ขอรบกวนคุณหมออยากสอบถาม เกี่ยวกับยาคุมชนิดรายเดือนถ้าเราเริ่ม รับประทานเป็นแผงแรกยาคุมจะออกฤทธิ์ ตั้งแต่เม็ดแรกใช่ไหมคะ ยาคุม1เม็ดที่กินคุมกำเนิด24ชม. ใช่หรือเปล่าถ้าเรากินยาตอนกลางคืน ในเวลาเดียวกันทุกวันแต่มีเพศสัมพันธตอนกลางวัน ฤทธิ์ยายังคงอยู่หรือเปล่าแล้วถ้าเรา คิดจะใช้การคุมกำเนิดอื่นๆแทนเช่นถุงยางอนามัย ต้องรอกินยาให้หมดแผง แล้วรอให้มีประจำเดือนมาก่อน โดยไม่ต้องรอกินยาแผงใหม่ใช่ไหมคะ

จะเกิดการตั้งครรภ์ได้ ต้องมีไข่ตกมาและผสมกับอสุจิได้ก่อน แล้วไปฝังตัวที่เยื่อบุมดลูกได้สำเร็จนะคะ ดังนั้น การป้องกันการตั้งครรภ์หลาย ๆ วิธี อาจใช้กลไกเพื่อยับยั้งไม่ให้ไข่ตกออกมา หรืออาจขัดขวางไม่ให้อสุจิเข้าไปในช่องคลอดและผสมกับไข่ได้ หรือขัดขวางไม่ให้ไข่ที่ผสมกับอสุจิแล้วไปฝังตัวที่เยื่อบุมดลูกได้สำเร็จ

ตามปกติจะมีไข่ตกมาในช่วงกึ่งกลางของรอบเดือน แต่ก็อาจคลาดเคลื่อนได้หากมีความแปรปรวนของฮอร์โมนจากปัจจัยต่าง ๆ ดังนั้น ผู้ที่มีเพศสัมพันธ์หลั่งใน ในช่วงอื่นที่ไม่ใช่กึ่งกลางรอบเดือนก็อาจมีการตั้งครรภ์ได้ หากมีไข่ตกในช่วงนั้นพอดี

กลไกหลักของยาเม็ดคุมกำเนิดแบบรายเดือนก็คือยับยั้งไม่ให้ไข่ตกค่ะ ซึ่งหากเริ่มใช้ยาคุมแผงแรกภายใน 5 วันแรกของการมีประจำเดือน จะมั่นใจได้ว่ายาจะสามารถยับยั้งไข่ตกในรอบเดือนนั้นได้ทัน จึงสามารถมีเพศสัมพันธ์หลั่งในได้เลยตั้งแต่วันแรกที่รับประทานยาคุมนะคะ โดยไม่สนใจว่าจะมีเพศสัมพันธ์ในเวลากลางวันหรือกลางคืน จะเป็นเวลาก่อนรับประทานยาคุมมื้อถัดไป หรือว่าหลังรับประทานยาคุมไปแล้ว เพราะยาที่ยังอยู่ในกระแสเลือดยังทำหน้าที่ยับยั้งไม่ให้ไข่ตกอยู่ตลอดค่ะ

และถ้ารับประทานยาคุมตรงเวลาสม่ำเสมอ ระดับยาในเลือดก็จะคงที่ ทำให้มีผลยับยั้งไข่ตกได้ใกล้เคียง 100% จึงแทบจะไม่มีโอกาสตั้งครรภ์ได้เลยค่ะ และสามารถหลั่งในได้ เนื่องจาก ต่อให้มีอสุจิเข้าไปในช่องคลอด ก็ไม่สามารถผสมกับไข่ได้อยู่ดี เพราะไม่มีไข่ตกออกมานั่นเอง
..
..
..
แต่ถ้ารับประทานยาคุมแผงแรกไม่ทัน 5 วันแรกของการมีประจำเดือน มีความเสี่ยงที่ยาจะไปยับยั้งไข่ตกในเดือนนั้นไม่ทัน จึงต้องรับประทานยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมติดต่อกันให้ครบ 7 วันก่อน จึงค่อยมีเพศสัมพันธ์หลั่งในได้ค่ะ

