เคยประจำเดือนผิดปกติไปหาหมอได้ทำการตรวจภายใน ไม่พบ ความผิดปกติหมอได้ให้ยา steron มาทานเป็นเวลา 10 วัน หลังจาก หยุดยา 2 วันประจำเดือนก็มาปกติ หลังจากนั้นก็กลับมาเป็นอีกครั้ง หมอก็ให้ยาตัวเดิมมากินหลังจากกินครบ 10 วันหลังจากหยุดยา 2 วันประจำเดือนก็ไม่มาพอวันที่ 3 ประจำเดือนออกน้อยมากได้กลับไปหาหมออีกครั้งหมอได้ทำการตรวจภายในและอัลตร้าซาวด์ ก็ไม่พบความผิดปกติแต่ครั้งนี้หมอได้เปลี่ยนยาหมอบอกว่าเป็นยาคุมกำเนิดแบบฮอร์โมนรวมชื่อยาว่าsophie28 กินครั้งละ 1 เม็ดก่อนนอนเป็นระยะเวลา 1 เดือน ที่นี้อยากทราบว่าไม่เคยมีเพศสัมพันธ์และไม่เคยกินยาคุมกำเนิดแบบนี้ กินไปแล้วมีผลข้างเคียงอะไรบ้าง แล้ว ถ้าประจำเดือน มาปกติแล้วยังต้องกินยานี้ต่อหรือเปล่า ช่วยวินิจฉัยให้หน่อยค่ะ

ขออนุญาตแนะนำการใช้ยาค่ะ ส่วนรายละเอียดเรื่องการวินิจฉัย ควรสอบถามจากสูตินรีแพทย์ผู้รักษาโดยตรงนะคะ

1. รับประทานยาคุมโซฟี่แล้วอาจจะเกิดผลข้างเคียงอะไรบ้าง?

เนื่องจากโซฟี่เป็นยาคุมชนิดฮอร์โมนรวม จึงอาจพบผลข้างเคียงจากฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสตินได้ค่ะ เช่น คลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ บวมน้ำ คัดตึงเต้านม สิว หน้ามัน

อย่างไรก็ตาม ยังไม่ต้องกังวลจนไม่กล้ารับประทานยาคุมนะคะ เพราะผลข้างเคียงดังกล่าวอาจพบได้ปานกลาง หรืออาจไม่พบเลยก็ได้ และหากจำเป็นต้องใช้ต่อเนื่องกันหลายแผง แล้วทนผลข้างเคียงดังกล่าวไม่ได้ สามารถแจ้งให้สูตินรีแพทย์ทราบเพื่อปรับเปลี่ยนยาคุมได้ค่ะ

2. ถ้าประจำเดือนมาปกติแล้ว ยังต้องใช้ต่อหรือเปล่า?

ไม่มีตัวอย่างของแผงยาคุมโซฟี่28 แต่คาดว่าน่าจะมีเม็ดยาฮอร์โมน 21 เม็ด (เม็ดที่ 1 - 21 ของแผง) และเม็ดแป้ง 7 เม็ด (เม็ดที่ 22 - 28 ของแผง) ใช่มั้ยคะ?

หากเป็นตามนี้ ประจำเดือนของผู้ถามควรจะมาในช่วงที่รับประทานเม็ดแป้งค่ะ โดยมักจะมีประจำเดือนมาหลังใช้เม็ดยาฮอร์โมนหมดไปแล้ว 2 - 3 วัน (ทำให้มักจะมีประจำเดือนเมื่อใช้เม็ดยาเม็ดที่ 24 - 25 ของแผง หรือคลาดเคลื่อนเล็กน้อย)

ในกรณีที่คุณหมอแนะนำชัดเจนว่าให้ใช้แค่แผงเดียว เมื่อมีประจำเดือนมาแล้ว จะรับประทานเม็ดแป้งที่เหลือในแผงต่อจนหมดแผง หรือจะหยุดใช้ก็ได้

แต่การรักษาในลักษณะนี้ อาจจำเป็นต้องใช้ยาคุมต่อเนื่องกันอย่างน้อย 3 - 6 แผงนะคะ ดังนั้น ควรใช้ยาคุมไปจนหมดแผง และไปพบสูตินรีแพทย์ตามนัดเพื่อตรวจเพิ่มเติม และพิจารณาการใช้ยาคุมแผงใหม่ต่อเนื่องค่ะ

ถ้าคุณหมอไม่ได้นัด แนะนำให้โทรศัพท์ไปสอบถามโดยตรงนะคะ (น่าจะมีเบอร์โทรระบุไว้ในฉลากยา, ถุงใส่ยา, หรือบัตรประจำตัวผู้ป่วย) เพื่อให้ทราบคำตอบที่ชัดเจนว่าคุณหมอต้องการให้ใช้ยาคุมต่อเนื่องหรือเปล่า

และหากต้องใช้ยาต่อเนื่อง ควรไปรับยาคุมแผงใหม่ก่อนที่ยาคุมแผงเดิมหมด เพื่อให้สามารถรับประทานต่อเนื่องตามกำหนด (ถ้ายาคุมโซฟี่28 มีเม็ดยา 28 เม็ด/แผง การใช้ยาคุมต่อเนื่อง ต้องใช้แผงเดิมให้หมดก่อน แล้ววันถัดมาก็เริ่มใช้แผงใหม่ค่ะ)

โดยปกติแล้ว หลังหยุดรับประทาน Steron ไป 2 - 3 วันจึงจะมีประจำเดือนมานะคะ หรืออาจคลาดเคลื่อนได้เล็กน้อย แต่ไม่เกิน 5 - 7 วันหลังหยุดยาค่ะ

