กองบรรณาธิการ HD
เขียนโดย
กองบรรณาธิการ HD

คอเลสเตอรอลสูง อันตรายไม่ใช่เล่น!

เผยแพร่ครั้งแรก 21 มิ.ย. 2018 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 2 นาที
คอเลสเตอรอลสูง อันตรายไม่ใช่เล่น!

คอเลสเตอรอล (Cholesterol) เป็นไขมันชนิดหนึ่งที่มีความสำคัญต่อร่างกาย เช่น เป็นสารตั้งต้นผลิตฮอร์โมนบางชนิด และเป็นองค์ประกอบของเยื่อหุ้มเซลล์ แต่หากร่างกายเรามีคอเลสเตอรอลมากเกินไป จากประโยชน์ก็อาจกลับกลายเป็นโทษร้ายได้เหมือนกัน

คนที่ตรวจสุขภาพเป็นประจำ คงคุ้นเคยกับการตรวจวัดคอเลสเตอรอลในเลือด และหลายคนก็อาจเคยประสบภาวะคอเลสเตอรอลสูงมาแล้ว สงสัยบ้างไหมว่า คลอเลสสูงเกิดจากอะไร? อันตรายแค่ไหน? แล้วทำไมแพทย์ต้องแนะนำให้เราควบคุมระดับคอเลสเตอรอลด้วย? ... ก่อนอื่นเราควรทราบก่อนว่า คอเลสเตอรอลที่เราตรวจวัดในเลือด มีหลักๆ 2 ตัว คือ

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
สูตรอาหารเสริม รวมสารสำคัญ 9 ชนิด สำหรับ เบาหวาน น้ำตาลในเลือดสูง ความดัน ไขมัน

ซื้อผ่าน HD ประหยัดกว่า / ราคาพิเศษสำหรับ นศ. / ผ่อน 0% / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

  • HDL (High-Density Lipoprotein) หรือคอเลสเตอรอลชนิดดี ซึ่งเป็นตัวพาไขมันส่วนเกินในกระแสเลือดกลับไปยังตับ
  • LDL (Low-Density Lipoprotein) หรือคอเลสเตอรอลชนิดไม่ดี ซึ่งจะนำไขมันจากตับมาสะสมตามเนื้อเยื่อต่างๆ และผนังหลอดเลือด

หากในร่างกายมีสัดส่วนของคอเลสเตอรอลชนิดไม่ดีสูงกว่าชนิดดีมากเกินไป จะทำให้มีการสะสมไขมันส่วนเกินตามเนื้อเยื่อและผนังหลอดเลือดมาก ส่งผลให้หลอดเลือดอุดตัน มีการอักเสบ และเสี่ยงต่อการเกิดโรคความดันโลหิตสูง โรคหลอดเลือดหัวใจ และโรคเส้นเลือดสมองได้

เกณฑ์ปกติของระดับคอเลสเตอรอลในเลือด

  • ระดับคอเลสเตอรอลรวม (Total cholesterol) น้อยกว่า 200 มิลลิกรัม/เดซิลิตร
  • ระดับ LDL น้อยกว่า 130 มิลลิกรัม/เดซิลิตร
  • ระดับ HDL มากกว่า 40 มิลลิกรัม/เดซิลิตร

สาเหตุของคอเลสเตอรอลสูง

  • ทานอาหารที่มีไขมันสูง เช่น เนื้อสัตว์ติดมัน อาหารทอด ไข่แดง อาหารทะเล รวมถึงอาหารที่มีแป้งและน้ำตาลสูง เพราะสารจำพวกน้ำตาลสามารถเปลี่ยนและสะสมเป็นไขมันในร่างกายได้
  • ไม่ค่อยออกกำลังกาย ทำให้ไขมันที่สะสมอยู่ตามเนื้อเยื่อไม่ถูกเผาผลาญ
  • ดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่จัด การดื่มเหล้าทำให้ตับเสียหาย สมดุลของระดับคอเลสเตอรอลในร่างกายจึงผิดปกติด้วย สารการสูบบุหรี่ก็เป็นตัวขัดขวางคอเลสเตอรอลชนิดดี หรือ HDL ไม่ให้นำไขมันส่วนเกินกลับมายังตับได้ ทำให้เกิดไขมันสะสมในผนังหลอดเลือด
  • อ้วน น้ำหนักเกิน ความอ้วนเกิดจากมีไขมันสะสมมากตามเนื้อเยื่อ ใต้ผิวหนัง และอวัยวะต่างๆ ซึ่งส่งผลให้ระดับคอเลสเตอรอลในกระแสเลือดสูงด้วย
  • มีความผิดปกติทางร่างกาย เช่น เป็นโรคตับ หรือต่อมไทรอยด์บกพร่อง
  • ปัจจัยทางพันธุกรรม ผู้ที่มีประวัติในครอบครัวมีคอเลสเตอรอลสูง ก็มีโอกาสที่จะเกิดไขมันในเลือดสูงได้เช่นกัน แม้จะไม่มีปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ เลย
  • อายุและเพศ ยิ่งอายุมากขึ้น ความเสี่ยงที่ระดับคอเลสเตอรอลจะสูงก็ยิ่งเพิ่มขึ้น ในขณะเดียวกัน เพศชายจะมีโอกาสเสี่ยงมากกว่าเพศหญิง ซึ่งเป็นผลมาจากฮอร์โมนเพศ แต่เมื่อเพศหญิงเข้าสู่วัยหมดประจำเดือน ความเสี่ยงก็จะเพิ่มขึ้นมาเทียบเท่ากัน

