กองบรรณาธิการ HD
เขียนโดย
กองบรรณาธิการ HD

Hydrochlorothiazide (ไฮโดรคลอโรไธอะไซด์)

เผยแพร่ครั้งแรก 30 ม.ค. 2019 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 5 นาที

สรรพคุณของยา hydrochlorothiazide

ยา hydrochlorothiazide เป็นยาสำหรับรักษาโรคความดันโลหิตสูง การลดระดับความดันโลหิตจะช่วยป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง (strokes), โรคกล้ามเนื้อหัวใจตายจากการขาดเลือด และโรคไต ยา hydrochlorothiazide จัดอยู่ในกลุ่มยาขับปัสสาวะ (diuretics) ยาจะออกฤทธิ์เพิ่มการขับปัสสาวะ ทำให้เกลือและน้ำส่วนเกินถูกขับออกจากร่างกาย

นอกจากนี้ยา hydrochlorothiazide ยังใช้ลดปริมาณน้ำส่วนเกินในร่างกาย (บวมน้ำ (edema)) อันเกิดจากโรคอื่นๆ เช่น โรคหัวใจล้มเหลว, โรคตับ หรือโรคไต ซึ่งจะช่วยบรรเทาอาการ เช่น หายใจถี่ หรือ บวมที่ข้อเท้าหรือเท้าได้

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

วิธีใช้ยา hydrochlorothiazide

รับประทานยานี้ตามแพทย์สั่ง โดยทั่วไปจะรับประทานวันละ 1 ครั้งตอนเช้า ก่อนหรือหลังอาหารก็ได้ หากคุณรับประทานยานี้ใกล้กับเวลาเข้านอนมากเกินไป คุณอาจจำเป็นต้องตื่นขึ้นมาปัสสาวะกลางดึกได้ ดังนั้นดีที่สุดคือแนะนำให้รับประทานยานี้ก่อนเข้านอนอย่างน้อย 4 ชั่วโมง

ขนาดยาที่คุณได้รับจะขึ้นกับสภาวะโรคและการตอบสนองต่อการรักษาของคุณ

ใช้ยานี้เป็นประจำทุกวันเพื่อให้ได้ประโยชน์จากยาเต็มที่ เพื่อไม่ให้ลืมรับประทานยา แนะนำให้รับประทานยาในเวลาเดียวกันของทุกวัน และให้รับประทานยาอย่างต่อเนื่องแม้ว่าจะรู้สึกดีขึ้นแล้ว เพราะผู้ป่วยที่เป็นโรคความดันโลหิตสูงส่วนใหญ่จะไม่รู้ว่าตัวเองป่วย

หากคุณจำเป็นต้องรับประทานยาลดระดับคอเลสเตอรอล ได้แก่ ยาในกลุ่ม bile acid-binding resins เช่น cholestyramine หรือ colestipol คุณจะต้องรับประทานยา hydrochlorothiazide ก่อนยาเหล่านี้อย่างน้อย 4 ชั่วโมง หรืออย่างน้อย 4-6 ชั่วโมงหลังยาเหล่านี้

แจ้งแพทย์ทราบหากอาการไม่ดีขึ้น หรือมีอาการแย่ลง เช่น วัดความดันโลหิตแล้วยังคงสูงอยู่ หรือสูงมากกว่าเดิม

ผลข้างเคียงของยา hydrochlorothiazide

อาการข้างเคียงที่อาจเกิดจากยา hydrochlorothiazide เช่น ปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน เวียนศีรษะ หรือปวดศีรษะ ซึ่งเกิดขึ้นจากการที่ร่างกายกำลังปรับตัวกับยา ทั้งนี้หากอาการเหล่านี้ไม่ดีขึ้นหรือมีอาการแย่ลง ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทันที

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

เพื่อลดความเสี่ยงต่อการเกิดอาการเวียนศีรษะ และหน้ามืด แนะนำให้ค่อยๆ ลุกขึ้นช้าๆ ทั้งจากท่านั่ง หรือท่านอน

