สวัสดีค่ะ คือปกติทานยาคุมยาสมิน ต่อเนื่องมาประมาณ 1 ปีค่ะ แล้วเมื่อเดือน มี.ค. หยุดทานไป 1 แผง เดือน เม.ย. ประจำเดือนไม่มา แต่อยากคุมกำเนิดต่อ จึงไปปรึกษาเภสัชกร เค้าแนะนำให้ทานต่อได้เลย เริ่มกินเมื่อ 24 เม.ย. มีประจำเดือนมาตอนเม็ดที่ 17 ประจำเดือนมาน้อยกว่าปกติเป็นเวลา 4 วัน และมีเลือดออกกระปริบกระปอยตลอด อยากสอบถามว่าผิดปกติมั้ยคะ และถ้าจะคุมกำเนิดต่อสามารถกินยาต่อแผงใหม่ในวันพรุ่งนี้ที่ครบกำหนดเว้น 7 ได้เลยมั้ยคะ ขอบคุณค่ะ

1. หลังจากประจำเดือนมาในเดือนมีนาคม จนถึง 7 วันแรกของการรับประทานยาคุมแผงล่าสุด มีเพศสัมพันธ์บ้างมั้ยคะ ถ้ามี ไม่ทราบว่าป้องกันด้วยวิธีใด

2. ในระหว่างที่รับประทานยาคุมยาสมินแผงล่าสุด มีปัญหารับประทานยาคุมไม่ตรงเวลา, ลืมรับประทานยา, อาเจียนภายใน 2 ชั่วโมงหลังรับประทานยา, อาเจียนหรือถ่ายเหลวอย่างรุนแรงและต่อเนื่อง หรือใช้ยาในกลุ่มยากันชัก/ยารักษาวัณโรค/ยาต้านไวรัสเอดส์/สมุนไพรเซนนต์จอห์นเวิร์ตร่วมด้วยหรือไม่คะ

3. เลือดที่ออกมาในวันที่รับประทานยาสมินเม็ดที่ 17 เป็นแค่หยดเลือดกะปริบกะปรอย หรือมีปริมาณมากเหมือนเวลาเป็นประจำเดือนคะ และสรุปแล้วมีเลือดออกมาตลอด 12 วัน (เม็ดที่ 17 ของแผง จนถึงวันสุดท้ายของ 7 วันเว้นว่าง) หรือเปล่าคะ

1. ในเมื่อไม่มีความเสี่ยงของการตั้งครรภ์ ก็สามารถเริ่มใช้ยาคุมแผงแรกได้ตามที่สะดวกค่ะ (ถือเป็นยาคุมแผงแรกครั้งใหม่ หลังจากหยุดใช้ไปแล้วระยะหนึ่ง) แต่เมื่อไม่ได้ใช้ภายในวันที่ 1 - 5 ของการมีประจำเดือน จะยังไม่มีผลคุมกำเนิดทันที ดังนั้น ใน 7 วันแรกที่รับประทานเม็ดยาฮอร์โมน จะต้องใช้ถุงยางร่วมด้วยทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์

หากทำได้ตามนี้ก็ไม่มีความเสี่ยงที่จะตั้งครรภ์ก่อนที่จะมีผลคุมกำเนิดจากยานะคะ

2. หากการถ่ายเหลวที่เป็น ไม่ได้รุนแรงและเกิดขึ้นต่อเนื่องกันเกิน 3 วัน (พิจารณาตามปริมาณฮอร์โมนในยาคุมยาสมิน) ก็ยังมีผลคุมกำเนิดได้ต่อเนื่องค่ะ

3. แต่โดยปกติ ไม่ควรจะมีประจำเดือนออกมาในระหว่างที่ใช้เม็ดยาฮอร์โมน (ซึ่งทุกเม็ดของยาคุมยาสมินจะเป็นเม็ดยาฮอร์โมนทั้งหมด ไม่มีเม็ดแป้ง) แต่อาจพบหยดเลือดกะปริบกะปรอยได้ในการใช้ยาคุมแผงแรก ๆ หรือในกรณีที่รับประทานไม่ค่อยตรงเวลา หรือมีปัญหาที่อาจลดประสิทธิภาพของยาไปบ้าง

ดังนั้น หากมีประจำเดือนมาตั้งแต่เม็ดที่ 17 ของแผง ไม่ใช่หยดเลือดกะปริบกะปรอย และยังมีประจำเดือนต่อเนื่องเรื่อยมาอีกจนนานเกิน 7 วัน ซึ่งถือว่าเป็นระยะเวลาที่นานกว่าประจำเดือนปกติ อีกทั้งมีลักษณะเป็นเมือกปนเลือด แนะนำว่าควรไปพบสูตินรีแพทย์ที่โรงพยาบาลหรือคลินิกสูตินรีเวชใกล้บ้านเพื่อตรวจเพิ่มเติมค่ะว่าเกิดจากความผิดปกติใด และควรรักษาอย่างไร

ส่วนการต่อแผงยาคุมนั้น หากเลือดที่ออกมาทั้งหมดเป็นเลือดประจำเดือนจริง ๆ ถือว่ามีความผิดปกติบางอย่างที่อาจส่งผลต่อประสิทธิภาพของยาคุมนะคะ และแม้จะต่อแผงยาคุมตามกำหนด ก็อาจไม่มีผลคุมกำเนิดต่อเนื่องในช่วงแรกของการใช้แผงใหม่ เพื่อความปลอดภัย จึงควรคุมกำเนิดด้วยถุงยางร่วมด้วยใน 7 วันแรกที่เริ่มใช้ยาคุมแผงใหม่ค่ะ