แฟนผมกินยาคุม2ปีกว่าๆ มีเพศสัมพันกันแบบไม่ใส่ถุงยาง หลั่งนอกตลอด แต่เมื่อวันที่1กันยาแฟนบอกว่าเลือดประจำเดือนสีจางอ่อนๆ แต่ตอนนั้นมีแค่นิดเดียวสักพักประจำเดือนเปลี่ยนเป็นสีเข็มปกติ แต่มาน้อย อาจเพราะเพิ่งเปลี่ยนเป็นยาคุมyazไปเมื่อ 2-3เดือนมานี้ซึ่งหลังจากเปลี่ยนยาคุมประจำเดือนก็มาน้อยปกติมาแค่1-2 วันก็หมดเป็นแบบนี้มาตั้งแต่เปลี่ยนยา ประจำเดือนไม่เคยขาดกินยาทุกครั้งไม่เคยลืม ผิดเวลาบ้างบวกลบไม่เกิน1ชั้วโมง ซึ่งตอนนี้แฟนป่วยเป็นไฮเปอร์ไทรอยด์เพิ่งไปตรวจมาตอนต้นเดือนสิงหา ที่ผมกังวลคือเลือดที่แฟนว่าสีจางตอนแรกใช่เลือดล้างหน้าเด็กใช่มั้ย เพราะมีสีจางๆ แต่ที่ศึกษามาเลือดล้างหน้าจะไม่มีอาการปวดท้อง หงุดหงิด แต่แฟนผมทั้งปวดท้องและหงุดหงิดแบบเป็นประจำเดือนอีกทั้งการมาของเลือดล้างหน้าเด็กต้องมาก่อนช่วงเป็นประจำเดือนหรือ1สัปดาห์ก่อนเป็นเม็นแต่นี่มีเลือดออกมาวันที่ต้องเป็นประจำเดือนในวันนั้นของทุกเดือนพอดี ปกติประจำเดือนมาช่วงอีก1-2เม็ดยาจะหมดแผงยาคุม แฟนผมได้เริ่มกินยาต้านไทรอยด์และลดใจสั่นตั้งแต่ต้นเดือนสิงหา แฟนผมไม่ชอบกินยาเม็ด ตอนนี้แฟนผมมีอาการหงุดหงิดง่ายมาก คุมอารมณ์ตัวเองไม่ได้ถึงขั้นหยิกตัวเองเพิ่งเป็นได้แค่ก่อนเป็นเม็น 1-2วันและหลังเป็นเม็นแต่ก่อนไม่เคยเป็นแบบนี้ ซึ่งเธอบอกว่าเธอเครียดที่ป่วย กังวลถึงผลเสียของการป่วย ท้อแท้ เศร้า เคยคิดอยากฆ่าตัวตาย เธอเป็นคนที่อ่อนไหวต่อสังคมมากๆ แคร์ไปทุกอย่างเป็นคนคิดมากทุกเรื่องต่อให้เรื่องเคลียจบไปแล้วแต่ยังเก็บมาคิดตลอด อยากจะทราบว่าเลือดที่ออกมาใช่เลือดล้างหน้าเด็กมั้ย แล้วอารมณ์หงุดหงิดง่ายมากขึ้นเกิดจากสาเหตุอะไรกันแน่ เกิดจากอาการตั้งครรภ์หรือเกี่ยวกับโรคที่เป็น ตั้งแต่ที่เธอรู้ว่าป่วยเธอก็มีอาการหลายอย่างที่เปลี่ยนไปและอีกอย่างควรพาเธอไปพบจิตแพทย์มั้ยครับ

1. อยากจะทราบว่าเลือดที่ออกมาใช่เลือดล้างหน้าเด็กมั้ย?

เป็นประจำเดือนที่เริ่มมาในวันแรก ๆ ค่ะ ไม่ใช่เลือดล้างหน้าเด็ก

และการที่มีประจำเดือนน้อยลงก็ไม่ใช่เรื่องแปลกสำหรับผู้ที่ใช้ยาคุมยาส เนื่องจากมีปริมาณฮอร์โมนน้อยและมีช่วงปลอดฮอร์โมนสั้น แต่ไม่มีปัญหาหรืออันตรายค่ะ

2. อารมณ์หงุดหงิดง่ายมากขึ้นเกิดจากสาเหตุอะไรกันแน่ เกิดจากอาการตั้งครรภ์หรือเกี่ยวกับโรคที่เป็น ควรพาเธอไปพบจิตแพทย์มั้ย?

