ทำอย่างไรจึงจะเลิกบุหรี่ได้สำเร็จ

เผยแพร่ครั้งแรก 17 พ.ค. 2018 อัปเดตล่าสุด 17 ม.ค. 2023 เวลาอ่านประมาณ 3 นาที
ทำอย่างไรจึงจะเลิกบุหรี่ได้สำเร็จ

การเลิกบุหรี่มีหลากหลายวิธี  การที่จะเลิกได้สำเร็จนั้นไม่ง่ายและไม่ยาก  หากเปรียบการเลิกบุหรี่กับการทำศึกสงคราม การที่จะได้ชัยชนะกลับมานั้นจำเป็นต้องรู้จุดอ่อนจุดแข็งของฝ่ายตรงข้าม อย่างสุภาษิตที่ว่า “รู้เขารู้เรา รบร้อยครั้งชนะร้อยครั้ง”  การเลิกบุหรี่ก็เช่นเดียวกัน เราต้องรู้จุดอ่อนและจุดแข็งของตัวเอง เรียนรู้และเข้าใจกระบวนการบำบัดอย่างถ่องแท้  ซึ่งสิ่งที่ต้องเรียนรู้มีดังต่อไปนี้ 

1. ต้องรู้ว่าติดสารนิโคตินระดับไหน โดยใช้แบบประเมินระดับความรุนแรงของการติดสารนิโคตินด้วยตนเอง ดังนี้

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

คะแนน

- คุณต้องสูบบุหรี่มวนแรกหลังตื่นนอนตอนเช้านานแค่ไหน
ภายใน 5 นาที หลังตื่นนอน = 3 คะแนน
ภายใน 6-30 นาที หลังตื่นนอน = 2 คะแนน
มากกว่า 30 นาที หลังตื่นนอน = 1 คะแนน

- คุณรู้สึกกระวนกระวายหรือลำบากใจไหมที่ต้องอยู่ในสถานที่ ที่มีการห้ามสูบบุหรี่ เช่น โรงภาพยนตร์ รถโดยสาร 
ใช่ = 1 คะแนน
ไม่ใช่ = 0 คะแนน

- บุหรี่มวนใดต่อไปนี้ ที่คุณคิดว่าเลิกยากที่สุด
มวนแรกสุดตอนเช้า = 1 คะแนน
มวนอื่นๆ = 0 คะแนน

- ปกติคุณสูบบุหรี่วันละกี่มวน
มากกว่า  30  มวนต่อวัน = 3 คะแนน
21 - 30 มวนต่อวัน = 2 คะแนน
11 - 20 มวนต่อวัน = 1 คะแนน

- คุณสูบบุหรี่จัดภายในหนึ่งชั่วโมงแรกหลังตื่นนอนและสูบมากกว่าช่วงเวลาอื่นของวันใช่หรือไม่
ใช่ = 1 คะแนน
ไม่ใช่ = 0 คะแนน

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

- คุณต้องสูบบุหรี่แม้ในขณะที่เจ็บป่วยมากจนไม่สามารถลุกจากเตียงได้
ใช่ = 1 คะแนน
ไม่ใช่ = 0 คะแนน

รวมคะแนน  
5 -10 คะแนน  หมายถึง คุณติดสารนิโคตินระดับรุนแรง
3 -4 คะแนน  หมายถึง คุณติดสารนิโคตินระดับปานกลาง
1 - 2 คะแนน    หมายถึง  คุณติดสารนิโคตินระดับเล็กน้อย

ผลการติดนิโคตินในแต่ละระดับจะช่วยให้เราตัดสินใจว่าควรจะเลือก วิธีการเลิกบุหรี่ด้วยวิธีไหน เช่น หากติดสารนิโคตินในระดับรุนแรงอาจจำเป็นต้องเข้ารับการบำบัดจากผู้เชี่ยวชาญ หากติดสารนิโคตินระดับปานกลางหรือระดับน้อยก็ไม่น่าเป็นห่วงเรื่องอาการถอนนิโคตินมากนักซึ่งสามารถเลิกบุหรี่ได้ด้วยตนเอง

2. ต้องรู้ว่าเรามีพฤติกรรมเสพติดบุหรี่เป็นลักษณะใดโดยการประเมินลักษณะพฤติกรรมการเสพติดดังนี้   โดยให้ท่านเลือกข้อที่ตรงกับตัวเองมากที่สุด

