ดอกเข็ม จัดเป็นไม้ดอกไม้ประดับมงคลตามความเชื่อของชาวไทย โดยส่วนมากนิยมนำมาใช้ในพิธีไหว้ครู เพื่อสื่อถึงปัญญาที่เฉียบแหลม ตลอดจนใช้จัดแต่งดอกไม้สำหรับพิธีกรรมทางศาสนาต่างๆ แต่นอกจากความสวยงาม และคุณค่าทางความเชื่อแล้ว ดอกเข็มยังเป็นหนึ่งในดอกไม้ที่ซ่อนสรรพคุณและประโยชน์เอาไว้มากมาย
รู้จักดอกเข็ม
ดอกเข็ม หรือต้นเข็ม (Ixora) เป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในประเทศแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ปลูกได้ง่ายมากในประเทศไทย เนื่องจากเป็นพืชที่ต้องการแสงแดดจัด ต้องการปริมาณน้ำปานกลาง ทั้งยังทนต่อความแห้งแล้ง
ต้นเข็มมีลักษณะทางพฤกษศาสตร์ ดังนี้
- ลำต้น มีลักษณะเป็นไม้พุ่ม ขนาดเล็กถึงปานกลาง มีความสูงประมาณ 0.3-5 เมตร
- ใบ มีลักษณะเป็นใบเดี่ยว มีรูปทรงคล้ายหอก ปลายใบแหลม เนื้อใบหนาและแข็ง ก้านใบสั้นหรืออาจไม่มีก้านใบ
- ดอก มีลักษณะเป็นช่อ ออกรวมกันเป็นช่อใหญ่ที่ปลายยอดหรือกิ่งข้าง กลีบดอกกันเป็นหลอดยาว โดยเกสรเพศผู้สีเหลือง 4 อัน ติดอยู่ที่หลอดดอกด้านบนและอยู่สลับกับกลีบ ในขณะที่เกสรเพศเมียจะยื่นเลยหลอดดอก
- ผล ผลกลมสีออกดำ เนื้อนุ่ม ภายในมีเมล็ด
สรรพคุณของต้นเข็ม
ตามตำราแพทย์แผนไทย กล่าวว่า ดอกเข็มมีสรรพคุณทางยาทั้งในด้านการบำรุงร่างกายและรักษาโรค โดยแต่ละส่วนของต้นจะให้สรรพคุณที่แตกต่างกันไป ดังนี้
- ราก ช่วยขับเสมหะ บำรุงกำลัง แก้อักเสบ ลดอาการบวม ช่วยลดไข้ ช่วยเจริญอาหาร ลดความดันโลหิต ช่วยถ่ายพยาธิ ตลอดจนเสริมสมรรถภาพทางเพศ
- ใบ มีสรรพคุณช่วยถ่ายพยาธิ
- ดอก รักษาโรคตา แก้ไอเรื้อรัง แก้ท้องเสีย ช่วยเจริญอาหาร
ดอกเข็ม บริโภคอย่างไร?
ดอกเข็ม นับเป็นหนึ่งในดอกไม้ที่นิยมนำมารังสรรค์เมนูอาหารหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็น ยำดอกเข็ม ไข่ตุ๋นดอกเข็ม ตลอดจนเมนูยอดฮิตอย่างการนำดอกเข็มมาชุบแป้งทอด รับประทานกับน้ำพริก
ส่วนของรากและใบของต้นแข็มที่มีสรรพคุณเพื่อสุขภาพนั้น โดยทั่วไปไม่นิยมนำมาทำอาหาร เนื่องจากถ้ารับประทานสดๆ จะมีรสฝาด และอาจทำเกิดการอาเจียนได้ จึงถูกนำไปแปรรูปเป็นยาเสียมากกว่า
ข้อควรระวังในการบริโภคดอกเข็ม
ถึงแม้ว่าดอกเข็มจะเต็มไปด้วยประโยชน์และสรรพคุณมากมาย แต่ข้อสำคัญในการบริโภคดอกเข็ม คือไม่ควรซื้อดอกเข็มตามท้องตลาดทั่วไปมารับประทาน
เพราะดอกเข็มที่ขายตามท้องตลาดส่วนมากมีจุดประสงค์เพื่อใช้จัดแต่งดอกไม้ในโอกาสต่างๆ จึงมีความเป็นไปได้ที่จะมีการใช้สารเคมีพ่นหรือเคลือบเพื่อรักษาสภาพดอกไม้ไว้ หากนำมารับประทานอาจก่อให้เกิดอันตรายได้
เพื่อความมั่นใจและความปลอดภัย ควรใช้ดอกเข็มที่ปลูกเอง หรือนำมาจากแหล่งที่มั่นใจว่าไร้สารเคมี
ดูแพ็กเกจตรวจสุขภาพ ตรวจหัวใจ ตรวจสมรรถภาพหัวใจ เปรียบเทียบราคา โปรโมชั่นล่าสุดจากโรงพยาบาลและคลินิกชั้นนำได้ที่นี่ หรือไม่พลาดทุกการอัปเดตแพ็กเกจเหล่านี้ เมื่อกดเป็นเพื่อนทางไลน์ @hdcoth และกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android
