สวัสดีค่ะ อยากทราบว่ายาคุมฉุกเฉิกทานได้แค่ปีละสองเม็ดหรอคะ(เพื่อนบอกค่ะ) ถ้าไม่ใช่ทานได้เดือนละกี่เม็ดคะ หรือปีละกี่เม็ด แล้วกินยาคุมแอนนาอยู่มีอะไรกันแตกในจะท้องไหมคะ กังวลค่ะ

1. เริ่มรับประทานยาคุมแอนนาแผงนี้ในวันที่เท่าไหร่คะ
2. รับประทานเม็ดสุดท้ายของยาคุมแอนนาแผงก่อนในวันที่เท่าไหร่คะ (ถ้าไม่มี เพราะใช้เป็นแผงแรก เดิมผู้ถามคุมกำเนิดด้วยวิธีใด และใช้มาจนถึงเมื่อไหร่คะ)
3. ประจำเดือนรอบล่าสุดมาตั้งแต่วันที่เท่าไหร่ถึงเท่าไหร่คะ
4. นับจากวันแรกที่มีประจำเดือนในรอบล่าสุด มาจนถึงปัจจุบัน มีเพศสัมพันธ์ในวันที่เท่าไหร่บ้าง และป้องกันอย่างไร

เพื่อที่จะสามารถให้คำแนะนำได้อย่างเหมาะสม ขอทราบข้อมูลเพิ่มเติมตามที่ถามไปในความเห็นแรกด้วยค่ะ

สวัสดีค่ะ
ถ้าทานยาคุมเม็ดแรกภายใน 5 วันนับจากประจำเดือนมาวันแรก ยาคุมจะออกฤทธิ์ในการคุมตั้งแต่วันแรกที่ทานเลย หรือถ้าทานนอกเหนือจาก 5 วันนั้น จะต้องทานติดต่อกันอย่างน้อย 7 วันยาคุมถึงจะออกฤทธิ์ค่ะ จึงต้องคุมด้วยถุงยางอนามัยไปก่อน 7 วันถึงจะมีเพศสัมพันธ์แบบหลั่งในได้ ปกติแล้วยาคุมจะมีประสิทธิภาพในการคุม 91-99.7% หรือมีโอกาสตั้งครรภ์ 0.3-9% ประสิทธิภาพจะมากน้อยขึ้นอยู่กับความสม่ำเสมอในการทาน

กรณีนี้ทานยาคุมกำเนิดตั้งแต่วันแรกที่เป็นประจำเดือนเลย (31 กรกฎาคม) ดังนั้นยาคุมจะออกฤทธิ์ในการคุมตั้งแต่วันแรกที่ทานเลยค่ะ สามารถหลั่งในได้ตามปกติ ถ้าทานยาคุมกำเนิดทุกวัน ไม่ลืมทาน ทานตรงเวลาหรือใกล้เคียงเวลาเดิมมากที่สุดไม่เกิน 2ชั่วโมง ยาคุมจะมีประสิทธิภาพในการคุมสูงสุดถึง 99.7% หรือมีโอกาสตั้งครรภ์เพียง 0.3% เท่านั้น ดังนั้นไม่จำเป็นต้องทานยาคุมกำเนิดฉุกเฉินค่ะ

สำหรับยาคุมฉุกเฉินมีไว้สำหรับกรณีฉุกเฉินเท่านั้น เช่น ถูกข่มขืน ถุงยางอนามัยแตก หรือลืมทานยาคุมแบบรายเดือน เป็นต้น สำหรับความถี่ในการทานตามทฤษฎีคือไม่เกิน 2 กล่องต่อเดือนค่ะ แต่สามารถเกินได้หากมีความจำเป็นจริงๆ แต่ไม่ควรใช้คุมกำเนิดเป็นประจำค่ะ

ขอบคุณสำหรับข้อมูลเพิ่มเติมค่ะ

ถ้าเลือดที่ออกมาในวันที่ 31 กรกฎาคมเป็นประจำเดือนจริง ๆ เมื่อผู้ถามใช้ยาคุมแผงแรกภายใน 5 วันแรกของการมีประจำเดือน ก็จะถือว่ามีผลคุมกำเนิดได้เลยตั้งแต่เม็ดแรกที่รับประทานค่ะ

แต่ถ้าเลือดนั้นไม่ใช่ประจำเดือน ก็จะต้องรับประทานยาคุมแอนนาติดต่อกันให้ครบ 7 วันก่อนจึงจะมีผลคุมกำเนิดได้นะคะ ในช่วงแรกจึงต้องงดมีเพศสัมพันธ์ หรือต้องใช้ถุงยางอนามัยร่วมด้วยไปก่อนค่ะ