โปรดจำไว้ว่า การที่แพทย์สั่งยานี้ให้กับคุณ เพราะว่าแพทย์ได้ประเมินแล้วว่าคุณจะได้รับประโยชน์จากยานี้มากกว่าความเสี่ยงต่อการเกิดอาการข้างเคียง ผู้ป่วยหลายรายที่ใช้ยานี้ไม่เกิดอาการข้างเคียงร้ายแรงจากยา

แจ้งแพทย์ทันทีถ้าคุณมีอาการข้างเคียงที่ร้ายแรง ได้แก่ การมองเห็นลดลง, ปวดตา

ยานี้อาจทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำและเกลือแร่ในปริมาณมาก โดยให้แจ้งแพทย์ทันทีถ้าคุณมีอาการของการขาดน้ำ (dehydration) หรือการสูญเสียเกลือแร่ในร่างกาย ได้แก่ หิวน้ำมาก, ปากแห้งมาก, กล้ามเนื้อเกร็ง กล้ามเนื้ออ่อนแรง, หัวใจเต้นช้า หัวใจเต้นเร็ว หัวใจเต้นผิดจังหวะ, มีอาการสับสน, ปัสสาวะออกน้อย

ปฏิกิริยาการแพ้ยานี้ เป็นเรื่องที่พบได้น้อย อย่างไรก็ตามถ้าเกิดอาการใดๆ ของการแพ้ยาให้รีบไปพบแพทย์ทันที ได้แก่ ผื่น, คัน บวม (โดยเฉพาะที่หน้า ลิ้น คอ), เวียนศีรษะรุนแรง, หายใจลำบาก

อาการข้างเคียงที่กล่าวไว้ข้างต้นไม่ใช่อาการข้างเคียงทั้งหมดที่อาจเกิดขึ้นได้ ดังนั้นถ้าคุณมีอาการผิดปกติใดๆ ที่ไม่ได้กล่าวไว้ข้างต้น ให้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*

แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท

ข้อควรระวังในการใช้ยา hydrochlorothiazide

ถ้าคุณแพ้ยา hydrochlorothiazide หรือแพ้สิ่งอื่นๆ ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทราบก่อนได้รับยานี้ ผลิตภัณฑ์ยานี้อาจประกอบด้วยสารไม่ออกฤทธิ์อื่น (เช่น sulfites ที่พบในบางยี่ห้อ) ซึ่งอาจเป็นสาเหตุของการแพ้หรือปัญหาอื่นได้ ให้ปรึกษาเภสัชกรสำหรับข้อมูลเพิ่มเติม

ก่อนการใช้ยา hydrochlorothiazide ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทราบเกี่ยวกับประวัติทางการแพทย์ของคุณ โดยเฉพาะถ้าคุณเป็นโรคเบาหวาน, โรคเกาต์, โรคไต, โรคตับ, โรคลูปัส (lupus)

ยา hydrochlorothiazide อาจทำให้วิงเวียนศีรษะ โดยแอลกอฮอล์จะทำให้อาการวิงเวียนศีรษะเป็นมากขึ้น ห้ามขับรถ, ทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักร หรือทำกิจกรรมใดๆ ที่ต้องอาศัยการตื่นตัว จนกว่าคุณจะทำกิจกรรมดังกล่าวได้อย่างปลอดภัย แนะนำให้จำกัดการดื่มแอลกอฮอล์

หากมีอาการเหงื่อมาก, ท้องเสีย หรืออาเจียนอย่างรุนแรง จะเพิ่มความเสี่ยงต่อการสูญเสียน้ำออกจากร่างกายอย่างมาก (ร่างกายขาดน้ำ) ดังนั้นถ้ามีอาการท้องเสียหรืออาเจียนเป็นเวลานาน ให้แจ้งแพทย์ ซึ่งในกรณีที่มีอาการเหล่านี้จะต้องป้องกันไม่ให้มีอาการขาดน้ำ โดยให้ดื่มน้ำมากๆ ยกเว้นแพทย์สั่งเป็นอย่างอื่น

