พญ. นันทิดา สาลักษณ แพทย์เฉพาะทางสาขาตจวิทยา
เขียนโดย
พญ. นันทิดา สาลักษณ แพทย์เฉพาะทางสาขาตจวิทยา

ทำไมเราถึงมีไฝ ถ้าไฝใหญ่ขึ้นอาจจะบ่งถึงมะเร็งจริงหรือ?

ไฝที่เริ่มผิดปกติ หากมีเกิน 10 ตำแหน่ง จะมีโอกาสเป็นมะเร็งมากขึ้น 12 เท่า ไฝแบบไหนเรียกว่าผิดปกติ อ่านได้ในบทความนี้
เผยแพร่ครั้งแรก 16 ธ.ค. 2019 อัปเดตล่าสุด 9 ธ.ค. 2022 เวลาอ่านประมาณ 4 นาที
ทำไมเราถึงมีไฝ ถ้าไฝใหญ่ขึ้นอาจจะบ่งถึงมะเร็งจริงหรือ?

เรื่องควรรู้

ขยาย

ปิด

  • ไฝเกิดจากการเจริญของเซลล์เม็ดสีที่ผิวหนัง (Melanocytes) มักมีลักษณะสีน้ำตาล หรือดำ และส่วนใหญ่จะเกิดขึ้นก่อนอายุ 25 ปี อาจหายไปเอง หรือใหญ่ขึ้น สีเปลี่ยน หรือมีขนขึ้นก็ได้
  • ไฝและขี้แมลงวันแตกต่างกันเล็กน้อย โดยไฝอาจมีรอยนูน ขรุขระ สีน้ำตาล เกิดจากการรวมกลุ่มของเซลล์เม็ดสี ส่วนขี้แมลงวันมักเป็นเพียงจุดสีน้ำตาบเรียบๆ ที่ผิวหนังเท่านั้น ซึ่งเกิดจากการสร้างเม็ดสีเมลานิน
  • ไฝที่มีโอกาสพัฒนาไปเป็นมะเร็ง อาจมีขอบไม่เรียบ สีไม่สม่ำเสมอหรือกระดำกระด่าง มีแผล เลือดออก หรือเจ็บ แต่เกิดขึ้นได้น้อยในประเทศไทย 
  • ไฝที่เริ่มผิดปกติ (Dysplastic nevi) หากมีเกิน 10 ตำแหน่ง จะมีโอกาสเป็นมะเร็งมากขึ้น 12 เท่า
  • เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจจี้ไฝ กระ รักษาแผลเป็นคีลอยด์

ไฝ เกิดจากการเจริญของเซลล์เม็ดสีที่ผิวหนัง (Melanocytes) มักมีลักษณะเป็นสีน้ำตาล หรือดำ ในขณะที่ไฝแดงเกิดจากการเจริญเติบโตของเส้นเลือดที่ผิวหนัง 

ไฝเหล่านี้มีวิธีการรักษาที่ต่างกัน และสามารถเกิดบนผิวหนังบริเวณใดก็ได้ โดยอาจเป็นเดี่ยวๆ หรือเป็นกลุ่ม

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

ไฝมีขน ไฝเปลี่ยนสี ผิดปกติหรือไม่?

โดยส่วนใหญ่ ไฝมักเกิดตั้งแต่เด็ก หรือในช่วง 25 ปีแรกของคนเรา เมื่อเวลาผ่านไปไฝอาจเกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างช้าๆ เช่น ขนาดโตขึ้น มีสีที่เปลี่ยนไป หรือบางครั้งอาจมีขนอยู่บนไฝร่วมด้วย

ไฝอาจดำขึ้นได้หลังโดนแดด ในช่วงวัยรุ่น หรือในช่วงตั้งครรภ์ และสำหรับบางคน ไฝอาจไม่เปลี่ยนแปลงเลย หรืออาจจะค่อยๆ หายไปตามเวลาก็ได้

ความแตกต่างระหว่างไฝกับขี้แมลงวัน

ไฝมีลักษณะแตกต่างจากขี้แมลงวันตรงที่ไฝมีสีน้ำตาล หรือสีเนื้อ อาจมีพื้นผิวเรียบ นูน หรือขรุขระก็ได้ได้ ในขณะที่ขี้แมลงวันมักเป็นจุดสีน้ำตาลเรียบๆ บนผิวหนัง

