยา Xanax
- Xanax ขนาด 0.25 mg เม็ดยารูปไข่ สีขาว
- Xanax ขนาด 0.5 mg เม็ดยารูปไข่ สีส้ม
- Xanax ขนาด 1 mg เม็ดยารูปไข่ สีฟ้า
- Xanax ขนาด 2 mg เม็ดยาแบบเคลือบฟิล์ม รูปร่างเป็นเม็ดสี่เหลี่ยม สีขาว
- Alprazolam-ACT ขนาด 0.25 mg เป็นเม็ดกลม สีขาว
- Alprazolam-ACT ขนาด 0.5 mg เป็นเม็ดกลม สีส้มอ่อน
- Alprazolam-ACT ขนาด 1 mg เป็นเม็ดกลม สีฟ้า
- Alprazolam-PP ขนาด 0.5 mg เป็นเม็ดกลม สีส้มอ่อน
- Alprazolam-PP ขนาด 2 mg เป็นเม็ดสี่เหลี่ยม สีเหลือง
- Alprazolam-MYL ขนาด 0.25 mg เป็นเม็ดกลม สีขาว
- Alprazolam-MYLขนาด 0. 5 mg เป็นเม็ดกลม สีส้มอ่อน
- Alprazolam-MYL ขนาด 1 mg เป็นเม็ดกลม สี ฟ้า
- Alprazolam-MYL ขนาด 2 mg เป็นเม็ดกลม สีขาว
- Alprazolam-GG ขนาด 2 mg เป็นเม็ดสี่เหลี่ยม สีขาว
- Alprazolam-GG ขนาด 0.25 mg เป็นเม็ดรูปไข่ สีขาว
- Alprazolam-GG ขนาด 0.5 mg เป็นเม็ดรูปไข่ สีส้ม
- Alprazolam-GG ขนาด 1 mg เป็นเม็ดรูปไข่ สีฟ้า
- Alprazolam-MAJ ขนาด 0.25 mg เป็นเม็ดกลม สีขาว
- Alprazolam-MAJ ขนาด 0.5 mg เป็นเม็ดกลม สีส้มอ่อน
- Alprazolam- GS ขนาด 0.5 mg เป็นเม็ดรูปไข่ สีส้มอ่อน
- Alprazolam-GRE ขนาด 0.25 mg เป็นเม็ดรูปไข่ สีขาว
- Alprazolam-GRE ขนาด 1 mg เป็นเม็ดรูปไข่ สีฟ้า
- Alprazolam- GS ขนาด 2 mg เป็นเม็ด สี่เหลี่ยม สีขาว
รวมข้อสงสัยที่พบบ่อยเกี่ยวกับการใช้ยา Xanax สามารถอ่านได้ ที่นี่
ยา Xanax เป็นยาอันตรายที่ต้องอยู่ในการดูแลของแพทย์ จึงควรปรึกษาแพทย์ทุกครั้งก่อนการใช้ยา มีอาการผิดปกติระหว่างใช้ยา หรือช่วงที่ต้องการหยุด ห้ามซื้อยามารับประทาน หรือลดปริมาณยา หรือหยุดยาด้วยตัวเองเป็นอันขาด เพราะอาจส่งผลข้างเคียงร้ายแรงแก่ผู้ป่วยได้
ดูแพ็กเกจตรวจสุขภาพ เปรียบเทียบราคา โปรโมชั่นล่าสุดจากโรงพยาบาลและคลินิกชั้นนำได้ที่นี่ หรือไม่พลาดทุกการอัปเดตแพ็กเกจต่างๆ เมื่อกดเป็นเพื่อนทางไลน์ @hdcoth และกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android
