เสียงของปอดเป็นเสียงที่มาจากปอดในเวลาที่หายใจเข้าและออก เราสามารถได้ยินเสียงเหล่านี้ผ่านหูฟังของแพทย์ หรือเวลาที่หายใจ อย่างไรก็ตาม เสียงของปอดสามารถบ่งบอกภาวะสุขภาพบางอย่างในขณะนั้น หรือใช้ประกอบการวินิจฉัยโรคได้
เสียงปอดที่ผิดปกติบอกอะไรได้บ้าง
เสียงปอดที่ผิดปกตินั้นมักจะแสดงถึงปัญหาที่ปอดเช่น
ตรวจปอด วันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 290 บาท ลดสูงสุด 64%
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
- มีการอุดตันภายในปอด
- มีการอักเสบภายในปอด
- มีการติดเชื้อภายในปอด
- มีน้ำคั่งภายในปอด
- มีอาการหอบหืด
ชนิดของเสียงปอด
เสียงปอดที่ปกติจะมีลักษณะเหมือนกับเสียงของอากาศ ส่วนเสียงปอดที่ผิดปกติอาจประกอบด้วยโทนเสียงเหล่านี้
- Rhonchi เสียงโทนต่ำ
- Crackles เสียงโทนสูง
- Wheezing เสียงโทนสูงเหมือนกับเสียงวี๊ดเกิดจากการที่หลอดลมตีบ
- Stridor เสียงหยาบสั่นที่เกิดจากการตีบของทางเดินหายใจส่วนบน
แพทย์สามารถใช้หูฟังในการฟังเสียงปอดได้ โดยการวางหูฟังที่บริเวณหน้าอก หลังส่วนบน หรือบริเวณซี่โครง หรือบริเวณใต้ต่อกระดูกไหปลาร้า
สาเหตุเสียงของปอดผิดปกติที่พบบ่อย
เสียงปอดที่ผิดปกตินั้นมักจะแสดงว่า เกิดปัญหาภายในปอด หรือทางเดินหายใจ สาเหตุที่พบบ่อยที่สุดมีดังนี้
- โรคปอดอักเสบ
- หัวใจวาย
- โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง เช่น ถุงลมโป่งพอง
- หอบหืด
- หลอดลมอักเสบ
- มีวัตถุแปลกปลอมอยู่ภายในปอด หรือทางเดินหายใจ
นอกจากนี้ยังมีปัจจัยหลายอย่างที่ทำให้เกิดเสียงผิดปกติดังกล่าว
- Rhonchi เกิดจากการที่อากาศพยายามจะผ่านหลอดลมที่มีสารน้ำ หรือมูก
- Crackle เกิดเวลาที่ถุงลมขนาดเล็กในปอดเต็มไปด้วยสารน้ำและมีการเคลื่อนไหวของอากาศอยู่ภายในถุงน้ำดังกล่าว สำหรับถุงลมที่เต็มไปด้วยน้ำจะพบในผู้ที่มีภาวะปอดอักเสบ หรือหัวใจวาย
- Wheezing เกิดเมื่อท่อหลอดลมมีการอักเสบและตีบ
- Stridor เกิดเวลาที่ทางเดินหายใจส่วนบนนั้นตีบ
เมื่อไหร่ถึงเป็นภาวะฉุกเฉิน
หากมีอาการหายใจลำบากอย่างฉับพลัน รุนแรง หรือหยุดหายใจให้รีบไปพบแพทย์ทันที อาจมีอาการตัวเขียว ผิวหนัง และเยื่อบุต่างๆ คล้ำจากการขาดออกซิเจนร่วมกับการที่ได้ยินเสียงปอดผิดปกติ ซึ่งจัดเป็นภาวะฉุกเฉินเช่นกัน
แพทย์จะทำการตรวจอาการเหล่านี้ที่แสดงว่า เป็นภาวะฉุกเฉิน
ยุค New Normal สุขภาพ เป็นสิ่งที่ทุกคนใส่ใจมากยิ่งขึ้น
ถ้าเริ่มมีอาการเจ็บคอ คันคอ ระคายคอ หรือมีเสมหะ เหนียวคอ มาดู 5 วิธี บรรเทาง่ายๆ ได้ผล อย่ารอให้เป็นหนัก
- รูจมูกบานออกเวลาที่หายใจซึ่งมักจะพบในทารกและเด็กเล็ก
- หายใจโดยใช้กล้ามเนื้อท้อง
