September 16, 2019 15:45
ตอบโดย
จินตนา แสงโพธิ์ (เภสัชกร)
ไม่มั่นใจว่าประเด็นที่ผู้ถามสงสัยคือ "ยาคุมฉุกเฉินจะมีผลป้องกันต่อเนื่องหลังรับประทานหรือไม่" หรือสงสัยว่า "ยาคุมฉุกเฉินจะป้องกันการตั้งครรภ์ได้ทันหรือเปล่า" ดังนั้น แนะนำดังนี้นะคะ
1. ยาคุมฉุกเฉินจะมีผลป้องกันต่อเนื่องหลังรับประทานหรือไม่
วัตถุประสงค์ของการใช้ยาคุมฉุกเฉิน เป็นการใช้เพื่อลดความเสี่ยงจาก "การมีเพศสัมพันธ์ที่เกิดขึ้นแล้ว" ให้ลดน้อยลงค่ะ ไม่ใช่เป็นการใช้เพื่อคุมกำเนิดไปข้างหน้าสำหรับการมีเพศสัมพันธ์ในครั้งต่อไป
ดังนั้น จึงไม่มีการรับรองผลว่าหลังรับประทานครบขนาดแล้ว ยาจะยังมีผลป้องกันการตั้งครรภ์ต่อเนื่องได้นานเท่าไหร่
อีกทั้ง ประสิทธิภาพของยาคุมฉุกเฉินต่ำกว่าวิธีคุมกำเนิดมาตรฐานมาก ดังนั้น หากใช้ให้เหมาะสมตามวัตถุประสงค์ที่แท้จริง ก็จะต้องใช้ในกรณีฉุกเฉิน เช่น ถูกข่มขืน หรือเกิดความผิดพลาดจากวิธีคุมกำเนิดที่ใช้อยู่ เช่น ถุงยางฉีกขาด
ไม่ใช่นำยาคุมฉุกเฉินมาใช้เพราะไม่อยากใส่ถุงยางค่ะ
และในกรณีที่ใช้เพราะเหตุฉุกเฉิน ผู้ใช้ก็จะตระหนักว่า หากจะมีเพศสัมพันธ์ในครั้งต่อไป ก็ต้องมีการป้องกันให้มากขึ้น หรือปรับเปลี่ยนวิธีคุมกำเนิดเพื่อลดความผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้นซ้ำ
ไม่ควรหวังผลป้องกันจากยาคุมฉุกเฉิน แล้วมีเพศสัมพันธ์ซ้ำอีกโดยไม่ป้องกันนะคะ
เพราะต่อให้ใช้ยาคุมฉุกเฉินถูกต้อง, ทันเวลา และเหมาะสมตามวัตถุประสงค์ที่แท้จริง โอกาสตั้งครรภ์ก็ยังสูงกว่าการคุมกำเนิดมาตรฐานหลายเท่าค่ะ การนำมาใช้ผิดวัตถุประสงค์ โดยใช้แทนวิธีคุมกำเนิดมาตรฐาน จึงมีความเสี่ยงที่จะตั้งครรภ์มากกว่าที่ควรจะเป็นนะคะ
2. ยาคุมฉุกเฉินจะป้องกันการตั้งครรภ์ได้ทันหรือเปล่า
แม้ว่ายาคุมฉุกเฉินจะมีหลายกลไกที่ใช้ร่วมกันในการป้องกันการตั้งครรภ์แบบฉุกเฉิน แต่การศึกษาในปัจจุบันชี้ว่า กลไกหลักที่มีประสิทธิภาพสูงกว่ากลไกอื่น ๆ ก็คือการชะลอไข่ตกค่ะ
ดังนั้น แม้จะรับประทานเร็วและครบขนาด ก็รับประกันไม่ได้ว่าจะไม่ตั้งครรภ์นะคะ เพราะถ้ายาไปชะลอการตกของไข่ไม่ทัน ก็เสี่ยงที่ไข่กับอสุจิจะผสมกันและฝังตัวที่เยื่อบุโพรงมดลูกได้สำเร็จ
อย่างไรก็ตาม เนื่องจากไม่สามารถจะคาดการณ์ได้ว่าผู้ใช้แต่ละรายจะมีไข่ตกจริงในวันใดหรือเวลาใด ดังนั้น หากจำเป็นจะต้องคุมกำเนิดฉุกเฉินด้วยการรับประทานยาคุมฉุกเฉิน สิ่งที่ดีที่สุดก็คือรับประทานให้เร็วที่สุดที่ทำได้ เพื่อหวังผลว่าถ้าไข่ยังไม่ตก ยาอาจไปชะลอการตกของไข่ได้ทันนั่นเองค่ะ
ตอบโดยแพทย์ที่มีใบอนุญาต คำตอบของแพทย์เป็นการให้ความรู้และคำแนะนำเบื้องต้น ไม่สามารถแทนการวินิจฉัยโรค หรือการรักษา คุณควรพบแพทย์ที่สถานพยาบาลเพื่อให้แพทย์ตรวจทุกครั้ง หากคุณมีเหตุฉุกเฉินกรุณาโทรแจ้ง 1669
ปรึกษาเภสัช สั่งยา ฟรีค่าส่งทั่วประเทศ*
แชทกับเภสัชกรฟรี! 9 โมงเช้าถึงเที่ยงคืน พร้อมรับส่วนลดค่ายา 5% HDmall ออกค่าส่งให้สูงสุด 40 บาท
อยากทราบว่ายาคุมฉุกเฉิน เมื่อทานครบสองเม็ดเเล้วจะมีฤทธิ์กับร่างกายไม่ให้เกิดการปฏิสนธิ กี่วันคะ?
ตอบโดยแพทย์ที่มีใบอนุญาต (คำตอบนี้เป็นการให้คำแนะนำเบื้องต้น ไม่สามารถแทนการวินิจฉัยโรคหรือการรักษา คุณควรพบแพทย์เพื่อรับการตรวจหากมีอาการน่ากังวล)