สรรพคุณของยา diphenhydramine
ยา diphenhydramine เป็นยาต้านฮีสตามีน (antihistamine) ใช้เพื่อบรรเทาอาการแพ้ (allergy), ไข้ละอองฟาง (hay fever) และโรคหวัด (common cold) ซึ่งได้แก่อาการ ผื่น, คัน, น้ำตาไหล, คันตา คันจมูก คันคอ, อาการไอ, น้ำมูกไหล และจาม ยานี้ยังใช้เพื่อป้องกันและรักษาอาการคลื่นไส้ อาเจียน และเวียนศีรษะ ที่เกิดจากการเมารถ เมาเรือ เมาเครื่องบิน (motion sickness) และยังสามารถใช้เพื่อให้ผ่อนคลายและช่วยนอนหลับได้อีกด้วย
ยา diphenhydramine จะไปขัดขวางการออกฤทธิ์ของสารเคมีตามธรรมชาติที่ร่างกายสร้างขึ้นระหว่างการเกิดปฏิกิริยาการแพ้ (สารฮีสตามีน) ยายังมีฤทธิ์ทำให้ตาแห้ง (ช่วยเรื่องอาการน้ำตาไหล) และทำให้จมูกแห้ง (ช่วยเรื่องอาการน้ำมูกไหล) โดยจะไปขัดขวางสาร acetylcholine ที่สร้างจากร่างกาย
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
ผลิตภัณฑ์ยาสำหรับบรรเทาอาการไอ และหวัด ยังไม่มีข้อมูลว่ายามีความปลอดภัยหรือมีประสิทธิภาพในเด็กอายุน้อยกว่า 6 ปี ดังนั้นอย่าใช้ยานี้สำหรับรักษาอาการหวัดในเด็กอายุน้อยกว่า 6 ปี ยกเว้นแพทย์สั่ง นอกจากนี้ผลิตภัณฑ์บางชนิด เช่น ยาเม็ดหรือยาแคปซูลที่ออกฤทธิ์นาน ไม่แนะนำให้ใช้ในเด็กอายุน้อยกว่า 12 ปี โปรดสอบถามแพทย์หรือเภสัชกรเกี่ยวกับการใช้ยานี้อย่างปลอดภัย
ยานี้ไม่ได้ลดระยะเวลาการเป็นโรค หรือทำให้โรคหวัดหายขาด และอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงที่ร้ายแรงจากยาได้ เพื่อลดความเสี่ยงต่อการเกิดผลข้างเคียงร้ายแรง คุณต้องปฏิบัติตามคำแนะนำบนฉลากยาอย่างเคร่งครัด ห้ามใช้ยานี้เพื่อทำให้เด็กนอนหลับ อย่าใช้ยารักษาโรคหวัด-รักษาอาการไอ อื่น ซึ่งอาจมีส่วนประกอบเป็นยาเดียวกันหรือยาคล้ายๆ กัน (อ่านเพิ่มเติมที่หัวข้อปฏิกิริยาระหว่างยา) นอกจากนี้ให้สอบถามแพทย์หรือเภสัชกรเกี่ยวกับวิธีในการบรรเทาอาการไอ และอาการของโรคหวัด (เช่น ดื่มน้ำมากๆ, การใช้เครื่องเพิ่มความชื้น (humidifier) หรือ การใช้น้ำเกลือหยอดหรือสเปรย์เข้าจมูก)
วิธีใช้ยา diphenhydramine
ให้ปฏิบัติตามคำแนะนำบนฉลากยา หากแพทย์เป็นผู้สั่งยานี้ให้กับคุณ ให้ปฏิบัติตามที่แพทย์สั่ง ถ้ามีข้อสงสัยเกี่ยวกับการใช้ยานี้ให้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร
รับประทานยานี้ก่อนหรือหลังอาหารก็ได้ (ไม่ว่าจะเป็นรูปแบบยาเม็ด, ยาแคปซูล หรือยาน้ำ) ถ้าคุณใช้เป็นยาน้ำ คุณต้องตวงยาโดยใช้อุปกรณ์ตวงยาหรือช้อนตวงยา อย่าใช้ช้อนรับประทานอาหารตวงยา เพราะอาจได้รับขนาดยาไม่ถูกต้อง แต่ถ้าคุณใช้เป็นผลิตภัณฑ์ยาสำหรับใช้ครั้งเดียว (single dose) คุณไม่จำเป็นต้องตวงยาในการใช้
