วัคซีนไข้หวัดใหญ่ ควรฉีดหรือไม่? เมื่อไหร่ถึงควรไปรับวัคซีน?

การเข้ารับวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ผู้รับจะต้องแน่ใจก่อนว่า ไม่มีเหตุผลทางการแพทย์ที่จะต้องหลีกเลี่ยงการรับวัคซีนไข้หวัดใหญ่ เช่น มีภาวะที่จะเกิดความเสี่ยงได้จากการรับวัคซีน ควรปรึกษากับแพทย์โดยตรงจะเหมาะสมกว่า 

แต่ตราบใดที่คุณไม่มีเหตุพิเศษที่จะหลีกเลี่ยงการรับวัคซีนไข้หวัดใหญ่ หรือไม่แน่ใจว่าตนจำเป็นต้องเข้ารับวัคซีนไข้หวัดใหญ่ดีหรือไม่ การตอบคำถาม 7 ข้อต่อไปนี้จะช่วยแนะแนวทางการตัดสินใจได้ง่ายขึ้น 

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ

ฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่วันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 386 บาท ลดสูงสุด 61%

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

กด

ถ้าหากตอบใช่มากกว่าหนึ่งข้อ คุณก็ควรจะพิจารณาเรื่องการรับวัคซีนไข้หวัดใหญ่อย่างจริงจัง ไม่ว่าจะเป็นในรูปแบบการฉีดวัคซีน หรือรูปแบบสเปรย์พ่นจมูก (Flu mist) เพื่อสร้างภูมิคุ้มกันให้กับร่างกาย

ต่อไปนี้คือคำถาม 7 ข้อ เพื่อช่วยให้คุณประเมินและตัดสินใจรับวัคซีนไข้หวัดใหญ่

1. คุณจัดอยู่ในกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูงที่จะเสียชีวิตจากไข้หวัดใหญ่หรือไม่?

“กลุ่มที่มีความเสี่ยงสูง” หมายถึงกลุ่มคนที่มีแนวโน้มจะเสียชีวิตจากไข้หวัดใหญ่ได้มากกว่ากลุ่มอื่นๆ โดยความเสี่ยงสูงต่อไข้หวัดใหญ่ตามฤดูกาล มักหมายถึงผู้สูงอายุหรือผู้ที่มีระบบภูมิคุ้มกันบกพร่อง 

ซึ่งทางหน่วยงานป้องกันโรคติดต่อแห่งสหรัฐอเมริกา (The U.S. Centers for Disease Control and Prevention: CDC) ได้อธิบายรายละเอียดของกลุ่มผู้มีความเสี่ยงสูงสำหรับโรคไข้หวัดใหญ่ตามฤดูกาล ดังนี้

• เด็กและทารก
• หญิงตั้งครรภ์
• ผู้สูงอายุ
• ผู้ที่มีภาวะทางสุขภาพ หากคุณมีภาวะเรื้อรัง เช่น หอบหืด เบาหวาน โรคหัวใจ โรคปอด โรคตับ โรคไต หรือมีภูมิคุ้มกันบกพร่องจากการรักษาโรคมะเร็งหรือการติดเชื้อ HIV คุณก็มีความเสี่ยงสูงกว่าปกติ
• นักเดินทางและผู้ที่อาศัยอยู่ในต่างประเทศ

หากคุณอยู่ในกลุ่มผู้มีความเสี่ยงสูงก็ควรพิจารณาเรื่องการรับวัคซีนไข้หวัดใหญ่อย่างจริงจัง เพราะมีโอกาสที่จะได้รับเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่มากกว่าคนอื่น 

2. คุณสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ที่อยู่ในกลุ่มมีความเสี่ยงสูงหรือไม่?

ในขณะที่หลายคนรับวัคซีนไข้หวัดใหญ่เพื่อป้องกันตนเองไม่ให้ติดโรค แต่ก็มีอีกเหตุผลหนึ่งที่สำคัญเช่นกันในการรับวัคซีนไข้หวัดใหญ่ คือเพื่อป้องกันผู้ที่อยู่รอบตัวเราที่อาจติดเชื้อไข้หวัดใหญ่ได้ง่าย 

