อาการเวียนศีรษะ (Dizziness) เป็นอาการปกติทั่วไปที่สามารถเกิดขึ้นกับทุกเพศทุกวัย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง อาการเวียนศีรษะในผู้สูงอายุที่ส่วนใหญ่มักจะมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น เวียนศีรษะคลื่นไส้อาเจียน เวียนศีรษะบ้านหมุน เป็นต้น ดังนั้น หลายๆท่านที่เคยมีอาการเวียนศีรษะ อาจจะเคยทราบว่า อาการเวียนศีรษะนั้น มีผลต่อการกิจวัตรประจำวันและการทรงตัวอย่างมาก โดยเฉพาะอาการเวียนศีรษะบ้านหมุนนั้น ยิ่งสร้างความทรมานให้เราอย่างมากจนไม่สามารถทำกิจวัตรประจำวันได้ตามปกติ
ซึ่งอาการเวียนศีรษะ หรือ เวียนศีรษะจนบ้านหมุนนั้น มีสาเหตุดังนี้
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
สาเหตุของอาการเวียนศีรษะ
สาเหตุของอาการเวียนศีรษะบ้านหมุนนั้น เราสามารถแยกตามกลุ่มของอาการจากปัจจัยสาเหตุหลักๆ ได้ 2 กลุ่มดังนี้
1. อาการ มึนเวียนที่มีสาเหตุมาจากหูส่วนใน (Peripheral vertigo)
อาการมึนเวียนที่มีสาเหตุมาจากหูส่วนใน เกิดจากความผิดปกติของหู
ส่วนใน (Peripheral vertigo) ซึ่งนอกจากจะมีอาการเวียนศีรษะแล้ว อาจมีอาการเสียงดังในหูร่วมด้วย ซึ่งความผิดปติที่มาจากหูส่วนในได้แก่ โรคน้ำในหูผิดปกติ หรือ น้ำในหูไม่เท่ากัน (Meniere’s disease) โรคหินปูนในหูชั้นในเคลื่อน หรือโรคเวียนศีรษะขณะเปลี่ยนท่า (benign paroxysmal positioning vertigo: BPPV) หูชั้นในอักเสบ (labyrinthitis) และ หูชั้นกลางอักเสบ (acute otitis media) เป็นต้น
2. อาการมึนเวียนที่มีสาเหตุมาจากความผิดปกติที่สมอง (Central Vertigo)
เนื่องจาก สมองเป็นอวัยวะที่สำคัญในระบบการทรงตัว ร่วมกับระบบประสาท
การได้ยินและการทรงตัวของหูชั้นใน โดยสมองที่ทำหน้าที่ควบคุมการทรงตัวคือ สมองส่วนซีรีเบลลัม (Cerebellum ) และก้านสมอง (Brainstem) ซึ่งหากมีความผิดปกติของอวัยวะดังกล่าวก็จะส่งผลต่อการทรงตัวและทำให้เกิดอาการวิงเวียนได้
อาการมึนเวียนที่มีสาเหตุมาจากความผิดปกติที่สมอง จึงพบน้อยแต่รุนแรง
มากกว่าเพราะสาเหตุเกิดความผิดปกติที่สมอง เพราะอาการเวียนศีรษะชนิดนี้ สามารถบอกได้ว่า มีอาการผิดปกติทางระบบประสาทและสมองได้ เช่น มีอาการร่วมกับ อาการแขนขาอ่อนแรงเป็นอัมพฤกษ์ อัมพาต เป็นต้น
การรักษาอาการเวียนศีรษะ
ส่วนใหญ่ ถ้ามีอาการเวียนศีรษะที่เกิดจากความผิดปกติของสมิง แพทย์จะทำการรักษาอาการเวียนศีรษะก่อน ถ้าทำการรักษาแล้วอาการไม่ดีขึ้น แพทย์จะตรวจวินิจฉัยโดยละเอียดขึ้น เพราะสงสัยว่ามีความผิดปกติที่สมอง หรือไม่ เช่น เกิดจากเลือดไปเลี้ยงสมองไม่เพียงพอ (vertebra-basilar insufficiency) เนื้องอกในสมอง โรคทางระบบประสาทและสมองได้