ถ้าเป็นยาเม็ดชนิดละลายอย่างรวดเร็ว (rapidly-dissolving tablet) สามารถอมยาไว้ที่ลิ้นจนละลายก่อนกลืน โดยจะดื่มน้ำตามหรือไม่ก็ได้
ถ้าเป็นยาเม็ดสำหรับเคี้ยว (chewable tablets) คุณควรเคี้ยวยาให้ละเอียดก่อนกลืนยา
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
ขนาดยาที่คุณได้รับจะขึ้นกับอายุ, สภาวะโรค และการตอบสนองต่อการรักษา โดยยา diphenhydramine เป็นยาที่มีหลายยี่ห้อและมีหลายรูปแบบขายในท้องตลาด ดังนั้นคุณต้องอ่านคำแนะนำวิธีการใช้ยาบนฉลากยาแต่ละยี่ห้อ และปฏิบัติตามคำแนะนำบนฉลากอย่างเคร่งครัด เพราะผลิตภัณฑ์แต่ละยี่ห้ออาจมีปริมาณยาที่แตกต่างกัน อย่าปรับเพิ่มขนาดยาเอง หรือใช้ยาบ่อยครั้งกว่าที่แพทย์สั่ง
เพื่อป้องกันอาการเมารถ เมาเรือ เมาเครื่องบิน คุณต้องรับประทานยานี้ 30 นาทีก่อนนั่งรถ นั่งเรือ หรือขึ้นเครื่องบิน
เพื่อช่วยให้นอนหลับ คุณต้องรับประทานยานี้ 30 นาทีก่อนเข้านอน ถ้าหลังจากใช้ยานี้ไปแล้วยังมีอาการนอนไม่หลับนานกว่า 2 สัปดาห์ ให้ไปพบแพทย์
แจ้งแพทย์ทราบหากอาการยังไม่ดีขึ้นหรืออาการแย่ลง
ผลข้างเคียงของยา diphenhydramine
อาการข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้ยา diphenhydramine ได้แก่ ง่วงนอน, เวียนศีรษะ, ท้องผูก, ท้องปั่นป่วน ปวดท้อง ท้องเสีย, ตาพร่า, ปากแห้ง, จมูกแห้ง, คอแห้ง ถ้าอาการเหล่านี้ไม่ดีขึ้นหรือมีอาการแย่ลง ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทันที
เพื่อบรรเทาอาการปากแห้ง แนะนำให้อมลูกอม (ชนิดน้ำตาลน้อย) หรือน้ำแข็ง, หรือเคี้ยวหมากฝรั่ง (ชนิดน้ำตาลน้อย), ดื่มน้ำ หรือใช้น้ำลายเทียม
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง
ถ้าคุณได้รับยานี้เพราะแพทย์สั่ง โปรดจำไว้ว่าแพทย์ได้ประเมินแล้วว่าคุณจะได้รับประโยชน์จากยานี้มากกว่าความเสี่ยงต่อการเกิดผลข้างเคียง ผู้ป่วยหลายรายที่ใช้ยานี้ไม่เกิดอาการข้างเคียงร้ายแรงจากยา
แจ้งแพทย์ทันทีหากคุณมีอาการข้างเคียงที่ร้ายแรง ได้แก่ อารมณ์ สภาพจิตใจเปลี่ยนแปลง (เช่น กระสับกระส่าย, สับสน), ปัสสาวะลำบาก, หัวใจเต้นเร็ว หัวใจเต้นผิดจังหวะ
ให้ไปพบแพทย์ทันทีถ้าคุณมีอาการข้างเคียงที่ร้ายแรงมาก ได้แก่ อาการชัก
ปฏิกิริยาการแพ้ยานี้ เป็นเรื่องที่พบได้น้อย อย่างไรก็ตามถ้าเกิดอาการใดๆ ของการแพ้ยาให้รีบไปพบแพทย์ทันที ได้แก่ ผื่น, คัน บวม (โดยเฉพาะที่หน้า ลิ้น คอ), เวียนศีรษะรุนแรง, หายใจลำบาก
อาการข้างเคียงที่กล่าวไว้ข้างต้นไม่ใช่อาการข้างเคียงทั้งหมดที่อาจเกิดขึ้นได้ ดังนั้นถ้าคุณมีอาการผิดปกติใดๆ ที่ไม่ได้กล่าวไว้ข้างต้น ให้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร
ข้อควรระวังในการใช้ยา diphenhydramine
