โดพามีน คืออะไร?

มียาบางตัวที่ออกฤทธ์เลียนแบบ Dopamine ซึ่งเป็นสารสื่อประสาทที่สำคัญ
เผยแพร่ครั้งแรก 9 ส.ค. 2019 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 1 นาที
โดพามีน คืออะไร?

Dopamine เป็นสารสื่อประสาทที่ช่วยส่งสัญญาณภายในสมอง Dopamine ยังจัดว่าเป็นฮอร์โมนกลุ่ม catecholamine ซึ่งประกอบไปด้วย norepinephrine และ epinephrine Dopamine มีบทบาทหลักเกี่ยวกับการควบคุมการเคลื่อนไหว และยังเกี่ยวข้องกับกระบวนการให้รางวัลของสมอง การที่มีปัญหาในการสร้าง Dopamine อาจทำให้เกิดโรค Parkinson’s disease ซึ่งเป็นโรคที่ทำให้เกิดการเคลื่อนไหวที่ผิดปกติ เป็นลักษณะสั่นและเกร็ง การมีระดับ dopamine ที่สูง หรือมีปัญหาเกี่ยวกับการใช้ dopamine ในสมองอาจเกี่ยวข้องกับความผิดปกติอื่นเช่นโรคจิตเภท

ตัวรับ Dopamine

ตัวรับ Dopamine เป็นโปรตีนซึ่งพบในสมองและเส้นประสาททั่วร่างกาย ตัวรับเหล่านี้จะมีส่วนในการส่งสัญญาณของ Dopamine ตัวรับของ Dopamine นี้มีบทบาทสำคัญในกระบวนการทางระบบประสาทหลายอย่างเช่นการประสานงานการเคลื่อนไหวและการควบคุมกล้ามเนื้อมัดเล็ก ความสุข การรับรู้ ความจำ และการเรียนรู้ การทำงานของตัวรับ Dopamine นั้นอาจจะมีความเกี่ยวข้องกับความเจ็บป่วยทางจิตเวชและทางระบบประสาท ดังนั้น ตัวรับ Dopamine จึงเป็นเป้าหมายสำหรับการรักษาของยาหลายชนิด ยาบางตัว เช่น heroin, cocaine และ methamphetamine ออกฤทธิ์ที่ตัวรับ Dopamine ภายในสมอง ยากลุ่มนี้จะทำให้ระบบการให้รางวัลของสมองเกิดการสับสน และหลั่งสารที่ทำให้เกิดความสุขออกมา ทำให้ผู้ที่ใช้ยาต้องการใช้อีก และเมื่อมีการใช้ยา cocaine มากเกินไป ผลที่เกิดที่สมองนั้นก็จะลดลง ทำให้ผู้ใช้ต้องใช้ยาในปริมาณที่มากขึ้นเพื่อให้ได้ผลเท่าเดิม

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
หมดปัญหาเหงื่อออกมากที่มืออย่างถาวร รักษาแล้วมือแห้ง ชีวิตง่ายขึ้น!

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / เบิกประกันได้ / ผ่อน 0% ได้ / ปรึกษาหมอก่อนผ่าตัดได้ไม่จำกัดครั้ง

Dopamine agonists และ antagonists

Dopamine agonists เป็นกลุ่มของยาที่จับกับตัวรับและกระตุ้นตัวรับ dopamine ภายในสมอง ยาในกลุ่มนี้ใช้สำหรับรักษาโรคที่มีระดับของ dopamine ต่ำ เช่น Parkinson’s disease และ restless legs syndrome (RLS) บางครั้งยังถูกนำมาใช้รักษาโรคซึมเศร้าและ fibromyalgia อีกด้วย ผลข้างเคียงที่รุนแรงของยากลุ่มนี้คือการมีความดันโลหิตต่ำ มึนหัวเวลาลุกขึ้นยืน เห็นภาพหลอนและควบคุมอารมณ์ได้ยาก (เช่นกินมูมมาม, อารมณ์ทางเพศสูงกว่าปกติ, ชอบเล่นการพนัน) Dopamine antagonists เป็นกลุ่มยาที่จับแล้วจะยับยั้งการทำงานของตัวรับ dopamine ยารักษาโรคทางจิตเวชส่วนใหญ่จะยับยั้งการทำงานของตัวรับ dopamine ในสมอง ดังนั้นยากลุ่ม Dopamine antagonists จึงอาจใช้ในการรักษาโรคจิตเภทและโรคสองชั้วได้ นอนจากนั้นยาในกลุ่มนี้ที่ออกฤทธิ์ต่อตัวรับในทางเดินอาหารอาจช่วยรักษาอาการคลื่นไส้ หรือเป็นยาแก้อาเจียนได้


5 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
ncbi.nlm.nih.gov, Dopamine (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16106242)
pubchem.ncbi.nlm.nih.gov, Dopamine (https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Dopamine)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)