ถ้าคุณเป็นผู้ป่วยโรคเบาหวาน ยา hydrochlorothiazide อาจส่งผลต่อระดับน้ำตาลในเลือด ดังนั้นต้องตรวจระดับน้ำตาลในเลือดเป็นประจำตามแพทย์สั่ง ซึ่งแพทย์อาจจำเป็นต้องปรับขนาดยารักษาเบาหวาน, ปรับโปรแกรมการออกกำลังกาย หรือปรับคำแนะนำในการรับประทานอาหารให้กับคุณ

ยา hydrochlorothiazide อาจลดระดับโพแทสเซียม (potassium) ในร่างกายได้ ดังนั้นให้ปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับอาหารที่มีโพแทสเซียมสูง เช่น กล้วย, น้ำส้ม หรือการให้ผลิตภัณฑ์เสริมโพแทสเซียม ซึ่งแพทย์อาจเป็นผู้สั่งให้กับคุณ

ยา hydrochlorothiazide อาจทำให้คุณมีความไวต่อแสงแดดมากขึ้น จึงต้องจำกัดระยะเวลาการสัมผัสกับแสงแดด หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับหลอดไฟอุลตราไวโอเลต (sunlamps) และให้ทาครีมกันแดดและสวมเสื้อผ้ามิดชิดขณะอยู่ในที่แจ้ง ให้แจ้งแพทย์ทันทีหากคุณมีอาการผิวไหม้จากแดด หรือผิวหนังแดง/ผิวหนังมีตุ่มพอง

ก่อนเข้ารับการผ่าตัด ให้แจ้งแพทย์หรือทันตแพทย์ทราบเกี่ยวกับรายการยา อาหารเสริม และสมุนไพรที่กำลังใช้อยู่

ผู้สูงอายุอาจเกิดอาการข้างเคียงจากยามากกว่าปกติ โดยเฉพาะอาการเวียนศีรษะ

ระหว่างการตั้งครรภ์ ยานี้ควรใช้เฉพาะในกรณีที่ประเมินแล้วว่ามีความจำเป็นจริงๆ โดยให้ปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับความเสี่ยงและประโยชน์ที่จะได้รับจากยานี้ขณะตั้งครรภ์

ยา hydrochlorothiazide ผ่านไปยังน้ำนมได้ แต่ไม่น่าจะเป็นอันตรายต่อทารกที่ดูดนม ให้ปรึกษาแพทย์ก่อนการให้นมบุตร

การใช้ยา hydrochlorothiazide ร่วมกับยาอื่น

การเกิดปฏิกิริยาระหว่างยา (drug interactions) อาจเปลี่ยนแปลงการออกฤทธิ์ของยาหรือเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดผลข้างเคียงร้ายแรง ข้อมูลที่ระบุนี้ไม่ได้ครอบคลุมการเกิดปฏิกิริยาระหว่างยาที่อาจเกิดขึ้นได้ทั้งหมด ดังนั้นคุณต้องแจ้งแพทย์และเภสัชกรทราบทุกครั้งว่าคุณกำลังรับประทานยา อาหารเสริม สมุนไพร ใดอยู่ในขณะนี้ อย่าเริ่มยา หยุดยา หรือเปลี่ยนแปลงขนาดยาต่างๆ เอง โดยไม่ได้ปรึกษาแพทย์

รายการยาอื่นที่อาจเกิดปฏิกิริยากับยา hydrochlorothiazide:

  • Dofetilide
  • Lithium
  • Tretinoin-mequinol
  • Cisapride
  • Aminolevulinic acid
  • Cholestyramine, colestipol
  • ยารักษาเบาหวาน (Antidiabetics)
  • Desmopressin
  • Tizanidine
  • Topiramate
  • Empagliflozin
  • Zoledronic acid
  • Digitalis glycosides
  • Diazoxide

