หลายคนคงเคยมีอาการ ปัสสาวะแสบขัด หรือเจ็บแสบเวลาปัสสาวะออกมา ซึ่งเป็นอาการที่รบกวนชีวิตประจำวัน จนบางครั้งทำเอาเราขยาดการเข้าห้องน้ำไปเลย อาการปัสสาวะแสบขัดนั้นเกิดได้กับคนทุกเพศทุกวัย และสาเหตุส่วนมากมักเกิดจากการอักเสบในทางเดินปัสสาวะหรือในช่องคลอด ถึงแม้จะเป็นอาการที่พบได้บ่อยๆ แต่หากปล่อยไว้ไม่รักษา ก็อาจนำไปสู่ความผิดปกติที่รุนแรงได้
อาการที่มาพร้อมกับปัสสาวะแสบขัด
หลายครั้งอาการปัสสาวะแสบขัดมักไม่ได้เกิดขึ้นเดี่ยวๆ แต่จะมาพร้อมกับอาการอื่นๆ ที่บ่งชี้ถึงโรคหรือความผิดปกติด้วย ตัวอย่างเช่น ทางเดินปัสสาวะอักเสบ เช่น กระเพาะปัสสาวะอักเสบ ท่อปัสสาวะอักเสบ กรวยไตอักเสบ จะพบอาการปัสสาวะแสบขัด ร่วมกับอาการต่อไปนี้
โปรแกรมตรวจสุขภาพวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 99 บาท ลดสูงสุด 96%
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
- ปวดปัสสาวะบ่อย แต่ปัสสาวะออกมาทีละน้อย
- ปัสสาวะขุ่น และมีกลิ่นเหม็นผิดปกติ
- บางครั้งอาจพบเลือดปนในปัสสาวะ
- เจ็บท้องน้อย หรือบางครั้งปวดไปถึงหลังและเอว
- มีไข้สูง หนาวสั่น พบบ่อยในผู้ที่เป็นกรวยไตอักเสบ
- บางครั้งอาจมีอาการคลื่นไส้อาเจียน
- มีของเหลวคล้ายตกขาวออกมาจากท่อปัสสาวะ
แต่หากสาเหตุมาจาก การอักเสบในช่องคลอดหรืออุ้งเชิงกราน ซึ่งพบในเพศหญิง จะมีอาการปัสสาวะแสบขัด ร่วมกับอาการต่อไปนี้
- รู้สึกแสบคันที่อวัยวะเพศ
- เมื่อมีเพศสัมพันธ์จะรู้สึกเจ็บมาก
- มีตกขาวผิดปกติ เช่น มีสีคล้ำ สีเขียวเหลือง หรือขุ่นและเหนียวคล้ายแป้งเปียก และตกขาวมีกลิ่นผิดปกติ
สาเหตุของปัสสาวะแสบขัด
สาเหตุของอาการปัสสาวะแสบขัดที่พบบ่อย ได้แก่
- มีการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ (Urinary tract infection)
เป็นสาเหตุของอาการปัสสาวะแสบขัดที่พบได้บ่อยที่สุด โดยมักเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียที่ไต กรวยไต กระเพาะปัสสาวะ และท่อปัสสาวะ ซึ่งการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะสามารถพบได้ทุกเพศทุกวัย แต่มักพบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย และพบในผู้สูงอายุมากกว่าคนหนุ่มสาว
นอกจากนี้ปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ ได้แก่ โรคเบาหวาน การตั้งครรภ์ การใช้สายสวนปัสสาวะ
- มีนิ่วในทางเดินปัสสาวะ (Urolithiasis)
นิ่วในทางเดินปัสสาวะนั้น เกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย โดยตำแหน่งที่เกิดนิ่วมากที่สุด คือ ที่ไต โรคนิ่วไตเป็นโรคที่คนไทยเป็นกันมาก โดยเฉพาะคนอายุ 30 – 70 ปี ซึ่งหากก้อนนิ่วมีขนาดใหญ่ จะทำให้เกิดอาการปัสสาวะแสบขัด ร่วมกับปวดท้องน้อยร้าวไปถึงสีข้าง
นอกจากนี้ผู้ป่วยที่ได้รับการนำนิ่วออกแล้ว ก็มีโอกาสสูงที่จะเกิดนิ่วในทางเดินปัสสาวะได้ใหม่
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
- มีการติดเชื้อในช่องคลอด หรืออุ้งเชิงกราน
เป็นโรคที่พบเฉพาะในเพศหญิง โดยสาเหตุหลักมักมาจากการติดเชื้อแบคทีเรีย เชื้อรา และเชื้อพยาธิ เช่น Candida albicans และ Trichomonas vaginalis ซึ่งปัจจัยที่ทำให้เกิดการติดเชื้อเหล่านี้ คือ การรักษาสุขอนามัยไม่ดีพอ เชื้อปนเปื้อนมาจากทวารหนัก หรือติดจากการมีเพศสัมพันธ์
