ทีมเภสัชกร HD
เขียนโดย
ทีมเภสัชกร HD
ทีมแพทย์ HD
ตรวจสอบความถูกต้องโดย
ทีมแพทย์ HD

Pristiq (ตัวยา desvenlafaxine)

เผยแพร่ครั้งแรก 1 มิ.ย. 2019 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 ตรวจสอบความถูกต้อง 16 พ.ค. 2019 เวลาอ่านประมาณ 4 นาที

Pristiq® เป็นชื่อการค้าของยาสามัญ คือ เดสเวนลาฟาซีน ซักซิเนต (Desvenlafaxine Succinate) ผลิตโดยบริษัทไฟเซอร์ (Pfizer) จัดเป็นยาในกลุ่มยาต้านเศร้า ใช้ในผู้ป่วยโรคซึมเศร้า ปัจจุบันยังไม่ทราบข้อมูลกลไกการออกฤทธิ์ของยาที่แท้จริง แต่เชื่อว่ายาออกฤทธิ์ผ่านการยับยั้งการดูดกลับของสารสื่อประสาทเซโรโทนิน (Serotonin) และนอร์อพิเนปฟรีน (Norepinephrine) ในระบบประสาทส่วนกลาง ทำให้ความเข้มข้นของสารสื่อประสาทสองชนิดนี้สูงขึ้น

Pristiq® จัดอยู่ในกลุ่มยาควบคุมพิเศษ ตามการจำแนกโดยคณะกรรมการอาหารและยา มีจำหน่ายเฉพาะร้านยาแผนปัจจุบันที่มีเภสัชกรชั้นหนึ่งควบคุมการขายยา ต้องมีการจัดทำบัญชียาควบคุมคุมพิเศษ และสำหรับบุคคลทั่วไปให้เภสัชกรจำหน่ายเฉพาะตามใบสั่งของผู้ประกอบวิชาชีพฯ รูปแบบยาที่มีวางจำหน่ายในประเทศไทย ได้แก่ รูปแบบยาเม็ดชนิดออกฤทธิ์นาน (extended-release t) ขนาด 50 มิลลิกรัม ส่วนในต่างประเทศ ได้แก่ สหรัฐอเมริกา มีวางจำหน่ายในขนาด 100 มิลลิกรัม

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

ข้อบ่งใช้ของยา Pristiq®

โรคและอาการที่เป็นข้อบ่งใช้ของยานี้ ได้แก่

  • โรคซึมเศร้า (Major Depressive Disorder)
  • กลุ่มอาการ Vasomotor (เช่น อาการร้อนวูบวาบ เหงื่ออกตอนกลางคืน) ระดับปานกลางถึงรุนแรงที่เกี่ยวข้องกับการหมดประจำเดือนในสตรี (ข้อบ่งใช้นี้ถูกยกเลิกสำหรับการใช้ Desvenlafaxine ในการรักษาอาการดังกล่าว โดยคณะกรรมการอาหารและยา สหรัฐอเมริกา ปี ค.ศ. 2011)