การรู้ลักษณะการเสพติดของตัวเอง เป็นประเด็นสำคัญที่จะช่วยให้ผู้ติดบุหรี่เข้าใจกระบวนการเสพ รู้ว่าอะไรเป็นตัวกระตุ้นให้เกิดการเสพ และสามารถนำไปปรับวิธีการหลีกเลี่ยงจากตัวกระตุ้นเหล่านั้นจนสามารถเลิกได้สำเร็จ

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

3. เลือกวิธีการเลิกให้เหมาะสมกับตัวเอง  โดยนำผลการประเมินข้างต้นมาประกอบในการตัดสินใจเลือกวิธี ดังนี้

  • หากคุณติดสารนิโคตินระดับรุนแรงร่วมกับมีพฤติกรรมการเสพแบบติดสารนิโคติน ในกรณีนี้แนะนำให้รับการบำบัดจากผู้เชี่ยวชาญ เนื่องจากการติดสารนิโคตินที่รุนแรงอาจทำให้เกิดอาการถอนนิโคตินหรือมีอาการทุกข์ทรมานทางร่างกายเมื่อหยุดเสพนิโคตินอย่างกะทันหัน แพทย์หรือจิตแพทย์จะใช้ยาเพื่อช่วยบรรเทาอาการถอนนิโคติน ซึ่งจะเป็นแรงจูงใจให้ผู้เลิกบุหรี่สามารถหยุดบุหรี่หรือนิโคตินได้นานขึ้นจนกระทั่งเลิกได้
  • หากคุณติดสารนิโคตินในระดับปานกลาง หรือระดับเล็กน้อย ร่วมกับมีพฤติกรรมการเสพติดแบบติดทางจิตใจหรือติดพฤติกรรม ในกรณีนี้อาจเลิกด้วยตัวเองได้ง่ายกว่าเนื่องจากอาการถอนนิโคตินมักจะไม่รุนแรง ผู้ต้องการเลิกบุหรี่บางรายสามารถใช้วิธีหักดิบได้สำเร็จ 

4. ในระหว่างเลิกบุหรี่ต้องเรียนรู้เกี่ยวกับการหลีกเลี่ยงตัวกระตุ้นที่อาจทำให้กลับไปสูบซ้ำได้อีก ซึ่งตัวกระตุ้นแบ่งเป็น 2 ประเภท ดังนี้ 

  • ตัวกระตุ้นภายใน  เป็นตัวกระตุ้นที่เกิดจากตัวเราเอง ได้แก่ ความเข้มแข็งทางจิตใจ กำลังใจ ความเครียด เป็นต้น การจัดการตัวกระตุ้นภายใน อาจต้องสร้างกำลังใจให้กับตัวเอง หรือหากำลังใจจากคนใกล้ชิด ตั้งเป้าหมายในการเลิกให้ชัดเจน  ออกกำลังกายสม่ำเสมอ จัดการกับความต้องการอยากสูบให้ได้ ซึ่งสามารถใช้ได้หลายเทคนิค เช่น ผลไม่รสเปรี้ยว  น้ำยาบ้วนปาก  เป็นต้น
  • ตัวกระตุ้นภายนอก  เป็นตัวกระตุ้นที่อยู่รอบๆตัว ซึ่งจำเป็นต้องหลีกเลี่ยงเช่นกัน ได้แก่ เพื่อนที่สูบบุหรี่  วงเหล้า  งานปาร์ตี้  เงิน เป็นต้น

ขอบคุณ     แบบประเมินระดับความรุนแรงของการติดสารนิโคติน และแบบประเมินลักษณะพฤติกรรมการเสพติดจากมูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่


3 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
Ways to Quit Smoking: Cold Turkey, Nicotine Replacement Therapy, and More. WebMD. (https://www.webmd.com/smoking-cessation/quit-smoking)
Things You Shouldn't Do When You Quit Smoking. Verywell Mind. (https://www.verywellmind.com/tips-for-when-you-quit-smoking-impatience-2824899)
Five ways to quit smoking. Medical News Today. (https://www.medicalnewstoday.com/articles/319460)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)

บทความต่อไป