ถ้าคุณแพ้ยา diphenhydramine หรือแพ้ยา dimenhydrinate หรือแพ้สิ่งอื่นๆ ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทราบก่อนได้รับยานี้ ผลิตภัณฑ์ยานี้อาจประกอบด้วยสารไม่ออกฤทธิ์อื่นซึ่งอาจเป็นสาเหตุของการแพ้หรือปัญหาอื่นได้ ให้ปรึกษาเภสัชกรสำหรับข้อมูลเพิ่มเติม
ก่อนการใช้ยา diphenhydramine ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทราบเกี่ยวกับประวัติทางการแพทย์ของคุณ โดยเฉพาะถ้าคุณมีปัญหาในการหายใจ (โรคหอบหืด, โรคถุงลมโป่งพอง), มีความดันลูกตาสูง (ต้อหิน), เป็นโรคหัวใจ, เป็นความดันโลหิตสูง, เป็นโรคตับ, มีอาการชัก, มีปัญหาเกี่ยวกับกระเพาะอาหาร/ลำไส้ (เช่น แผลในทางเดินอาหาร, การอุดตันของทางเดินอาหาร), เป็นโรคต่อมไทรอยด์ทำงานมากเกินไป (hyperthyroidism), มีอาการปัสสาวะลำบาก (เช่น เกิดจากต่อมลูกหมากโต)
ยานี้อาจทำให้คุณเวียนศีรษะ หรือง่วงนอน หรือตาพร่ามัว เครื่องดื่มแอลกอฮอล์จะทำให้มีอาการเวียนศีรษะหรือง่วงนอนมากขึ้น ห้ามขับรถ, ทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักร หรือทำกิจกรรมใดๆ ที่ต้องอาศัยการตื่นตัวหรือการมองเห็นที่ชัดเจน จนกว่าคุณจะทำกิจกรรมดังกล่าวได้อย่างปลอดภัย แนะนำให้หลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
ก่อนเข้ารับการผ่าตัด ให้แจ้งแพทย์หรือทันตแพทย์ทราบเกี่ยวกับรายการยา อาหารเสริม และสมุนไพรที่กำลังใช้อยู่
ยา diphenhydramine ที่เป็นรูปแบบยาน้ำ, ยาเม็ดสำหรับเคี้ยว หรือยาเม็ดที่ละลายได้ อาจมีส่วนประกอบของน้ำตาล และ/หรือแอสปาร์แตม (aspartame) นอกจากนี้รูปแบบยาน้ำอาจมีส่วนประกอบของแอลกอฮอล์ จึงควรระวังการใช้ยานี้ในผู้ป่วยโรคเบาหวาน, ผู้ป่วยโรคตับ, ผู้ป่วยที่มีภาวะฟีนิลคีโตนูเรีย (phenylketonuria) รวมถึงผู้ป่วยโรคอื่นที่จำเป็นต้องจำกัดหรือหลีกเลี่ยงการบริโภคสารเหล่านี้ โปรดสอบถามจากแพทย์หรือเภสัชกรเกี่ยวกับการใช้ยานี้อย่างปลอดภัย
เด็กอาจมีโอกาสเกิดผลข้างเคียงมากขึ้น โดยยานี้มักทำให้เด็กมีอาการตื่นตัวมากกว่าอาการง่วงนอน
ผู้สูงอายุมีโอกาสเกิดผลข้างเคียงมากขึ้น โดยเฉพาะอาการง่วงนอน, เวียนศีรษะ, สับสน, ท้องผูก หรือปัสสาวะลำบาก โดยอาการง่วงนอน, เวียนศีรษะ และอาการสับสน จะเพิ่มความเสี่ยงต่อการหักล้มได้
ระหว่างการตั้งครรภ์ ยานี้ควรใช้เฉพาะในกรณีที่ประเมินแล้วว่ามีความจำเป็นจริงๆ โดยให้ปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับความเสี่ยงและประโยชน์ที่จะได้รับจากยานี้ขณะตั้งครรภ์
ยา diphenhydramine ผ่านไปยังน้ำนมได้ และอาจทำให้เกิดผลไม่พึงประสงค์ในเด็กที่ดูดนมแม่ แนะนำให้ปรึกษาแพทย์ก่อนการให้นมบุตร
การใช้ยา diphenhydramine ร่วมกับยาอื่น