ขนาดและวิธีการใช้ยา Pristiq®

Pristiq® มีขนาดและวิธีการใช้ตามข้อบ่งใช้ ดังนี้

  • โรคซึมเศร้า การใช้ยาในรูปแบบยารับประทาน
    • ขนาดการใช้ยาในผู้ใหญ่ ขนาด 50 มิลลิกรัมต่อวัน วันละครั้ง
    • ขนาดการใช้ยาในผู้ป่วยไตบกพร่อง ให้ปรับขนาดการใช้ยา ดังนี้
      • ผู้ป่วยไตบกพร่องระดับปานกลาง ขนาด 50 มิลลิกรัม/วัน วันละครั้ง และไม่แนะนำให้ปรับเพิ่มขนาดยาในผู้ป่วยกลุ่มนี้
      • ผู้ป่วยไตบกพร่องระดับรุนแรง หรือระยะสุดท้ายของโรคไต ขนาด 50 มิลลิกรัม รับประทานวันเว้นวัน และไม่แนะนำให้ปรับเพิ่มขนาดยาในผู้ป่วยกลุ่มนี้
    • ขนาดการใช้ยาในผู้ป่วยตับบกพร่อง ขนาดเดียวกันกับในผู้ใหญ่ปกติ และไม่แนะนำให้ปรับเพิ่มขนาดยาเกิน 100 มิลลิกรัม/วัน
    • ขนาดการใช้ยาในเด็ก ยังไม่มีการศึกษาถึงความปลอดภัยและประสิทธิผลในการรักษา
    • ขนาดการใช้ยาในผู้ป่วยสูงอายุ จากการศึกษาไม่พบความแตกต่างของกลุ่มประชากรผู้สูงอายุ กับกลุ่มผู้ป่วยที่อายุน้อยกว่า การใช้ยาแนะนำให้ปรับขนาดยาตามการทำงานของไต เนื่องจากมีโอกาสที่การทำงานของไตจะลดลงในผู้สูงอายุ
  • กลุ่มอาการ Vasomotor ในสตรีหมดประจำเดือน (ข้อบ่งใช้นี้ถูกยกเลิกในสหรัฐอเมริกา) ระดับปานกลางถึงรุนแรง การใช้ยาในรูปแบบยารับประทาน
    • ขนาดการใช้ยาในผู้ใหญ่ ขนาด 50 มิลลิกรัม วันละครั้ง เป็นเวลา 7 วัน จากนั้นเพิ่มขนาดยาเป็น 100 มิลลิกรัม วันละครั้ง
    • ผู้ป่วยไตบกพร่องระดับรุนแรง หรือระยะสุดท้ายของโรคไต ขนาด 100 มิลลิกรัม รับประทานวันเว้นวัน

ข้อควรระวังและผลข้างเคียงของการใช้ Pristiq®

ข้อควรระวังในการใช้ Pristiq® ได้แก่

  • ห้ามใช้ยานี้ในผู้ป่วยที่แพ้ยา Desvenlafaxine Succinate และยา Venlafaxine hydrochloride
  • ห้ามใช้ยานี้ร่วมกับยาในกลุ่ม Monoamine Oxidase Inhibitor (MAOI) ได้แก่ Isocarboxazid, Phenelzine, Selegiline, Tranylcypromine หรือในผู้ป่วยที่เพิ่งหยุดยากลุ่ม MAOI ไม่เกิน 14 วัน
  • หากต้องการใช้ยากลุ่ม MAOI ในผู้ป่วย ให้หยุด Pristiq® เป็นเวลา 7 วันเสียก่อน
  • ควรระวังการเกิดความคิดฆ่าตัวตายในผู้ป่วย หรือเกิดภาวะอาการของโรคที่รุนแรงขึ้น
  • ควรระวังการใช้ยานี้ในผู้ป่วยที่มีประวัติ Mania
  • ควรระวังการใช้ยานี้ในผู้ป่วยที่มีความดันในลูกตาสูง และผู้ป่วยต้อหินมุมแคบ
  • ควรระวังการใช้ยานี้ในผู้ป่วยที่มีภาวะเลือดออกที่ไม่ทราบสาเหตุ
  • ควรระวังการใช้ยานี้ในผู้ป่วยโรคหัวใจและหลอดเลือด และโรคหลอดเลือดสมอง
  • ควรระวังการใช้ยานี้ในผู้ป่วยระดับคอเลสเตอรอล หรือไตรกลีเซอไรด์ในกระแสเลือดสูง
  • ควรระวังการใช้ยานี้ในผู้ป่วยที่มีอาการชัก โรคลมชัก
  • ควรระวังการใช้ยาในเด็กอายุต่ำกว่า 18 ปี สตรีมีครรภ์ และสตรีให้นมบุตร