ในทางพยาธิสภาพ ไฝเป็นการรวมกลุ่มกัน (Nest) ของเซลล์สร้างเม็ดสี (Melanocyte) อาจเป็นที่บริเวณชั้นหนังกำพร้า ชั้นหนังแท้ หรือทั้งสองชั้นก็ได้ แต่ขี้แมลงวันนั้นเกิดจากการเพิ่มขึ้นของเม็ดสี (Melanin) หรือเซลล์สร้างเม็ดสี (Melanocyte) ที่บริเวณชั้นล่างของผิวหนังชั้นหนังกำพร้า โดยไม่มีการรวมกลุ่มกัน

ในบางครั้งการตรวจร่างกายเพียงอย่างเดียวอาจไม่สามารถแยกไฝกับขี้แมลงวันออกจากกันได้ แต่จะสามารถแยกการวินิจฉัยได้ดีที่สุดโดยดูลักษณะของพยาธิสภาพ ซึ่งอาจต้องตรวจด้วยกล้องจุลทรรศน์

ไฝ มีอันตรายต่อร่างกาย หรือทำให้เป็นมะเร็งได้หรือไม่?

เป็นโชคดีของคนไทยที่โอกาสที่ไฝจะเป็นมะเร็งนั้นน้อยกว่าในฝรั่ง อย่างไรก็ตาม ควรสังเกตลักษณะการเปลี่ยนแปลงของไฝอยู่เสมอ หรือเมื่อเริ่มมีเม็ดสีใหม่ๆ ขึ้นผิดปกติบนผิวหนัง

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

ลักษณะของไฝที่เริ่มมีความผิดปกติ มักมีลักษณะรูปร่างผิดปกติ ขอบไม่เรียบ สีไม่สม่ำเสมอ หรือกระดำกระด่าง มีแผล เลือดออก หรือเจ็บ หากพบไฝที่มีลักษณะดังกล่าว ควรพบแพทย์ผิวหนังเฉพาะทางเพื่อตรวจวินิจฉัยโดยละเอียดต่อไป

นอกจากนี้ยังอาจใช้หลัก ABCDEs ในการสังเกตลักษณะไฝที่เริ่มผิดปกติได้ ดังนี้

  • A (Asymmetry) คือ ไฝมีรูปร่างที่ไม่สมมาตร
  • B (Border) คือ ขอบของไฝไม่เรียบ หรือขอบมีอะไรบางอย่างยื่นออกมา
  • C (Color) คือ สีของไฝไม่สม่ำเสมอ กระดำกระด่าง เข้มบ้าง อ่อนบ้าง
  • D (Diameter) คือ ไฝมีขนาดใหญ่ขึ้น เช่น ใหญ่เกิน 6 มิลลิเมตร อย่างไรก็ตาม หากมีเม็ดสีผิดปกติที่บริเวณเล็บ จะเริ่มนับว่าผิดปกติหากมีขนาดใหญ่เกิน 3 มิลลิเมตร
  • E (Evolution) คือการที่ไฝมีการเปลี่ยนแปลงไปตามเวลา เช่น ขนาดใหญ่ขึ้น หรือมีสี หรือรูปร่างที่เปลี่ยนแปลงไป หรือมีอาการบางอย่างเกิดขึ้น เช่น คัน หรือเลือดออก

ไฝที่เป็นมะเร็งนั้นจะมีลักษณะข้างต้นทั้งหมด หรือเพียง 1-2 อย่างก็ได้

อ่านเพิ่มเติม: แยกให้ออก "มะเร็งไฝ" กับไฝธรรมดา กำจัดผิดวิธีอาจทำให้ลุกลาม

รู้จักมะเร็งผิวหนังชนิดที่เกิดจากไฝ

มะเร็งผิวหนังชนิดที่เกิดจากไฝ เรียกว่า เมลาโนมา (Malignant melanoma) เป็นมะเร็งชนิดร้ายแรงที่ต้องได้รับการรักษาอย่างเร่งด่วน ก่อนที่มะเร็งจะเข้าสู่ระยะกระจาย โดยบริเวณของร่างกายที่ควรระวังเป็นพิเศษคือบริเวณที่โดนแดด เช่น หน้า หู อกช่วงบน แขนด้านนอก หลัง หรือขา 

แต่สำหรับบริเวณที่ไม่ได้โดนแดดบ่อยก็สามารถเกิดมะเร็งผิวหนังชนิดเมลาโนมานี้ได้เช่นกัน โดยบริเวณที่คนเอเชียมักต้องระวังมากกว่าฝรั่งคือ ฝ่ามือ ฝ่าเท้า และเล็บ

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

อย่างไรก็ตาม ไฝโดยส่วนใหญ่ไม่อันตราย มีโอกาสกลายพันธ์ุเป็นมะเร็งได้น้อย แต่ถ้าหากดูไม่เหมือนไฝปกติอื่นๆ หรือมีลักษณะข้างต้น ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจคัดกรองมะเร็งผิวหนังป้องกันไว้ก่อนจะดีที่สุด

โดยไฝที่เริ่มผิดปกติ (Dysplastic nevi) นั้น หากมีเกิน 10 ตำแหน่ง จะมีโอกาสเป็นมะเร็งมากขึ้น 12 เท่า

ขี้แมลงวัน มีอันตรายหรือไม่?