เมื่อมีผลคุมกำเนิดจากยาคุมแอนนาแล้ว สามารถมีเพศสัมพันธ์หลั่งในได้ตามปกติค่ะ โอกาสตั้งครรภ์คือ 0.3 - 9% ตามผลป้องกันของยาคุมรายเดือน ซึ่งความเสี่ยงจะค่อนไปทางต่ำ คือ 0.3% ถ้ารับประทานถูกต้องและตรงเวลาสม่ำเสมอ

และหากมีผลคุมกำเนิดจากยาคุมรายเดือนอยู่ ไม่มีความจำเป็นที่จะต้องใช้ยาคุมฉุกเฉินเพิ่มอีกค่ะ เพราะประสิทธิภาพของยาคุมฉุกเฉินต่ำกว่ายาคุมรายเดือนมาก ใช้ร่วมกันก็ไม่เกิดประโยชน์ใด ๆ แต่จะทำให้ได้รับผลข้างเคียงจากยามากขึ้นโดยไม่จำเป็นค่ะ

และถ้าผู้ถามใช้ยาคุมแผงนี้ถูกต้องและไม่มีการตั้งครรภ์ ประจำเดือนก็จะมาในช่วงที่รับประทานเม็ดสีขาวของแผง โดยน่าจะมาประมาณกลางแถว หรือคลาดเคลื่อนเล็กน้อยนะคะ

เมื่อประจำเดือนมาแล้วก็ให้ใช้เม็ดสีขาวที่เหลือต่อไปตามปกติ หมดแผงแล้วก็ต่อแผงใหม่ในวันถัดมาได้เลย จะได้มีผลคุมกำเนิดต่อเนื่องกันทุกวันค่ะ

ส่วนข้อมูลการใช้ยาคุมฉุกเฉิน ต้องขอแนะนำเพิ่มเพื่อไม่ให้เกิดความเข้าใจที่คลาดเคลื่อนนะคะ

ในปัจจุบัน ไม่ได้มีข้อจำกัดว่าห้ามใช้ยาคุมฉุกเฉินเกินเดือนละกี่ครั้งค่ะ

คำเตือนที่เคยแนะนำกันว่า "ไม่ควรใช้ยาคุมฉุกเฉินเกินเดือนละ 2 แผง" นั้น มาจากความกังวลในอดีตว่าการใช้ยาคุมฉุกเฉินอาจเพิ่มความเสี่ยงของการตั้งครรภ์นอกมดลูก บริษัทยาจึงพิมพ์คำเตือนดังกล่าวไว้ที่ฉลาก

แต่เมื่อมีการศึกษาต่อมาพบว่ายาคุมฉุกเฉินไม่ได้เพิ่มความเสี่ยงของการตั้งครรภ์นอกมดลูกอย่างที่เคยกังวล บริษัทยาจึงนำคำเตือนดังกล่าวออกไปจากฉลากแล้ว

และยังไม่มีข้อมูลที่น่าเชื่อถือใดเลยที่ชี้ชัดได้ว่าการใช้ยาคุมฉุกเฉิน แม้จะใช้เกินขนาดที่แนะนำหรือใช้ซ้ำหลายรอบในเดือนเดียวกัน จะทำให้เกิดอันตรายที่รุนแรงหรือถาวรใด ๆ ไม่ว่าจะเป็นต่อรังไข่หรือต่อสุขภาพร่างกายอื่น ๆ
..
..
..
อย่างไรก็ตาม แม้ว่าจะไม่มีอันตราย แต่ก็ไม่แนะนำให้ใช้โดยไม่จำเป็นนะคะ เนื่องจากประสิทธิภาพของยาคุมฉุกเฉินต่ำกว่า เมื่อนำมาใช้แทนวิธีคุมกำเนิดปกติ เช่น ใช้เพราะไม่อยากใส่ถุงยาง จึงเสี่ยงที่จะตั้งครรภ์ได้มากกว่าหลายเท่า

ซึ่งคำแนะนำที่ว่าไม่ควรใช้เกินเดือนละ 2 แผง อาจทำให้ผู้ใช้บางรายที่มีเพศสัมพันธ์ไม่บ่อย เช่น เดือนละ 1 - 2 ครั้ง เกิดความเข้าใจผิดและนำยาคุมฉุกเฉินมาใช้แทนวิธีคุมกำเนิดปกติ ทำให้เสี่ยงที่จะป้องกันล้มเหลวและตั้งครรภ์ไม่พร้อมได้มากกว่า

คำแนะนำตามทฤษฎีก็คือ ไม่ควรใช้ยาคุมฉุกเฉินแทนวิธีคุมกำเนิดปกติ ไม่ว่าจะใช้กี่ครั้งก็ตาม

แต่ในกรณีที่จำเป็น เช่น ถูกข่มขืน, ถุงยางฉีกขาด, ลืมรับประทานยาคุมรายเดือนจนไม่มีผลคุมกำเนิดจากยา ก็สามารถใช้ยาคุมฉุกเฉินเป็นวิธีป้องกันสำรองเพื่อลดความเสี่ยงที่มีให้น้อยลงได้ค่ะ