ยาบางชนิดอาจทำให้ความดันโลหิตสูงขึ้นหรือทำให้อาการบวมแย่ลง ดังนั้นให้แจ้งเภสัชกรเกี่ยวกับรายการยาที่กำลังใช้อยู่ และสอบถามเกี่ยวกับวิธีในการใช้ยาเหล่านี้อย่างปลอดภัย โดยเฉพาะยาแก้ไอ-แก้หวัด, ยาลดน้ำหนัก หรือยาต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ เช่น ibuprofen, naproxen

ยา hydrochlorothiazide อาจรบกวนผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการบางชนิด เช่น การตรวจการทำงานของต่อมพาราไทรอยด์ (parathyroid function) ซึ่งอาจทำให้ผลออกมาผิดพลาดได้ จึงต้องแจ้งแพทย์และเจ้าหน้าที่ห้องปฏิบัติการทราบว่าคุณกำลังใช้ยานี้อยู่

การได้รับยา hydrochlorothiazide เกินขนาด

หากมีใครก็ตามที่ได้รับยา hydrochlorothiazide เกินขนาด จนทำให้เกิดอาการที่ร้ายแรง เช่น หมดสติ หรือหายใจลำบาก ให้รีบเรียกรถพยาบาลทันที โทร 1669   

อาการของการได้รับยาเกินขนาดอาจได้แก่ เวียนศีรษะรุนแรง, อ่อนแรง, หน้ามืด

หมายเหตุ

ห้ามแบ่งยานี้ให้ผู้อื่นใช้

การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมอาจช่วยให้การออกฤทธิ์ของยาดีขึ้น ได้แก่ การออกกำลังกาย, การหยุดสูบบุหรี่ และการรับประทานอาหารที่มีคอเลสเตอรอลต่ำ/ไขมันต่ำ ให้ปรึกษาแพทย์สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม

ควรมีการตรวจทางห้องปฏิบัติการ และ/หรือ การตรวจทางการแพทย์ระหว่างใช้ยานี้ เช่น ตรวจระดับโพแทสเซียม, ตรวจการทำงานของไต เป็นต้น ดังนั้นคุณต้องไปพบแพทย์ตามนัด และให้ปรึกษาแพทย์สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม

วัดความดันโลหิตและชีพจร (อัตราการเต้นของหัวใจ) เป็นประจำระหว่างใช้ยานี้ โดยให้เรียนรู้วิธีการวัดความดันโลหิตและชีพจรด้วยตนเองที่บ้าน และนำผลการวัดนั้นมาให้แพทย์ดูด้วย

หากลืมรับประทานยา hydrochlorothiazide

ถ้าคุณลืมรับประทานยานี้ ให้รับประทานทันทีที่นึกได้ หากนึกได้เมื่อใกล้กับเวลาของมื้อถัดไป ให้ข้ามมื้อที่ลืมไป และรับประทานมื้อถัดไปตามปกติ โดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เท่า

การเก็บรักษายา hydrochlorothiazide

เก็บรักษายาที่อุณหภูมิห้อง ห่างจากแสงแดดและความชื้น ไม่เก็บยาในห้องอาบน้ำ เก็บยาทุกชนิดให้ห่างจากมือเด็กและสัตว์เลี้ยง

ไม่เทยานี้ทิ้งในห้องน้ำหรือในท่อระบายน้ำ ให้ทิ้งผลิตภัณฑ์ยานี้อย่างเหมาะสมเมื่อยาหมดอายุหรือเมื่อไม่จำเป็นต้องใช้ยานี้อีก


7 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
Honor Whiteman, Common blood pressure drug raises skin cancer risk (https://www.medicalnewstoday.com/articles/320270.php#1), 6 December 2017.
pubchem, Hydrochlorothiazide (https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Hydrochlorothiazide), 25 January 2020.
Linda L. Herman; Khalid Bashir, Hydrochlorothiazide (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK430766/), 15 February 2019.

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน ผู้อ่านไม่ควรเลือกใช้ยาเองจากการอ่านบทความ ควรได้รับคำแนะนำจากแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยาทุกครั้ง เพราะแต่ละท่านอาจมีสาเหตุของโรค โรคประจำตัว และประวัติการรักษาที่ต่างกัน ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)