ขี้แมลงวันอาจสัมพันธ์กับโรคภายในบางอย่างได้หลายโรคเช่นกัน ขึ้นกับลักษณะการกระจาย บริเวณที่เป็น และอาการร่วมอื่นๆ

โรคที่อาจสัมพันธ์กับขี้แมลงวัน ได้แก่

  • Laugier-Hunziker syndrome อาจมีเม็ดสีผิดปกติที่เล็บ เยื่อบุต่างๆ และตามผิวหนัง แต่ไม่ได้สัมพันธ์กับเนื้องอกร้ายแรง
  • Peutz-Jeghers syndrome มักมีเม็ดสีผิดปกติที่บริเวณปาก ในทางเดินอาหาร และมีการถ่ายทอดทางพันธุกรรมแบบยีนส์เด่น
  • Carney complex อาจมีความสัมพันธ์กับโรคเกี่ยวกับหัวใจบางอย่าง หรือภาวะต่อมไร้ท่อ
  • Leopard syndrome อาจมีคลื่นไฟฟ้าหัวใจผิดปกติ ตาห่าง ภาวะทางปอด อวัยวะสืบพันธุ์ เจริญเติบโตช้า ลักษณะโครงสร้างร่างกายที่ผิดปกติ หูหนวก เป็นต้น โดยมีการถ่ายทอดทางพันธุกรรมแบบยีนเด่น

ดังนั้นไม่ว่าจะเป็นไฝที่ผิดปกติ หรือเป็นเพียงขี้แมลงวัน หากขึ้นเยอะ หรือขึ้นในที่ผิดปกติดังที่กล่าวไว้ในข้างต้น ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยโรคอย่างทันท่วงที

รักษาไฝ หรือขี้แมลงวัน อย่างไร?

ในปัจจุบันมีวิธีการรักษายอดนิยม คือ การจี้ไฝ ขี้แมลงวัน หรือติ่งเนื้อด้วยเลเซอร์ CO2 ซึ่งเป็นเลเซอร์ที่มีความแม่นยำสูง สามารถเลือกตำแหน่งที่ต้องการยิงเลเซอร์ได้แบบเฉพาะเจาะจง ซึ่งเป็นการรักษาที่ราคาไม่แพง เริ่มต้นที่จุดละประมาณ 500 บาท หรือเหมาจ่ายทั้งหน้า ประมาณ 2,000-3,000 บาท

อย่างไรก็ตาม สำหรับผู้ที่มีไฝขนาดใหญ่ หรือมีราก อาจต้องเลเซอร์จี้ไฝมากกว่า 1 ครั้ง เพราะหากทำครั้งเดียวจะทำให้ปากแผลมีขนาดใหญ่ และอาจเกิดแผลเป็นทั่วไป หรือแผลเป็นคีลอยด์ได้

อ่านเพิ่มเติม: เลเซอร์จี้ไฝ ติ่งเนื้อ ทางเลือกกำจัดไฝ ติ่งเนื้อได้ถาวร

ไฝ หรือขี้แมลงวันทั่วไปนั้น ไม่ได้เป็นอันตรายต่อร่างกาย อย่างไรก็ตาม หากลักษณะของไฝ หรือขี้แมลงวันเกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ไม่ว่าจะเป็นสี ขนาด หรือรูปร่าง ควรรีบไปพบแพทย์ผิวหนังเพื่อตรวจวินิจฉัยและเข้ารับการรักษาด้วยวิธีที่เหมาะสม

เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจจี้ไฝ กระ รักษาแผลเป็นคีลอยด์ จากคลินิกและโรงพยาบาลใกล้คุณ และไม่พลาดทุกการอัปเดตเรื่องสุขภาพและโปรโมชั่นเมื่อกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android

รวมบทความที่เกี่ยวข้องกับไฝ


5 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
ไฝ กระ แผลเป็นคีลอยด์ รักษาอย่างไรดี? | HDmall (https://hdmall.co.th/c/how-to-treatment-mole-freckle-and-keloid-scar).
จี้ไฝ ขี้แมลงวัน เจ็บไหม แบบไหนควรเอาออก? | HDmall (https://hdmall.co.th/c/laser-mole-removal).

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)