เกิดได้จากหลายสาเหตุที่ไม่ใช่การตั้งครรภ์ เนื่องจากแฟนของคุณไม่ได้ตั้งครรภ์ อาจเป็นความเครียดกับเรื่องต่าง ๆ ในชีวิตตามที่แฟนของคุณบอกมาก็ได้ค่ะ

อย่างไรก็ตาม ถ้าเป็นเฉพาะช่วงที่สอดคล้องกับการมีประจำเดือน ก็เป็นไปได้ว่าเกิดจากความแปรปรวนของฮอร์โมนร่วมด้วย และอาจพบร่วมกับอาการอื่น ๆ เช่น ปวดศีรษะ เจ็บคัดตึงเต้านม บวม ปวดท้อง ท้องอืด

ซึ่งโดยปกติแล้ว การใช้ยาคุมสูตร 24/4 อย่างยาคุมยาส จะช่วยลดกลุ่มอาการก่อนเป็นประจำเดือนดังกล่าวได้ แต่ถ้าเปลี่ยนมาใช้ยาส 2 - 3 แผงแล้วยังพบอาการดังกล่าวอยู่ และรุนแรงจนรบกวนคุณภาพชีวิต ก็ควรไปพบจิตแพทย์เพื่อพิจารณาการรักษาที่เหมาะสมค่ะ

อารมณ์แปรปรวน อาจเกิดจากการทำงานผิดปกติของต่อมไทรอยด์ และอาจเป็นภาวะการปรับตัวต่อปัญหาไม่ได้ ..ในกรณีที่พื้นฐานเป็นคนเครียดง่าย วิตกกังวลง่าย เมื่อต้องเจอกับวิกฤตในชีวิตโอกาสที่จะนำไปสู่ปัญหาสุขภาพจิตได้ง่าย

ในกรณีที่เครียดเรื่องสุขภาพ แล้วปรับความคิดหรือปรับตัวกับอาการป่วยไม่ได้ สามารถไปพบจิตแพทย์ได้นะคะ ในกรณีที่เพิ่งเริ่มมีอาการอาจจะยังไม่ถึงขั้นซึมเศร้า แต่หากปล่อยให้มีอาการเรื้อรังนานๆ อาจมีแนวโน้มที่จะเป้นซึมเศร้าได้ ซึ่งภาวะซึมเศร้าจริงแล้วสามารถรักษาให้หายได้ด้วยยากลุ่มต้านเศร้าเป็นหลัก ร่วมกับการทำจิตบำบัด อาการจะค่อยๆดีขึ้นจนสามารถปรับตัวและใช้ชีวิตได้อย่างปกติสุขเช่นเดิมนะคะ

เบื้องต้นให้แฟนทำแบบประเมินภาวะซึมเศร้าด้วยตัวเอง ดูก่อนก็ได้ค่ะ โดยให้สำรวจอาการภายในระยะ 2 สัปดาห์ที่ผ่านมารวมวันนี้มีอาการเหล่านี้มากน้อยเพียงใด โดยให้คะแนนแต่ละอาการดังนี้
ไม่มีเลย 0 คะแนน
มี 1-7วัน 1 คะแนน
มากกว่า 7 วัน 2 คะแนน
ทุกวัน 3 คะแนน

ลักษณะอาการในช่วง 2 สัปดาห์
1. เบื่อหน่าย ไม่สนใจอยากจะทำอะไร
2. ไม่สบายใจ ซึมเศร้า ท้อแท้
3. หลับยาก หลับๆตื่นๆ หรือหลับมากเกินไป
4. เหนื่อยง่าย ไม่ค่อยมีแรง อ่อนเพลีย
5. เบื่ออาหาร หรือ กินได้มาก กินจุบจิบตลอดเวลา
6. รู้สึกไม่ดีกับตัวเอง คิดว่าล้มเหลว หรือคิดว่าทำให้ตนเองและครอบครัวต้องผิดหวัง
7. ขาดสมาธิ เหม่อลอย ขี้ลืมบ่อย
8. ทำอะไรช้าลง กระสับกระส่าย อยู่นิ่งไม่ได้
9. คิดทำร้ายตัวเอง อยากตาย หรือตายไปจะดีกว่า
รวมคะแนน หากคะแนนรวมมากกว่า 7 คะแนนขึ้นไป ก็อาจมีแนวโน้มที่จะเป้นซึมเศร้า ซึ่งควรพบจิตแพทย์ เพื่อประเมินอาการเพิ่มเติม วินิจฉัยโรคให้แน่ชัดแล้วรับการรักษาด้วยวิธีที่เหมาะสมนะคะ ต่อให้ไม่มีแนวโน้มที่จะเป็นซึมเศร้าแต่มีความวิตกกังวลจนส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตก็สามารถพบจิตแพทย์ได้เช่นกันค่ะ ไม่เสียหายอะไร