กองบรรณาธิการ HD
เขียนโดย
กองบรรณาธิการ HD

Atarax (ตัวยา Hydroxyzine)

เผยแพร่ครั้งแรก 1 พ.ค. 2018 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 3 นาที

เรื่องควรรู้

ขยาย

ปิด

  • Atarax (อาทาแรกซ์) หรือ Hydroxyzine (ไฮดรอกไซซีน) เป็นยาแก้แพ้ที่ใช้รักษาอาการจากภูมิแพ้ เช่น จามบ่อย น้ำมูกไหล ลมพิษ หรือผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง
  • Atarax เป็นยาสำหรับรับประทาน แบ่งเป็น ชนิดเม็ด และชนิดน้ำ
  • Atarax จัดเป็นยาอันตรายที่ต้องใช้ภายใต้การดูแลของแพทย์ หรือเภสัชกรชั้นหนึ่งเท่านั้น ไม่ควรซื้อยามารับประทานเอง เพราะอาจทำให้เกิดอันตรายจากการใช้ยาได้
  • ผลข้างเคียงรุนแรงหลังการใช้ยา เช่น หัวใจเต้นผิดจังหวะ สั่น สับสน ชัก หากมีอาการเหล่านี้ หรือมีอาการผิดปกติรุนแรงอื่นๆ ควรไปพบแพทย์ทันที
  • หากอาการแพ้กำเริบเป็นประจำ ควรไปตรวจภูมิแพ้เพื่อหาสาเหตุของเกิดอาการ และหลีกเลี่ยงสิ่งนั้น ไม่ควรปล่อยทิ้งไว้ เพราะอาการแพ้อาจรุนแรงขึ้นได้ (ดูแพ็กเกจตรวจภูมิแพ้ได้ที่นี่)

Atarax (อาทาแรกซ์) หรือในชื่อยาสามัญว่า "ไฮดรอกไซซีน (Hydroxyzine)" เป็นยาแก้แพ้ที่ใช้รักษาอาการจากภูมิแพ้ เช่น จามบ่อย น้ำมูกไหล ลมพิษ และผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง 

นอกจากนี้ยังเป็นยาที่นำมาใช้คลายอาการวิตกกังวล และความเครียดได้ด้วย เนื่องจากยาจะออกฤทธิ์โดยกดการทำงานของระบบประสาทส่วนกลาง 

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

รูปแบบและส่วนประกอบของยา Atarax

Atarax จัดอยู่ในกลุ่มยาแก้แพ้ (Antihistamine) โดยเป็นยาสำหรับรับประทาน 

  • ยา Atarax ชนิดเม็ด มี 3 ขนาดด้วยกัน ได้แก่ ขนาด 10, 25 และ 50 มิลลิกรัม 
  • ยา Atarax ชนิดน้ำเชื่อม ประกอบด้วยตัวยาไฮดรอกซีซีนที่มีความเข้มข้น 10 มิลลิกรัมต่อสารละลาย 5 มิลลิลิตร

กลไกการออกฤทธิ์ของยา Atarax

Atarax เป็นยาต้านอาการแพ้ในกลุ่มอนุพันธ์ของไพเพอเรซีน (Piperazine) มีฤทธิ์ยับยั้งตัวรับฮีสตามีน-1 (Histamine-1) ที่อยู่บนเซลล์ในระบบทางเดินอาหาร หลอดเลือด และระบบทางเดินหายใจ ซึ่งเป็นสารที่ร่างกายหลั่งออกมาเมื่อเกิดปฏิกิริยาแพ้ และทำให้เกิดอาการแพ้ตามมา 

ยานี้จะทำให้ง่วงนอนมาก เนื่องจากมีฤทธิ์แอนติมัสคารินิก (Antimuscarinic) กดการทำงานของประสาทส่วนกลาง และปิดกั้นสารสื่อประสาทไม่ให้ไปสู่ปมประสาท ซึ่งจะส่งผลให้กล้ามเนื้อลายคลายตัว หลอดลมขยาย ช่วยต้านอาเจียน และบรรเทาอาการปวดได้