การรักษาภาวะคอเลสเตอรอลสูง

  • ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต ซึ่งถือเป็นสิ่งสำคัญที่สุด โดยผู้มีคอเลสเตอรอลสูง ควรควบคุมอาหาร เน้นทานอาหารพวกผักผลไม้ที่มีไฟเบอร์สูง และลดการทานอาหารที่มีไขมันและแป้งสูง โดยเฉพาะพวกไขมันทรานส์ ในเนยเทียม เบเกอรี่ อาหารฟาสต์ฟู้ด ควรหลีกเลี่ยงอย่างเด็ดขาด และหันมาทานแป้งไม่ขัดสี เช่น ข้าวกล้อง ขนมปังโฮลวีท แทนแป้งขัดสี รวมถึงงดการดื่มแอลกอฮอล์ นอกจากนี้ ควรออกกำลังกายให้มากขึ้น โดยเน้นการออกกำลังกายแบบคาร์ดิโอที่มีความหนักปานกลาง เช่น การวิ่ง ปั่นจักรยาน ว่ายน้ำ โดยควรออกให้ได้อย่างน้อย 2-3 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ ซึ่งนอกจากจะช่วยลดคอเลสเตอรอลในเลือดแล้ว ยังทำให้หัวใจแข็งแรงอีกด้วย
  • รักษาโดยใช้ยา หากระดับคอเลสเตอรอลสูงกว่าปกติมาก แพทย์อาจให้ยากลุ่มสเตติน (Statins) เพื่อขัดขวางการผลิตคอเลสเตอรอลในตับ ร่วมกับยากลุ่มไฟเบรต (Fibrate) ซึ่งช่วยลดการสร้าง LDL นอกจากนี้ อาจมีให้ยาที่ขัดขวางการดูดซึมไขมันในทางเดินอาหาร และยาเสริมกรดไขมันโอเมก้า 3 ซึ่งเป็นไขมันดีร่วมด้วย

การป้องกันไม่ให้คอเลสเตอรอลสูง

  • งดการทานอาหารที่มีไขมันสูง และอาหารที่มีแป้งสูง
  • เน้นทานไขมันดีให้ได้ปริมาณพอเหมาะ โดยไขมันดีมีอยู่ในเนื้อสัตว์ไม่ติดมัน ปลา ถั่วและธัญพืช
  • ทานผักผลไม้มากๆ เนื่องจากเป็นอาหารที่มีไฟเบอร์สูง จึงช่วยลดการดูดซึมไขมันได้
  • ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
  • ตรวจสุขภาพเป็นประจำทุกปี


31 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
familydoctor, High Cholesterol (https://familydoctor.org/condition/cholesterol/)
Elaine K. Luo, MD, Everything You Need to Know About High Cholesterol (https://www.healthline.com/health/high-cholesterol), January 10, 2018
nhs.uk, What is high cholesterol? - High cholesterol (https://www.nhs.uk/conditions/high-cholesterol/)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)

บทความต่อไป
รู้จักไข่ไก่ ประโยชน์ และวิธีกินให้ดี คอเลสเตอรอลไม่เกิน
รู้จักไข่ไก่ ประโยชน์ และวิธีกินให้ดี คอเลสเตอรอลไม่เกิน

รู้จักแหล่งโปรตีนราคาถูกที่ทุกคนสามารถเข้าถึงได้ เพียงแต่ต้องรับประทานให้ถูกหลักและเหมาะสม

อ่านเพิ่ม
ประโยชน์ของไข่ กับการทานเลือกทานไข่ไก่ในมื้อเช้า
ประโยชน์ของไข่ กับการทานเลือกทานไข่ไก่ในมื้อเช้า

ไข่มีประโยชน์อย่างไรต่อร่างกาย แต่ละวัยต้องกินขนาดไหน

อ่านเพิ่ม