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ

หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

กด

ตัวอย่าง

• หากคุณทำงานหรือใช้ชีวิตอยู่กับผู้ป่วยโรคมะเร็ง การที่คุณป้องกันไม่ให้พวกเขาสัมผัสกับเชื้อไข้หวัดใหญ่เป็นสิ่งสำคัญ เนื่องจากสามารถนำไปสู่การเจ็บป่วยร้ายแรงหรือเสียชีวิตได้ ขั้นตอนใดๆ ที่คุณสามารถทำได้เพื่อป้องกันไม่ให้พวกเขาติดโรค หรือสัมผัสเชื้อ จึงเป็นสิ่งที่ถูกต้องเหมาะสม ถึงแม้คุณจะคิดว่าวัคซีนไข้หวัดใหญ่ไม่สามารถป้องกันได้ 100% ก็ตาม แต่ความเสี่ยงที่ลดลงก็ถือเป็นสิ่งที่มีค่า
  
• เด็กที่ไปโรงเรียนหรือไปศูนย์รับเลี้ยงและสามารถรับเชื้อจากเด็กคนอื่นได้ง่าย อาจใช้เวลาอยู่กับปู่ย่าตายายที่สูงอายุที่ถูกจัดอยู่ในกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูง แม้ว่าเด็กอาจดูเหมือนไม่มีอาการ แต่พวกเขาอาจนำเชื้อมาให้ผู้สูงอายุใกล้ตัว ซึ่งอาจทำให้มีอาการที่รุนแรงหรือเสียชีวิตในเวลาต่อมาจากการติดเชื้อไข้หวัดใหญ่จากเด็กได้

ผู้เชี่ยวชาญทางสาธารณสุขเรียกสิ่งนี้ว่าภูมิคุ้มกันหมู่ (Herd Immunity) ซึ่งหมายความว่า ใครก็ตามในกลุ่มที่มีสุขภาพดี มีหน้าที่ป้องกันผู้อื่นในกลุ่มไม่ให้ติดเชื้อ

3. คุณตั้งครรภ์อยู่หรือเปล่า?

การศึกษาบางชิ้นแสดงให้เห็นว่า เมื่อมารดาที่กำลังตั้งครรภ์ได้รับวัคซีนต่างๆ ที่จำเป็น หมายถึง เธอก็กำลังปกป้องลูกของเธอที่ยังไม่เกิดด้วยเช่นกัน โดยหญิงตั้งครรภ์ที่มีอายุครรภ์ 4 เดือนขึ้นไปควรได้รับวัคซีนไข้หวัดใหญ่ เพราะหญิงตั้งครรภ์จัดอยู่ในกลุ่มผู้มีความเสี่ยงสูงต่อไข้หวัดใหญ่ชนิดเอ สายพันธุ์ H1N1 หรือเรียกว่า ไข้หวัดหมู (Swine Flu) 

อย่างไรก็ตาม การเข้ารับวัคซีนไข้หวัดใหญ่จำเป็นต้องเข้ารับคำปรึกษาจากแพทย์ประจำตัว เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้

4. คุณใช้เวลาร่วมกับผู้ที่อาจจะทำให้เกิดการแพร่กระจายหรือไม่?

หากคุณเป็นหนึ่งในกลุ่มคนที่มีกิจกรรมในที่สาธารณะบ่อยครั้ง เช่น การเดินซื้อของในซูเปอร์มาร์เก็ต เข้าไปทำธุระที่ทำการไปรษณีย์ พาลูกหลานไปตรวจสุขภาพที่คลินิก 

หรือการทำงานในสิ่งแวดล้อมที่อาจสัมผัสกับผู้มีเชื้อไข้หวัดใหญ่ได้  เช่น คุณทำงานทางด้านการบริการอาหารหรือการดูแลสุขภาพ คุณก็สามารถทำให้ผู้อื่นติดเชื้อได้ก่อนที่คุณจะป่วยเองเสียอีก

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ

ฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่วันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 386 บาท ลดสูงสุด 61%

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

กด

หรือลูกของคุณไปโรงเรียนหรือไปสถานรับเลี้ยงเด็ก

ทั้งหมดนี้ถือเป็นสิ่งแวดล้อมที่มีโอกาสเสี่ยงต่อการสัมผัสกับผู้ที่มีเชื้อไข้หวัดใหญ่ได้ ถ้าหากคุณมีพฤติกรรมความเสี่ยงก็ควรพิจารณาเรื่องการรับวัคซีนไข้หวัดใหญ่อย่างจริงจัง

5. คุณเป็นไข้หวัดใหญ่ไปแล้วหรือยัง?