ในกรณีนี้ ไม่มั่นใจว่าคุณหมอต้องการให้เริ่มใช้ยาคุมโซฟี่ไปเลย หรือรอดูตามระยะเวลาดังกล่าวก่อน ดังนั้น ผู้ถามต้องทบทวนว่าคุณหมอแนะนำมาอย่างไร และให้ปฏิบัติตามนั้นนะคะ ถ้าลืมหรือไม่มั่นใจว่าคุณหมอแนะนำอย่างไร เพื่อให้ได้คำตอบที่ชัดเจน ควรโทรศัพท์ไปสอบถามคุณหมอโดยตรงค่ะ

ในกรณีที่คุณหมอให้เริ่มใช้เลย ก็ไม่เป็นไรค่ะ ผลที่เกิดขึ้นก็คือ สมมติว่าประจำเดือนกำลังจะมา เมื่อรับประทานยาคุมต่อเนื่องไปเลยก็อาจทำให้ประจำเดือนถูกเลื่อนออกไป ให้มาในช่วงเม็ดแป้งของยาคุมโซฟี่28 แทน แต่ไม่มีอันตรายค่ะ สามารถทำได้

ส่วนผลข้างเคียงอื่น ๆ ของยาคุมตามที่กล่าวไปแล้วในความเห็นก่อน สามารถพบได้ไม่แตกต่างกันค่ะ ไม่ว่าจะเริ่มใช้ยาคุมโซฟี่เมื่อไหร่ก็ตาม

ยาคุมโซฟี่อาจมีผลต่อน้ำหนักใน 2 กรณีค่ะ คือ...

1. การบวมน้ำ ซึ่งไม่ได้ทำให้น้ำหนักเพิ่มขึ้นมาก หากเคยมีอาการบวมช่วงก่อนเป็นประจำเดือนก็จะประมาณนั้นค่ะ

2. การเปลี่ยนแปลงความอยากอาหาร ตัวยาเองไม่ได้ทำให้อ้วนค่ะ แต่ตัวยาอาจเปลี่ยนแปลงความอยากอาหาร ซึ่งพบได้ทั้งเจริญอาหารขึ้น หรือเบื่ออาหารก็ได้ ดังนั้น หากผู้ใช้เปลี่ยนแปลงการรับประทาน หรือไม่ควบคุมการรับประทานอาหาร ก็อาจมีน้ำหนักเพิ่มหรือลดลงได้ค่ะ

ตามปกติจะไม่มีประจำเดือนมาในระหว่างที่ใช้เม็ดยาฮอร์โมนของยาคุมค่ะ แต่อาจพบเลือดกะปริบกะปรอยที่เป็นผลข้างเคียงจากยาได้ โดยเฉพาะการใช้ยาคุมแผงแรก ๆ หรือถ้ารับประทานไม่ตรงเวลา

อาการดังกล่าวน่าจะเป็นตกขาวปกติที่พบร่วมกับเลือดกะปริบกะปรอยค่ะ ถ้าไม่มีอาการอื่น ๆ เช่น ตกขาวปริมาณมากผิดปกติ, ตกขาวสีผิดปกติ, มีกลิ่นเหม็นคาวหรือกลิ่นรุนแรง, แสบหรือคันช่องคลอด หรือปวดท้องรุนแรง ก็ไม่มีปัญหาค่ะ ผลข้างเคียงจากยาสามารถหายเองได้

แนะนำให้รับประทานยาคุมโซฟี่ต่อไปนะคะ หากเดิมรับประทานไม่ตรงเวลาก็ปรับให้ตรงเวลามากขึ้นค่ะ
..
..
ขออนุญาตแนะนำเผื่อไว้ถ้าผู้ถามจะใช้เพื่อคุมกำเนิดด้วยนะคะ

เนื่องจากไม่ได้เริ่มใช้ยาคุมแผงแรกภายใน 5 วันแรกของการมีประจำเดือน จึงต้องใช้ยาคุมโซฟี่แผงนี้ติดต่อกันให้ครบ 7 วันก่อนจึงจะมีผลคุมกำเนิดได้ ดังนั้น หากจะมีเพศสัมพันธ์ในช่วง 7 วันแรกของการรับประทานยา ก็ต้องใช้ถุงยางอนามัยร่วมด้วยค่ะ

ตกขาวปกติอาจเป็นหรือไม่ได้เป็นผลข้างเคียงจากยาคุมที่รับประทานก็ได้ค่ะ

ส่วนเลือดกะปริบกะปรอยนั้น ในกรณีของการรับประทานยาคุมไม่ตรงเวลา ก็สามารถหายเองได้ภายใน 1 - 2 วันเมื่อกลับมารับประทานยาคุมตรงเวลาสม่ำเสมอ แต่ในกรณีของการใช้ยาคุมแผงแรก ๆ อาจพบเพียงไม่กี่วัน หรือพบได้เรื่อย ๆ ในช่วงแผงแรก ๆ ที่ใช้ค่ะ

ในเมื่อไม่มีอาการผิดปกติใด ๆ ร่วมด้วย ก็ไม่ต้องกังวลนะคะ รอสังเกตอาการไปก่อน แต่ถ้ากังวลใจมาก แนะนำให้กลับไปพบสูตินรีแพทย์เพื่อสอบถามรายละเอียดของการรักษาหรือปรึกษาปัญหาอื่น ๆ ที่ผู้ถามกังวลใจได้ค่ะ