ผลข้างเคียงของการใช้ Pristiq® ได้แก่

  • ยามีผลทำให้ระดับของเซโรโทนิน (Serotonin) สูงขึ้น มีความเสี่ยงในการเกิดกลุ่มอาการ Extrapyramidal อาการแสดง ได้แก่ มีอาการกล้ามเนื้อสั่น เคลื่อนไหวผิดปกติ ตัวแข็ง
  • ผลข้างเคียงอื่นที่พบได้ ได้แก่ อาการแพ้ยา เพิ่มความดันโลหิต เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดเลือดออก โรคต้อหินมุมปิด กระตุ้นการเกิดภาวะ Mania ในผู้ป่วย อาการหลังหยุดการใช้ยา (เช่น คลื่นไส้ เหงื่อออกมาก ซึมเศร้า อยู่ไม่สุข มึนงง รบกวนประสาทการรับรู้ การการสั่น วิตกกังวล สับสน ปวดศีรษะ อ่อนแรง อารมณ์แปรปรวน นอนไม่หลับ อาการชัก) อาการชัก ระดับโซเดียมในกระแสเลือดต่ำ เนื้อเยื่อระหว่างถุงลมปอดอักเสบ ปอดบวมจากเม็ดเลือดขาวชนิดอีโอซิโนฟิล

ข้อควรทราบอื่นๆของยา Pristiq®

  • ยาถูกจัดอยู่ในกลุ่ม category C ตามดัชนีความปลอดภัยการใช้ยาในหญิงตั้งครรภ์ (Pregnancy Safety Index) ควรใช้ยานี้เฉพาะเมื่อแพทย์มีความเห็นว่า ผู้ป่วยจะได้รับประโยชน์จากยามากกว่าความเสี่ยงรุนแรงที่จะเกิดขึ้นต่อทารกในครรภ์
  • ไม่มีหลักฐานสนับสนุนการใช้ยาในขนาดสูงกว่าขนาดแนะนำว่า สามารถทำให้ประสิทธิผลในการรักษาดีขึ้น
  • ควรติดตามอาการของโรค การเปลี่ยนพฤติกรรม และความคิดฆ่าตัวตายในผู้ป่วย ให้รายงานแก่แพทย์หากพบอาการ หรือพฤติกรรมเสี่ยง
  • หากพบผื่น อาการคัน ลมพิษ อาการบวม หรือหายใจผิดปกหลังการใช้ยา ให้หยุดใช้ยาแล้วรีบไปพบแพทย์
  • ไม่ควรหยุดใช้ยาโดยทันที เนื่องจากอาจทำให้เกิดอาการหลังหยุดการใช้ยาได้ แนะนำให้ค่อยลดขนาดการใช้ยาลง
  • ยานี้เป็นยาที่ถูกปรับลักษณะการปลดปล่อยตัวยาสำคัญ ดังนั้นต้องรับประทานยาทั้งเม็ด ห้ามหัก บด แบ่ง เคี้ยว ยา เนื่องจากจะส่งผลต่อการดูดซึมตัวยา
  • ยาอาจทำให้เกิดอาการง่วงซึม ลดความสามารถในการตัดสินใจ การคิด และการเคลื่อนไหว ดังนั้นเมื่อใช้ยาจึงควรหลีกเลี่ยงการทำงานกับเครื่องจักร การขับขี่ยานพาหนะ หรือกิจกรรมอื่นที่มีความเสี่ยงก่อให้เกิดอันตราย
  • ยามีฤทธิ์เพิ่มการกดประสาทเมื่อรับประทานยาร่วมกับเอทานอล จึงควรหลีกเลี่ยงการใช้ยาร่วมกับแอลกอฮอล์
  • ยาสามารถรับประทานก่อนหรือหลังอาหารก็ได้
  • ยานี้แนะนำให้เก็บรักษาที่อุณหภูมิไม่เกิน 30 องศาเซลเซียส

3 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
US FDA, Highlight of Prescribing Information of Pristiq (https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2011/021992s022lbl.pdf), April 2019.
Pfizer, PRISTIQ® (desvenlafaxine succinate) Patient Counseling Information (https://www.pfizermedicalinformation.com/en-us/pristiq/patient-counseling), April 2019.
MIMS Thailand, Pristiq (https://www.mims.com/thailand/drug/info/Pristiq), April 2019.

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน ผู้อ่านไม่ควรเลือกใช้ยาเองจากการอ่านบทความ ควรได้รับคำแนะนำจากแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยาทุกครั้ง เพราะแต่ละท่านอาจมีสาเหตุของโรค โรคประจำตัว และประวัติการรักษาที่ต่างกัน ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)