ภาวะถุงข้อต่อบวมอักเสบ เป็นภาวะที่ทำให้เกิดการเจ็บปวด บวม และไม่สามารถเคลื่อนไหวร่างกายได้เท่าที่ควร แต่สามารถรักษาให้หายขาดได้ หากอาการยังไม่รุนแรงมากนัก
เบอร์ซา (Bursa) คือถุงน้ำบรรจุของเหลวบริเวณข้อต่อในส่วนต่างๆ ของร่างกาย โดยถุงดังกล่าวจะครอบคลุมพื้นที่ที่เส้นเอ็น ผิวหนัง และเนื้อเยื่อของกล้ามเนื้อที่เข้ามาเกาะกระดูก หน้าที่หลักของถุงน้ำ หรือถุงข้อต่อ คือการหล่อลื่นเพื่อช่วยลดแรงเสียดทานระหว่างการเคลื่อนไหว
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
เมื่อเกิดภาวะถุงข้อต่อบวมอักเสบ จะทำให้เกิดอาการปวดบวม และไม่สบายในบริเวณที่ได้รับผลกระทบ ซึ่งอาจส่งผลต่อการเคลื่อนไหวในบางท่า ภาวะบวมอักเสบของถุงข้อต่อมีได้หลายประเภท บางชนิดอาจเป็นแบบเรื้อรัง และบางชนิดอาจเป็นแบบเฉียบพลัน เช่น
- Prepatellar Bursitis : เป็นการอักเสบบริเวณกระดูกหัวเข่า อาจเกิดเฉียบพลันหรือเรื้อรังก็ได้
- Olecranon Bursitis : เป็นการอักเสบบริเวณข้อศอก มักเป็นแบบเรื้อรัง
- Trochanteric Bursitis : เป็นการอักเสบบริเวณสะโพก อาจเกิดเฉียบพลันหรือเรื้อรังก็ได้
- Retrocalcaneal Bursitis : ทำให้เกิดอาการปวดและบวมที่ส้นเท้า อาจเกิดได้ทั้งแบบเฉียบพลันและเรื้อรัง
- Infectious Bursitis : ภาวะที่มีการอักเสบในถุงข้อต่อและทำให้ ปวด บวม แดง ร้อนบริเวณข้อต่อ อาจส่งผลให้เกิดอาการหนาวสั่น เป็นไข้และอาการอื่นๆ ที่บ่งบอกถึงการติดเชื้อ
สาเหตุของภาวะถุงข้อต่อบวมอักเสบ
สาเหตุที่พบบ่อยที่สุดของภาวะถุงข้อต่อบวมอักเสบ คือ การได้รับบาดเจ็บหรือความเสียหายต่อถุงข้อต่อ ซึ่งก็มีรายละเอียดที่แตกต่างกันไปในแต่ละประเภท ได้แก่
- Prepatellar : เกิดจากการฉีกหรือความเสียหายต่อกระดูกหุ้มหัวเข่าหรือ มักเกิดจาก กิจกรรมทางกีฬา การงอเข่าหรือคุกเข่าเป็นเวลานาน และการติดเชื้อ
- Olecranon : เกิดจากการวางข้อศอกกระแทกบนพื้นผิวแข็งซ้ำๆ หรือได้รับแรงกระแทกทางด้านหลังของข้อศอก และยังสามารถเกิดจากการติดเชื้อได้อีกด้วย
- Trochanteric : เกิดได้จากการทิ้งน้ำหนักลงสะโพกเป็นเวลานาน การนั่งหรือยืนที่ไม่เหมาะสม การเป็นโรคข้ออักเสบ รวมถึงการได้รับบาดเจ็บบริเวณสะโพกจากอุบัติเหตุ
- Retrocalcaneal : เกิดจากการวิ่ง การกระโดด หรือการทำกิจกรรมซ้ำๆ โดยไม่ได้วอร์มอัพร่างกายอย่างเหมาะสม
การวินิจฉัยภาวะถุงข้อต่อบวมอักเสบ
ภาวะดังกล่าวสามารถวินิจฉัยได้จากการตรวจร่างกายทั่วไป รวมถึงการตรวจเพิ่มเติม เช่น การทำเอ็มอาร์ไอเพื่อถ่ายภาพพื้นที่ที่เกิดการอักเสบ การตรวจเลือดและเจาะตรวจตัวอย่างชิ้นเนื้อจากถุงข้อต่อที่อักเสบ เป็นต้น
การรักษาภาวะถุงข้อต่อบวมอักเสบ
การพักผ่อนให้เพียงพอ หมั่นประคบเย็น และรับประทานยาแก้ปวด ก็สามารถช่วยบรรเทาอาการจากภาวะถุงข้อต่อบวมอักเสบได้แล้ว แต่ถ้าหากมีอาการรุนแรง ก็อาจจำเป็นต้องได้รับการรักษาด้วยวิธีการดังต่อไปนี้
- การรับประทานยาปฏิชีวนะ ในกรณีที่เกิดการติดเชื้อ
- การได้รับยาสเตียรอยด์ เพื่อบรรเทาอาการปวด การอักเสบ และบวม
- การผ่าตัด เพื่อกำจัดถุงข้อต่อที่เสียหาย หรือระบายของเหลวออกจากถุงข้อต่อ
- การทำกายภาพบำบัด เพื่อบรรเทาอาการปวดและอาการอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
ที่มาของข้อมูล
Brindles Lee Macon and Elizabeth Boskey, What causes bursitis? (https://www.healthline.com/symptom/bursitis), February 29, 2016.