ข้อควรระวังในการใช้ยา Atarax

  • ไม่ใช้ยานี้ในผู้หญิงตั้งครรภ์ หรือผู้หญิงที่อยู่ในช่วงให้นมบุตร

  • ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยโรคพอร์ฟิเรีย (Porphyria) ต้อหิน ผู้ป่วยที่มีการอุดกั้นของน้ำดี การเคลื่อนไหวของระบบทางเดินอาหารลดลงกว่าปกติ มีภาวะกล้ามเนื้ออ่อนแรงแบบ Myasthenia gravis หรือมีภาวะสมองเสื่อม

  • ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยโรคหัวใจ มีอาการชักหรือโรคลมชัก โรคไทรอยด์ โรคหอบหืด และปัญหาเกี่ยวกับการหายใจ

  • ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยโรคต่อลูกหมากโตหรือมีปัญหาเกี่ยวกับการปัสสาวะ

  • ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยโรคตับ หรือโรคไต

  • ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยที่มีปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจเต้นผิดจังหวะ ระดับอิเล็กโทรไลต์ไม่สมดุล และผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดอาการชัก

ข้อบ่งใช้ยา Atarax

รักษาภาวะวิตกกังวลระยะสั้น โดยผู้ใหญ่รับประทานครั้งละ 50-100 มิลลิกรัม วันละ 4 ครั้ง

ใช้ร่วมกับยาสลบก่อนหรือหลังผ่าตัด โดยปริมาณสำหรับใช้ในผู้ใหญ่จะอยู่ที่ 50-100 มิลลิกรัม

รักษาอาการคันในผู้ป่วยโรคลมพิษ หรือผื่นคันชนิดเฉียบพลันและเรื้อรัง

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

  • ผู้ใหญ่ เริ่มต้นรับประทานที่ปริมาณ 25 มิลลิกรัม ก่อนนอน อาจเพิ่มปริมาณยาได้เป็นครั้งละ 25 มิลลิกรัม วันละ 3-4 ครั้ง หากอาการยังไม่ดีขึ้น ขนาดยาสำหรับ

  • เด็ก อายุ 6 เดือนถึง 6 ปี เริ่มต้นรับประทานที่ปริมาณ 5-15 มิลลิกรัมต่อวัน อาจเพิ่มปริมาณยาได้เป็น 50 มิลลิกรัมต่อวัน โดยแบ่งรับประทาน

  • เด็กอายุมากกว่า 6 ปี เริ่มต้นรับประทานที่ปริมาณ 15-25 มิลลิกรัมต่อวัน อาจเพิ่มปริมาณยาได้เป็น 50-100 มิลลิกรัมต่อวัน โดยแบ่งรับประทาน

ทั้งนี้ ไม่ควรขับขี่ยานพาหนะ หรือทำกิจกรรมที่ต้องใช้เครื่องจักรหลังรับประทานยา เนื่องจากยา Atarax มีฤทธิ์ทำให้ง่วงซึม และไม่ควรดื่มแอลกอฮอล์ร่วมกับการใช้ยา เนื่องจากจะทำให้ฤทธิ์การกดระบบประสาทส่วนกลางรุนแรงยิ่งขึ้นจนเกิดผลข้างเคียงตามมาได้

ข้อปฏิบัติเมื่อลืมรับประทานยา Atarax

หากลืมรับประทานยา ให้รับประทานทันทีที่นึกขึ้นได้ แต่หากใกล้ถึงเวลารับประทานยาครั้งถัดไป ให้ข้ามไปรับประทานยามื้อถัดไปได้เลย โดยไม่ต้องเพิ่มปริมาณยาเป็น 2 เท่า