- มีการใช้กล้ามเนื้ออื่นๆ ช่วยในการหายใจเช่นที่ผนังหน้าอกและกล้ามเนื้อคอ
- Stridor แสดงว่า มีการอุดตันที่ทางเดินหายใจส่วนบน
การวินิจฉัย
แพทย์จะดูประวัติการรักษาในอดีตเพื่อระบุสาเหตุที่ทำให้เกิดเสียงปอดที่ผิดปกติรวมถึงประวัติการรักษาในปัจจุบันและยาที่ใช้
ควรแจ้งแพทย์ว่า สังเกตเห็นเสียงปอดที่ผิดปกติตั้งแต่เมื่อไหร่และกำลังทำอะไรอยู่ อย่าลืมแจ้งอาการอื่นๆ ที่อาจเกิดร่วมด้วย
แพทย์อาจจะทำการส่งตรวจเพิ่มเติมต่อไปนี้ เพื่อหาสาเหตุของเสียงปอดที่ผิดปกติ เช่น
- การตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์
- การตรวจเอกซเรย์ช่องอก
- การตรวจเลือด
- การตรวจวัดการทำงานของปอด
- การเก็บเสมหะไปเพาะเชื้อ
การตรวจวัดการทำงานของปอดนั้นจะวัด
- ปริมาณอากาศที่หายใจเข้าและออก
- ประสิทธิภาพของการหายใจเข้าและออก
- การเก็บเสมหะส่งตรวจเป็นการหาเชื้อก่อโรคที่มาจากมูกในปอดเช่นแบคทีเรีย หรือเชื้อรา
การรักษา
การรักษาจะขึ้นกับการวินิจฉัย แพทย์จะดูจากสาเหตุและความรุนแรงของอาการก่อนที่จะเลือกวิธีในการรักษา
มักจะมีการใช้ยาเพื่อช่วยกำจัดเชื้อ หรือเปิดทางเดินหายใจ ในรายที่มีอาการรุนแรง เช่น มีสารน้ำในปอด หรือมีทางเดินหายใจอุดตัน อาจจะต้องเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล
โปรแกรมตรวจสุขภาพวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 99 บาท ลดสูงสุด 96%
จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!
หากคุณเป็นโรคหอบหืด ปอดอุดกั้นเรื้อรัง หรือหลอดลมอักเสบ แพทย์มักจะให้การรักษาเพื่อช่วยในการหายใจและเปิดทางเดินหายใจก่อน แม้ว่าผู้ที่เป็นโรคหอบหืดมักจะมียาพ่น หรือยาที่ต้องรับประทานทุกวัน เพื่อช่วยป้องกันการเกิดอาการและลดการอักเสบในทางเดินหายใจก็ตาม
โดยสรุป ควรไปพบแพทย์ทันทีหากคุณ หรือคนที่รู้จัก มีอาการต่อไปนี้
- มีปัญหาในการหายใจฉับพลัน
- มีอาการหายใจลำบากอย่างรุนแรง
- ตัวเขียว ริมฝีปากคล้ำ หรือหยุดหายใจ
หากคิดว่า มีอาการอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับการหายใจที่ผิดปกติควรไปพบแพทย์ ซึ่งนั่นอาจทำให้ตรวจพบความผิดปกติตั้งแต่ในระยะแรกๆ ทำให้ง่ายต่อการวางแผนรักษา และได้ผลในการรักษาที่ดี ควบคุมโรคได้ หรือสามารถรักษาให้หายได้
บทความที่เกี่ยวข้อง
รีวิว ตรวจเอกซเรย์ปอด ที่ โรงพยาบาลพญาไท 2 | HDmall
เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจตรวจสุขภาพปอด จากคลินิกและโรงพยาบาลใกล้คุณ และไม่พลาดทุกการอัปเดตเรื่องสุขภาพและโปรโมชั่นเมื่อกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android