ถึงแม้ว่าคุณอาจจะเป็นไข้หวัดใหญ่ไปแล้ว คุณก็อาจจะได้รับประโยชน์จากการได้รับวัคซีนไข้หวัดใหญ่อยู่ดี เนื่องจากไข้หวัดใหญ่ต่างชนิดมาจากไวรัสไข้หวัดใหญ่ต่างสายพันธุ์ ร่างกายของคุณก็ต้องใช้ภูมิคุ้มกันที่แตกต่างกันไปในการต่อสู้กับแต่ละสายพันธุ์ โดยการฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่จะช่วยสร้างภูมิคุ้มกันที่แตกต่างกันไปตามความหลากหลายของสายพันธุ์ไข้หวัดใหญ่ 

หากคุณเป็นไข้หวัดใหญ่ตามฤดูกาลไปก่อนหน้านี้ คุณก็ยังอาจเป็นไข้หวัดใหญ่ในฤดูนี้ซ้ำได้อีก เนื่องจากสายพันธุ์ไข้หวัดใหญ่ที่ระบาดจะเปลี่ยนไปได้ในแต่ละปี ในประเทศไทยสามารถติดเชื้อไข้หวัดใหญ่ได้ทั้งปี แต่อัตราการติดเชื้อสูงสุดจะอยู่ในช่วงหน้าฝน (พฤษภาคม-ตุลาคม) และอัตราการติดเชื้อจะสูงขึ้นในหน้าหนาว 

6. คุณเดินทางโดยใช้บริการขนส่งมวลชนหรือไม่?

ไม่ว่าคุณจะไปทำงานด้วยรถเมล์หรือรถไฟ หรือเดินทางไปยังประเทศอื่นๆ เนื่องจากกิจธุระหรือเพื่อการพักผ่อนก็ตาม หรือแม้แต่การล่องเรือสำราญ คุณอาจจะสัมผัสกับผู้คนที่อาจมีเชื้อไข้หวัดใหญ่อยู่ได้ตลอดเวลา และการสัมผัสกับผู้ที่อาจป่วยก็ยิ่งเพิ่มโอกาสที่คุณเองจะติดโรคได้ จึงควรฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่เพื่อป้องกันไว้ก่อน

7. คุณสามารถสละเวลามาดูแลตัวเองหรือคนที่คุณรักได้หรือไม่?

หากคุณไม่ได้รับวัคซีนไข้หวัดใหญ่ คุณก็ยังคงเสี่ยงอยู่กับการติดเชื้อ และถึงแม้ว่าคุณอาจจะมีความเสี่ยงต่ำที่จะเสียชีวิตจากไข้หวัดใหญ่ แต่คุณอาจมีความเสี่ยงที่จะสูญเสียรายได้เนื่องจากความเจ็บป่วยของตนเอง หรืออาจต้องอยู่บ้านเพื่อดูแลลูก หรือใครก็ตามที่เจ็บป่วย 

คุณอาจอยากชั่งน้ำหนักระหว่างเวลาสั้นๆ ที่คุณต้องใช้ในการรับวัคซีนไข้หวัดใหญ่กับการที่ต้องเสียเวลาไปหลายวัน หรือหลายสัปดาห์ เพื่อลางาน หรือลาเรียน หากคุณไม่ได้รับวัคซีนไข้หวัดใหญ่

หลังจากอ่านคำถามครบทั้ง 7 ข้อแล้ว คุณตอบใช่มากกว่าหนึ่งข้อหรือไม่ หากคุณตอบว่าใช่มากกว่าหนึ่งข้อ การตัดสินใจรับวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ก็น่าจะเป็นเรื่องที่ควรพิจารณาอย่างจริงจัง 

ความกลัววัคซีนไข้หวัดใหญ่นั้นไม่ใช่เรื่องน่ากังวล จริงอยู่ที่คุณอาจต้องทนกับผลข้างเคียงบางอย่าง หรือปวดเมื่อยเนื้อตัวไปเป็นวัน แต่ผลข้างเคียงดังกล่าวนั้นสามารถทนได้เมื่อเทียบกับผลข้างเคียงที่ร้ายแรงกว่าเมื่อเป็นป่วยโรคไข้หวัดใหญ่ ยิ่งไปกว่านั้น การรับวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ไม่ว่าจะเป็นการฉีดหรือเป็นสเปรย์พ่นจมูกก็ง่าย และราคาไม่แพงอีกด้วย

บทความที่เกี่ยวข้อง
ไขทุกข้อสงสัยฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่