ผลข้างเคียงจากการใช้ยา Atarax

อาการข้างเคียงที่พบได้บ่อย ได้แก่ 

  • อาการง่วงซึมในตอนกลางวัน 
  • ปากแห้ง มึนงง ง่วงนอน
  • มองเห็นภาพไม่ชัด 

ผลข้างเคียงที่รุนแรงที่ต้องไปพบแพทย์ทันที ได้แก่ 

หากสังเกตเห็นผลข้างเคียงเหล่านี้ หรืออาการอื่นๆ ที่รุนแรง ควรรีบไปพบแพทย์ทันที

การได้รับยา Atarax เกินขนาด

คุณควรใช้ยา Atarax ตามปริมาณ และระยะเวลาที่แพทย์แนะนำ หรือตามข้อมูลที่ระบุบนฉลากยาอย่างเคร่งครัด 

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

หากสงสัยว่าเผลอใช้ยาเกินขนาด หรือมีอาการที่อาจเกิดจากการใช้ยาเกินขนาด เช่น ง่วงนอนอย่างรุนแรง คลื่นไส้ อาเจียน หรือรู้สึกวิงเวียน คล้ายจะเป็นลม ควรรีบไปพบแพทย์ทันที

การใช้ยา Atarax ในผู้หญิงครรภ์ และผู้หญิงที่อยู่ในช่วงให้นมบุตร

Atarax จัดเป็นยาประเภท C สำหรับการใช้ในผู้หญิงตั้งครรภ์ หมายความว่า อาจมีผลต่อทารกในครรภ์ได้ และยังไม่มีข้อมูลยืนยันว่า ตัวยาจะถูกขับออกมาทางน้ำนม และเป็นอันตรายต่อทารกหรือไม่ 

ดังนั้น ผู้หญิงตั้งครรภ์ หรือผู้หญิงที่อยู่ในช่วงให้นมบุตร ควรแจ้งให้แพทย์ทราบก่อนใช้ยานี้ 

ประเภทของยา Atarax ตามข้อมูลจากองค์การอาหารและยา ประเทศไทย

ยา Atarax จัดอยู่ในกลุ่มยาอันตราย มีจำหน่ายเฉพาะในร้านขายยาแผนปัจจุบันที่มีเภสัชกรชั้นหนึ่งเป็นผู้จ่ายยาเท่านั้น

การเก็บรักษายา Atarax

ควรเก็บรักษายานี้ไว้ที่ที่อุณหภูมิ 15-30 องศาเซลเซียส และเก็บให้พ้นจากแสงแดด

ยา Atarax เป็นยาแก้แพ้ชนิดรับประทานที่ต้องใช้ในการดูแลของแพทย์ หรือเภสัชกร เพราะอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยาได้

นอกจากการใช้ยาแก้แพ้แล้ว วิธีป้องกันอาการภูมิแพ้ที่ดีที่สุด คือ การหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับสารก่อภูมิแพ้ หากคุณไม่รู้ว่าสารก่อภูมิแพ้ใดที่เป็นตัวการทำให้อาการแพ้กำเริบ ควรไปปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคภูมิแพ้ หรือเข้ารับการตรวจภูมิแพ้

ดูแพ็กเกจตรวจภูมิแพ้ เปรียบเทียบราคา โปรโมชั่นล่าสุดจากโรงพยาบาลและคลินิกชั้นนำได้ที่นี่ หรือไม่พลาดทุกการอัปเดตแพ็กเกจเหล่านี้ เมื่อกดเป็นเพื่อนทางไลน์ @hdcoth และกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android


3 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
gov, Hydroxyzine (Atarax, Ucerax): risk of QT interval prolongation and Torsade de Pointes (https://www.gov.uk/drug-safety-update/hydroxyzine-atarax-ucerax-risk-of-qt-interval-prolongation-and-torsade-de-pointes)
pubchem.ncbi.nlm.nih, hydroxyzine (https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/hydroxyzine)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน ผู้อ่านไม่ควรเลือกใช้ยาเองจากการอ่านบทความ ควรได้รับคำแนะนำจากแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยาทุกครั้ง เพราะแต่ละท่านอาจมีสาเหตุของโรค โรคประจำตัว และประวัติการรักษาที่ต่างกัน ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)