- เกิดการระคายเคืองที่อวัยวะเพศ
ความระคายเคือง เกิดขึ้นได้เมื่อมีการเสียดสีที่อวัยวะเพศและปากทางท่อปัสสาวะ เช่น การมีเพศสัมพันธ์ การปั่นจักรยาน
- สาเหตุอื่นๆ
เช่น เป็นผลจากยาบางชนิด มีเนื้องอกในทางเดินปัสสาวะ เป็นมะเร็งกระเพาะปัสสาวะ และมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก ซึ่งเป็นสาเหตุที่พบน้อยมาก
ภาวะแทรกซ้อนของอาการปัสสาวะแสบขัด
อาการปัสสาวะแสบขัดที่เกิดจากสาเหตุต่างๆ หากไม่ได้รับการรักษาอย่างเหมาะสม อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงได้ เช่น
- ผู้ที่มีการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ อาจติดเชื้อลุกลามไปที่ไต และไปยังทั่วร่างกาย กลายเป็นการติดเชื้อในกระแสเลือดได้ ซึ่งพบได้บ่อยในผู้สูงอายุที่ร่างกายอ่อนแอ
- ผู้ป่วยโรคนิ่วไตที่ไม่ได้รับการรักษา หรือเป็นนิ่วซ้ำบ่อยๆ อาจทำให้ไตบาดเจ็บเรื้อรัง จนกลายเป็นโรคไตเรื้อรัง (Chronic kidney disease) ได้
- ผู้หญิงตั้งครรภ์ที่มีการติดเชื้อในช่องคลอด อาจส่งผลให้ทารกคลอดก่อนกำหนดได้
การรักษาอาการปัสสาวะแสบขัด
แนวทางการรักษาจะแบ่งเป็น การรักษาตามอาการ และ การรักษาที่สาเหตุ
การรักษาตามอาการ
- รับประทานยาแก้ปวด เช่น พาราเซตามอล และไอบูโพรเฟน เพื่อบรรเทาอาการเจ็บแสบขณะปัสสาวะ อาการเจ็บท้อง และลดไข้
- ดื่มน้ำมากๆ เพื่อเพิ่มปริมาณปัสสาวะ และเพื่อไม่ให้ร่างกายขาดน้ำ
การรักษาที่สาเหตุ
- หากมีการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ และในช่องคลอด ซึ่งเป็นเชื้อแบคทีเรีย แพทย์จะให้รับประทานยาปฏิชีวนะเพื่อกำจัดเชื้อ แต่หากมีการติดเชื้อรา แพทย์จะให้ยาต้านเชื้อรา ซึ่งมีทั้งประเภทยารับประทานและยาเหน็บ
- หากเป็นโรคนิ่วไต และก้อนนิ่วมีขนาดใหญ่ จะต้องทำการสลายนิ่วหรือผ่าตัดเพื่อนำก้อนนิ่วออก
การป้องกันอาการปัสสาวะแสบขัด
- ดื่มน้ำมากๆ เพื่อให้ปัสสาวะมีความเจือจาง จะช่วยป้องกันการเกิดนิ่วที่ไต และการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะได้
- หลีกเลี่ยงการกลั้นปัสสาวะเป็นเวลานาน
- ดูแลสุขอนามัยของอวัยวะเพศให้ดี สำหรับผู้หญิง หลังขับถ่ายให้เช็ดทำความสะอาดจากด้านหน้าไปด้านหลัง และพยายามไม่ให้อวัยวะเพศอับชื้น
- การมีเพศสัมพันธ์อย่างปลอดภัย โดยการสวมถุงยางอนามัย จะช่วยลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อในช่องคลอดได้
อาการปัสสาวะขัดเป็นอาการที่สร้างความรำคาญ และไม่สบายเนื้อสบายตัวต่อผู้ป่วย ทางที่ดีเมื่อรู้สึกปวดปัสสาวะก็ให้รีบไปเข้าห้องน้ำ รวมถึงดื่มน้ำให้เพียงพอต่อร่างกายทุกวัน
และเมื่อรู้สึกผิดปกติเมื่อต้องปัสสาวะ คุณควรรีบไปพบแพทย์ก่อนที่อาการจะก่อความรู้สึกไม่สบายตัว และกลายเป็นโรคร้ายแรงเกี่ยวกับทางเดินปัสสาวะมากกว่าเดิม
เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจตรวจสุขภาพทั่วไป จากคลินิกและโรงพยาบาลใกล้คุณ และไม่พลาดทุกอัปเดตเรื่องสุขภาพและโปรโมชั่นเมื่อกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android
