การเจาะคอ (Tracheostomy) คือการเจาะเปิดรูตั้งแต่ด้านหน้าของลำคอเข้าไปถึงหลอดลม เพื่อต่อเครื่องช่วยหายใจทางท่อเจาะคอเข้าไปสู่หลอดลม ซึ่งจะช่วยให้ผู้ป่วยหายใจง่ายขึ้น การเจาะคออาจเป็นสิ่งที่จำเป็นหากมีภาวะหรือบางอย่างที่อุดกั้นทางเดินหายใจส่วนต้น เช่น
- มีสิ่งของขนาดใหญ่ เช่น เนื้องอกอุดกั้นทางเดินหายใจ
- เป็นโรคมะเร็งในลำคอ
- โรคที่ทำให้กล้ามเนื้อหรือเส้นประสาทที่เกี่ยวข้องกับการหายใจอ่อนแรงหรือเป็นอัมพาต
- มีการทำลายไขสันหลัง
- มีความผิดปกติที่ทางเดินหายใจส่วนบน
ขั้นตอนการทำการผ่าตัดเจาะคอ
การผ่าตัดนี้จะดำเนินการภายใต้การดมยาสลบ แพทย์จะเริ่มการเจาะคอด้วยการลงแผลตามแนวขวางบริเวณส่วนล่างของลำคอ ก่อนจะดึงกล้ามเนื้อบริเวณคอกลับไปด้านหลังและตัดผ่านต่อมไทรอยด์เพื่อให้เห็นหลอดลม จากนั้นแพทย์จะกรีดเปิดหลอดลม แล้วใส่ท่อเข้าไปเพื่อช่วยเปิดทางเดินหายใจและทำให้สารคัดหลั่งจากภายในปอดสามารถขับออกมาได้
ความเสี่ยงและภาวะแทรกซ้อนจากการเจาะคอ
ผู้ป่วยบางคนอาจเกิดภาวะแทรกซ้อนขึ้นทันทีหลังจากการเจาะคอ เช่น เส้นประสาทถูกทำลาย มีเลือดออกจากแผลผ่าตัด มีการติดเชื้อ มีอากาศรั่วอยู่ในเยื่อหุ้มปอด (Pneumothorax) หรือใต้ผิวหนังรอบท่อเจาะคอ (Subcutaneous emphysema)
ส่วนภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ ที่อาจเกิดขึ้น ได้แก่
- มีก้อนเนื้อเยื่อผิดปกติในทางเดินหายใจ
- ทางเดินหายใจเหนือท่อเจาะคอเกิดการยุบตัว
- มีแผลในหลอดลมที่เกิดจากการเสียดสีกับท่อ
- เสมหะแห้งและมีเมือกอุดตันท่อเจาะคอ
- รูที่เจาะไว้ปิดตัวลงหลังจากนำท่อเจาะคอออก