นอกจากนี้ยังมีโรคเรื้อรังอื่นๆและการได้รับผลกระทบจากยาบางชนิดที่อาจส่งผลข้างเคียงให้มีอาการวิงเวียน หน้ามืดได้ในผู้สูงอายุ เช่น โรคหัวใจ โรคลมชัก โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง เป็นต้น ซึ่งเราสามารถแยกอาการเวียนศีรษะเพื่อให้ง่ายต่อการวินิจฉัยโรคและรักษาดังนี้
อาการ
อาการเวียนศีรษะ นั้น มีผลต่อความคิด การทรงตัว และ การเคลื่อนไหว ทำให้เรารู้สึกไม่สบาย ไม่สามารถทำกิจวัตรประจำวันได้ตามปกติ ซึ่งเราสามารถแยกอาการเวียนศีรษะที่พบบ่อยออกได้เป็น 2 ชนิด คือ
1. อาการเวียนศีรษะ คือ (Dizziness) คือ อาการมึนศีรษะ
วิงเวียน มีอาการงง สับสน หรือ ไม่สามารถทรงตัวได้ตามปกติ บางครั้งมีอาการหวิวๆ คล้ายจะเป็นลม ตัวลอยๆ สมองมึนงง คิดอะไรไม่ออก
2. อาการเวียนศีรษะบ้านหมุน (Vertigo) คือ อาการที่เรารู้สึกว่าสิ่งแวดล้อมรอบตัวเราหมุนไปหมดในขณะที่ตัวเราอยู่กับที่ หรือ ตัวเราเองหมุนทั้งๆ ที่เรายืนนิ่งอยู่กับที่เช่นกัน
อาการเวียนศีรษะทั้ง 2 แบบแตกต่างมีความเหมือนและแตกต่างกัน โดยเฉพาะ อาการเวียนศีรษะแบบบ้านหมุนนั้น จะเป็นอาการที่บ่งชี้ถึงสาเหตุและความผิดปกติที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของหูและระบบประสาทควบคุมการทรงตัวด้วย ดังนั้น เวลาทีเราไปโรงพยาบาลเราจะต้องให้ขอมูลแพทย์และแยกอาการของเราให้ออกให้ได้ ว่า เรามีอาการเวียนศีรษะ หรือ มีอาการเวียนศีรษะแบบบ้านหมุนนั่นเอง
การรักษาและการดูแลสุขภาพ
การรักษา เราจะรักษาตามต้นเหตุของการเกิดอาการ โดยเมื่อเราเริ่มมีอาการผิดปกติ สิ่งแรกที่ควรจะทำ คือ การปฐมพยาบาลตนเองจนกว่าอาการจะดีขึ้นดังนี้
1. พยายามอยู่นิ่งๆ นั่งเอนศีรษะ หรือ นอนหงายราบ หลับตานิ่งจะดีที่สุด
2. เมื่อจำเป็นต้องเคลื่อนไหวร่างกกาย ให้พยายามเคลื่อนไหวช้าๆ หรือหยุด
พักชั่วคราวเมื่ออาการๆไม่ดีขึ้น
3. พยายามอย่ามองขึ้นลง หรือ ก้มๆ เงยๆ หากไม่สามารถหลับตาได้ ให้มอง
ออกไปกว้างๆ ไกลๆ นิ่งๆ อย่าเพ่งสายตาในสิ่งที่กำลังเคลื่อนที่หรือวัตถุที่ใกล้ตัวเกินไป
4. สามารถใช้ยาดม ยาลม หรือ ยาสามัญประจำบ้านช่วยบรรเทาอาการได้
เช่น แอมโมเนีย หรือ ยาบรรเทาอาการวิงเวียน เมื่อพักแล้วดีขึ้น หากยังมีอาการอีกควรไปพบแพทย์เพื่อทำการรักษาหาสาเหตุต่อไป
ดังนั้น อาการเวียนศีรษะ หรือ เวียนศีรษะแบบบ้านหมุนนั้น มีหลายปัจจัยสาเหตุ ถ้าเป็นอาการเวียนศีรษะธรรมดา อาจเกิดจากการที่เราพักผ่อนไม่เพียงพอ หรือ มีอาการร่วมกับการเจ็บป่วยอื่นๆได้ เมื่อรักษาปัจจัยต้นเหตุแล้วอาการมักจะดีขึ้น แต่ถ้าหากไม่มีปัญหาดังกล่าว แต่มีอาการเวียนศีรษะ การมาตรวจสุขภาพและมาพบแพทย์ ถือเป็นวิธีที่ดีที่สุดที่จะช่วยรักษาและป้องกันอันตรายที่จะเกิดขึ้นจากอาการเวียนศีรษะบ้านหมุนต่อไป
รู้สึกเวียนหัวค่ะ เวลาจะล้มตัวลงนอนเกิดจากสาเหตุอะไรคะ