มะเร็งลำไส้หมายรวมถึง มะเร็งที่ลำไส้ใหญ่ ไส้ตรงและทวารหนัก (Colon และ Rectum)
สาเหตุของมะเร็งลำไส้ใหญ่
สาเหตุของการเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่เกิดได้จากหลายปัจจัย ดังนี้
ตรวจมะเร็งทั่วไปวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 340 บาท ลดสูงสุด 64%
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
- มีประวัติรับประทานอาหารไขมันและโปรตีนประเภทเนื้อสัตว์สูง แต่รับประทานอาหารที่มีกากใยน้อยเป็นประจำ ทำให้มีอุจจาระค้างอยู่ในลำไส้นาน
- เป็นโรคลำไส้ใหญ่อักเสบบ่อยๆ
- ได้รับการฉายรังสีบริเวณอุ้งเชิงกราน
- ครอบครัวมีประวัติเป็นเนื้องอกชนิด Familial adenomatous polyposis มักพบในคนที่มีอายุมากกว่า 85 ปี มีมะเร็งของ Endometrial, Ovarian หรือเต้านม (ในหญิง)
- มีประวัติคนในครอบครัวเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ ซึ่งเป็นโรคกลุ่ม Inflammatory bowel disease ได้แก่ Ulcerative colitis, Crohn’s disease
- การดื่มสุราร่วมกับการสูบบุหรี่ จะทำให้มีความเสี่ยงสูงขึ้น
พยาธิสรีรภาพของมะเร็งลำไส้ใหญ่
มะเร็งลำไส้ใหญ่เป็นชนิด Adenocarcinoma มากกว่าชนิดอื่น อาจเริ่มด้วยติ่งเนื้อชนิดไม่ใช่เนื้อร้าย (Benign polyp) แต่อาจกลายเป็นเนื้อร้าย (Malignant)
มะเร็งลำไส้มีขนาดโต ลุกลามเป็นวงแหวนและทำลายเนื้อเยื่อปกติรอบๆ ลำไส้ใหญ่ ทำให้ลำไส้อุดตันได้เร็ว
ที่ผิวอาจเป็นแผล ก้อนมะเร็งเบียดทางออกของอุจจาระ ก้อนอุจจาระจะเป็นลำลีบเล็กลงเหมือนแท่งดินสอ ไม่มีผายลม ปวดท้องรุนแรงเหมือนลำไส้ถูกบิด
อาจมีอาการปวดเบ่ง และอาจมีอาการท้องผูกสลับกับท้องเดิน ถ่ายไม่เป็นเวลาเนื่องจากบางส่วนของลำไส้มีการอุดกั้น อาจมีอุจจาระเป็นเลือด มีมูกปนเลือด ก้อนเนื้อยิ่งโตมากเท่าไรจะมีการขับถ่ายยากขึ้น หรืออาจถ่ายไม่ออกเลย
ผู้ป่วยจะมีอาการแน่นอึดอัดท้องมาก อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย เนื่องจากการเสียเลือด เซลล์มะเร็งอาจจะแพร่กระจายจากเนื้องอกและไปยังส่วนต่างๆ ของร่างกายได้ง่าย เช่น ไปสู่กระเพาะปัสสาวะ ช่องคลอด ต่อมน้ำเหลือง กระแสเลือด และกระจายเข้าช่องท้อง อวัยวะที่พบมากที่สุด คือ ตับ
อาการของมะเร็งลำไส้ใหญ่
ซีด น้ำหนักลด อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร มีเลือดออกทางทวารหนัก ท้องผูกสลับกับท้องเดิน ลักษณะลำอุจจาระเล็กกว่าปกติคล้ายแท่งดินสอ อุจจาระอาจมีสีคล้ำ ดำแดง แดงสด อาจมีมูกปน
ตรวจมะเร็งทั่วไปวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 340 บาท ลดสูงสุด 64%
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
หากเป็นมะเร็งที่ปากทวาร มักถ่ายเป็นเลือดสีแดงสด คลำได้ก้อนในช่องท้อง ท้องอืด ปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน รู้สึกปวดเบ่งตลอดเวลา หรือรู้สึกว่าถ่ายอุจจาระไม่สุด หรือถ่ายอุจจาระลำบาก
หากมีการอุดกั้นจากมะเร็งลำไส้ มักไม่มีการผายลม และอาจมีอาการตามการลุกลามของมะเร็งไปยังตำแหน่งต่างๆ
การวินิจฉัยโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่
จากประวัติและการตรวจร่างกาย ใช้นิ้วตรวจทางทวารหนัก ส่องกล้อง Proctosigmoidoscopy หรือ Colonoscopy, Barium enema ทำ Biopsy (ตัดชิ้นเนื้อไปตรวจ)
ตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (CT scan) ตรวจเลือดหา Carcinoembryonic antigen (CEA) ตรวจเลือดดูการทำงานของตับ ตรวจระบบทางเดินปัสสาวะเพื่อดูการกระจายของมะเร็ง
การรักษามะเร็งลำไส้ใหญ่
รักษาโดยการผ่าตัด โดยตัดเอาก้อนมะเร็งออก เพื่อไม่ให้เกิดภาวะลำไส้อุดตัน และระงับอาการ ตัดต่อมน้ำเหลืองและบริเวณใกล้เคียงออก
หากไม่สามารถตัดมะเร็งออกได้ จะรักษาโดยการทำโคลอสโตมีย์ (Colostomy) ซึ่งเป็นการผ่าตัดเปิดลำไส้ให้อุจจาระออกทางหน้าท้อง หรือรักษาตามอาการ เช่น ให้เลือดเพื่อทดแทนการเสียเลือด ให้ยาแก้ปวด ยาเคมีบำบัดเพื่อให้เนื้องอกยุบลง เป็นต้น
การพยาบาลลำไส้ใหญ่
การดูแลผู้ป่วยก่อนและหลังผ่าตัด มีวัตถุประสงค์เพื่อป้องกันการเกิดแผลเปื่อยรอบๆ ช่องเปิดลำไส้
ส่งเสริมการปรับตัวและให้ความรู้เกี่ยวกับการปฏิบัติตัว เช่น หลักเลี่ยงอาหารที่ทำให้ลำไส้บีบตัวเพิ่มขึ้น (เช่น มะขาม สับปะรด เป็นต้น) อาหารรสจัด สะตอ น้ำอัดลม ของหมักดอง เป็นต้น
แนะนำให้ผู้ป่วยรับประทานผัก ผลไม้ รับประทานอาหารเป็นเวลา เคี้ยวอาหารให้ละเอียด และดื่มน้ำให้เพียงพอ
เป็นคนท้องผูกบ่อยมาก ผลไม้ก็กินเป็นประจำ มีวิธีใหนช่วยลดอาการท้องผูกถาวรได้บ้างคะ