การเกิดปฏิกิริยาระหว่างยา (drug interactions) อาจเปลี่ยนแปลงการออกฤทธิ์ของยาหรือเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดผลข้างเคียงร้ายแรง ข้อมูลที่ระบุนี้ไม่ได้ครอบคลุมการเกิดปฏิกิริยาระหว่างยาที่อาจเกิดขึ้นได้ทั้งหมด ดังนั้นคุณต้องแจ้งแพทย์และเภสัชกรทราบทุกครั้งว่าคุณกำลังรับประทานยา อาหารเสริม สมุนไพร ใดอยู่ในขณะนี้ อย่าเริ่มยา หยุดยา หรือเปลี่ยนแปลงขนาดยาต่างๆ เอง โดยไม่ได้ปรึกษาแพทย์
ผลิตภัณฑ์ยาที่อาจเกิดปฏิกิริยากับยา diphenhydramine ได้แก่
- ยาต้านฮีสตามีนชนิดทาบนผิวหนัง เช่น ยา diphenhydramine รูปแบบครีม รูปแบบขี้ผึ้ง รูปแบบสเปรย์
- แร่ไอโอดีน (radioactive iodide)
- Tamoxifen
- Metoprolol
ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทราบ ถ้าคุณกำลังใช้ยา/ผลิตภัณฑ์อื่นที่ทำให้ง่วงนอน เช่น ยาแก้ปวด หรือยาแก้ไอกลุ่ม opioid (เช่น codeine, hydrocodone), เครื่องดื่มแอลกอฮอล์, ยาสำหรับช่วยให้นอนหลับ หรือยาคลายกังวล (เช่น alprazolam, lorazepam, zolpidem), ยาคลายกล้ามเนื้อ, หรือยาต้านฮีสตามีนชนิดอื่นๆ (เช่น cetirizine, chlorpheniramine)
อ่านฉลากยาทุกชนิดก่อนใช้ (เช่น ยาแก้แพ้ หรือยาแก้ไอ แก้หวัด) เพราะอาจมีส่วนประกอบของยาที่ทำให้ง่วงนอนได้ ให้สอบถามจากเภสัชกรเกี่ยวกับวิธีในการใช้ยานี้อย่างปลอดภัย
ยา diphenhydramine อาจรบกวนผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ เช่น ผลการตรวจภูมิแพ้ทางผิวหนัง (allergy skin test) และอาจทำให้เกิดผลบวกลวงได้ ดังนั้นต้องแจ้งแพทย์และเจ้าหน้าที่ห้องปฏิบัติการทราบว่าคุณกำลังใช้ยานี้อยู่
การได้รับยา diphenhydramine เกินขนาด
หากมีใครก็ตามที่ได้รับยา diphenhydramine เกินขนาด จนทำให้เกิดอาการที่ร้ายแรง เช่น หมดสติ หรือหายใจลำบาก ให้รีบเรียกรถพยาบาลทันที โทร 1669
อาการของการได้รับยาเกินขนาดอาจได้แก่ ง่วงนอนอย่างรุนแรง, อาการชัก, รูม่านตาขยาย ในเด็กอาจพบอาการเหล่านี้ก่อนอาการง่วงนอน ได้แก่ การเปลี่ยนแปลงของอารมณ์ สภาพจิตใจ เช่น กระสับกระส่าย, ความหงุดหงิด, ประสาทหลอน
หมายเหตุ
ไปพบแพทย์ตามนัดหมายเสมอ
หากลืมรับประทานยา diphenhydramine
ถ้าคุณลืมรับประทานยานี้ ให้รับประทานทันทีที่นึกได้ หากนึกได้เมื่อใกล้กับเวลาของมื้อถัดไป ให้ข้ามมื้อที่ลืมไป และรับประทานมื้อถัดไปตามปกติ โดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เท่า
การเก็บรักษายา diphenhydramine
เก็บรักษายาที่อุณหภูมิห้อง ห่างจากแสงแดดและความชื้น ไม่เก็บยาในห้องอาบน้ำ ถ้าเป็นยาน้ำห้ามเก็บยาในช่องแช่แข็ง เก็บยาทุกชนิดให้ห่างจากมือเด็กและสัตว์เลี้ยง
ไม่เทยานี้ทิ้งในห้องน้ำหรือในท่อระบายน้ำ ให้ทิ้งผลิตภัณฑ์ยานี้อย่างเหมาะสมเมื่อยาหมดอายุหรือเมื่อไม่จำเป็นต้องใช้ยานี้อีก