และแม้จะเกิดเหตุฉุกเฉินบ่อย ๆ ก็สามารถรับประทานยาคุมฉุกเฉินได้เท่าที่จำเป็น ต่อให้เกินเดือนละ 2 แผงก็ไม่เป็นไร

อย่างไรก็ตาม หากเกิดเหตุฉุกเฉินซ้ำ ๆ จนต้องใช้ยาคุมฉุกเฉินบ่อย ๆ ก็คงต้องทบทวนว่าเหตุใดจึงเกิดความผิดพลาดบ่อยครั้ง และพิจารณาปรับหรือเปลี่ยนวิธีคุมกำเนิดที่ใช้อยู่ให้เหมาะสมด้วยนะคะ

1. แล้วที่มีคนบอกว่ายาคุมแอนนาไม่ค่อยดี มีผลข้างเคียง เกี่ยวไหมค่ะ หรือปกติ

ถ้ารับประทานถูกต้องและตรงเวลาสม่ำเสมอ ยาคุมทุก ๆ ยี่ห้อก็มีประสิทธิภาพดีไม่แตกต่างกันค่ะ

แต่ยาคุมทุกชนิดอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงได้ ซึ่งอาจแตกต่างกันไปตามชนิดและปริมาณของฮอร์โมนในยาคุมแต่ละยี่ห้อ รวมถึงการตอบสนองของผู้ใช้แต่ละราย

ผลข้างเคียงที่อาจพบจากการใช้ยาคุมแอนนา (และยาคุมยี่ห้ออื่น ๆ อีกหลายยี่ห้อ) ก็คือ คลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ บวมน้ำ ฝ้า สิว เจ็บคัดตึงเต้านม อารมณ์แปรปรวน หรืออาจมีเลือดออกกะปริบกะปรอยโดยเฉพาะในแผงแรก ๆ หรือเมื่อรับประทานไม่ตรงเวลา

และหากใช้ยาคุมอย่างไม่เหมาะสม อาจเสี่ยงต่อการเกิดลิ่มเลือดอุดตันซึ่งเป็นอันตรายรุนแรงได้

หากผู้ถามมีสุขภาพแข็งแรง ไม่มีโรคประจำตัวหรือข้อจำกัดใด ๆ ในการใช้ฮอร์โมนคุมกำเนิด และไม่พบผลข้างเคียงจากยา หรือแม้จะพบ แต่ก็ทนผลข้างเคียงดังกล่าวได้ ก็สามารถใช้ยาคุมแอนนาต่อไปได้ค่ะ

แต่ถ้ามีโรคประจำตัว หรือไม่มั่นใจว่ามีข้อจำกัดในการใช้ยาคุมหรือไม่ หรือทนผลข้างเคียงจากยาคุมแอนนาไม่ได้ แนะนำให้ไปพบสูตินรีแพทย์เพื่อพิจารณาวิธีคุมกำเนิดหรือสูตรยาคุมกำเนิดที่เหมาะสมนะคะ

2. ถ้าเราทานยาคุมแอนนาสีเหลืองหมด เหลือสีขาว เราต้องทานต่อ หรือทานเม็ดเหลืองแผงใหม่คะ

การใช้ยาคุมแบบ 28 เม็ดอย่างแอนนา ควรจะรับประทานต่อเนื่องกันไปทุกวันจนหมดแผงค่ะ

เม็ดสีขาว ก็คือ "เม็ดแป้ง" ไม่มีตัวยาฮอร์โมน ผู้ผลิตจัดทำมาไว้ให้รับประทานใน "ช่วงปลอดฮอร์โมน" ซึ่งจะมีการหลุดลอกของเยื่อบุโพรงมดลูกและมีประจำเดือน เพื่อให้ผู้ใช้ไม่ลืมว่าจะต้องต่อยาคุมแผงใหม่ในวันใด

เมื่อมีประจำเดือนมาแล้ว ก็หมายถึงไม่มีความเสี่ยงที่จะตั้งครรภ์ จึงสามารถเริ่มใช้ยาคุมแผงใหม่ต่อตามกำหนดได้ค่ะ

ไม่จำเป็นจะต้องรีบต่อแผงใหม่ก่อนกำหนด เพราะไม่ได้เพิ่มประสิทธิภาพในการป้องกันให้มากขึ้น แต่จะทำให้รอบประจำเดือนสั้นกว่าปกติ ซึ่งหากพิจารณาในระยะยาวจะเป็นการเสียเลือดบ่อยครั้งกว่าที่ควรจะเป็นค่ะ

ถ้าผู้ถามใช้เม็ดสีเหลืองหมดแล้วต่อแผงใหม่ไปเลยโดยไม่ใช้เม็ดสีขาว ก็จะทำให้เยื่อบุโพรงมดลูกไม่เกิดการหลุดลอก และทำให้ไม่มีประจำเดือนมานั่นเองค่ะ