ดังนั้น หากเริ่มใช้ยาคุมแผงแรกนอกเหนือจากช่วงเวลา 5 วันแรกของการมีประจำเดือน จะต้องใช้ถุงยางร่วมด้วยใน 7 วันแรกของการรับประทานยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมนะคะ
..
..
..
ถ้าใช้ยาคุมแบบ 21 เม็ด เมื่อใช้หมดแผง จะต้องเว้นว่าง 7 วันก่อนต่อแผงใหม่ เป็นช่วงที่จะมีประจำเดือนมาค่ะ แต่ถ้าใช้ยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมแบบ 28 เม็ด หมดแผงแล้วต่อแผงใหม่ได้เลย ประจำเดือนจะมาในช่วงที่ใช้เม็ดแป้งซึ่งอยู่ท้าย ๆ ของแผง อาจมี 7 หรือ 4 เม็ด แล้วแต่ยี่ห้อยาคุมที่ใช้ค่ะ โดยประจำเดือนมักจะมาหลังใช้เม็ดยาฮอร์โมนหมดแล้ว 2 - 3 วัน

หากต่อแผงยาคุมตามกำหนด จะมีผลคุมกำเนิดต่อเนื่องทุกวันนะคะ จึงมีเพศสัมพันธ์หลั่งในได้ตลอดค่ะ

แต่เมื่อต้องการหยุดใช้ยาคุมรายเดือน เพื่อไม่ให้มีปัญหาฮอร์โมนแปรปรวน ซึ่งจะทำให้ประจำเดือนคลาดเคลื่อนไป แนะนำให้ใช้ไปจนหมดแผง แต่ไม่ต้องต่อยาคุมแผงใหม่นะคะ

และเมื่อไม่ต่อยาคุมแผงใหม่ หากยังไม่พร้อมจะมีบุตร เวลามีเพศสัมพันธ์ก็ต้องใช้ถุงยางอนามัยเพื่อป้องกันแทนค่ะ

สรุปสั้น ๆ จากคำถามนะคะ

1. ยาคุมจะออกฤทธิ์ ตั้งแต่เม็ดแรกใช่ไหมคะ?

หากใช้ยาคุมแผงแรกภายใน 5 วันแรกของการมีประจำเดือน จะมีผลคุมกำเนิดได้ตั้งแต่เม็ดแรกที่รับประทานค่ะ
แต่ถ้าใช้ไม่ทัน 5 วันแรกที่มีประจำเดือน ต้องใช้ยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมติดต่อกันให้ครบ 7 วันก่อนจึงจะมีผลคุมกำเนิดได้

2. ยาคุม 1 เม็ดที่กิน คุมกำเนิด24ชม. ใช่หรือเปล่า?

ยาคุมที่รับประทานจะไปทำหน้าที่ยับยั้งไม่ให้ไข่ตกค่ะ และควรรับประทานตรงเวลาทุกวัน นั่นคือรับประทานทุก ๆ 24 ชั่วโมง เพื่อให้ระดับยาในเลือดคงที่ จะได้มีผลในการยับยั้งไข่ตกได้ดี

ถ้ารับประทานผิดเวลาบ้าง ยังอาจมีผลคุมกำเนิดได้ค่ะ แต่จะผิดเวลาได้นานแค่ไหน ขึ้นกับชนิดและปริมาณของฮอร์โมนในยาคุมยี่ห้อที่ใช้นะคะ

จึงไม่ใช่ว่าผลคุมกำเนิดจะหมดใน 24 ชั่วโมงค่ะ แต่ถ้ารับประทานไม่ตรงเวลา ประสิทธิภาพในการป้องกันจะลดลง

3. ถ้าเรากินยาตอนกลางคืน ในเวลาเดียวกันทุกวัน แต่มีเพศสัมพันธตอนกลางวัน ฤทธิ์ยายังคงอยู่หรือเปล่า?

ถ้ารับประทานยาคุมตรงเวลาสม่ำเสมอ มีผลคุมกำเนิดตลอดค่ะ ทั้งกลางวันและกลางคืน

4. ถ้าเราคิดจะใช้การคุมกำเนิดอื่น ๆ แทน เช่นถุงยางอนามัย ต้องรอกินยาให้หมดแผง แล้วรอให้มีประจำเดือนมาก่อน โดยไม่ต้องรอกินยาแผงใหม่ใช่ไหมคะ?

ใช่ค่ะ ควรทำเช่นนั้นเพื่อไม่ให้ฮอร์โมนแปรปรวน ประจำเดือนจะได้ไม่คลาดเคลื่อนค่ะ