เอกซเรย์กระดูก มีประโยชน์อย่างไร?

เผยแพร่ครั้งแรก 18 ก.ย. 2018 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 เวลาอ่านประมาณ 2 นาที
เอกซเรย์กระดูก มีประโยชน์อย่างไร?

การเอกซเรย์ (X-ray) คือการใช้รังสีเอกซ์ ซึ่งมีลักษณะเป็นคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า ในการถ่ายภาพอวัยวะภายในสำหรับวินิจฉัยความผิดปกติต่างๆ โดยมักทำกับทรวงอก ช่องท้อง และกระดูกทั่วร่างกาย สำหรับการ เอกซเรย์กระดูก (Bone X-ray) จะใช้ตรวจดูสภาพหรือความผิดปกติของกระดูกส่วนต่างๆ เช่น กระดูกสันหลัง กระดูกแขน ขา มือ กะโหลกศีรษะ และฟัน

ทำไมต้องเอกซเรย์กระดูก

การเอกซเรย์กระดูก จะทำเมื่อพบอาการหรือความผิดปกติที่น่าจะเกี่ยวกับกระดูก เช่น มีอาการปวดหลังเรื้อรัง ปวดตามข้อ เกิดอุบัติเหตุที่อาจทำให้กระดูกส่วนต่างๆ แตกหัก เป็นต้น โดยการเอกซเรย์กระดูก จะช่วยในการวินิจฉัยภาวะต่อไปนี้ได้

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ตรวจกระดูกวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 534 บาท ลดสูงสุด 61%

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

  • กระดูกแตกหักหรือกระดูกติดเชื้อ เช่น แขนหัก ขาหัก ซึ่งสามารถเห็นได้ชัดเจนทางภาพถ่ายเอกซเรย์
  • ข้อต่ออักเสบ โดยการเอกซเรย์จะช่วยให้เห็นร่องรอยของข้อต่อ ว่ามีการบวม ผิดรูป หรือเสียดสีกันหรือไม่
  • โรคกระดูกพรุน การเอกซเรย์จะช่วยให้เห็นความหนาแน่นของมวลกระดูกเบื้องต้นได้
  • โรคมะเร็งกระดูก โดยเนื้องอกที่กระดูกจะเห็นได้ชัดเจนยิ่งขึ้นผ่านการเอกซเรย์
  • ใช้เพื่อการทันตกรรม โดยทันตแพทย์จะเอกซเรย์ฟันเพื่อดูความผิดปกติ และใช้วางแผนการรักษา เช่น การถอนฟัน ผ่าฟันคุด รักษารากฟัน เป็นต้น

การเตรียมตัวก่อนเอกซเรย์กระดูก

ก่อนการเอกซเรย์กระดูก แพทย์จะต้องบ่งชี้ตำแหน่งกระดูกที่น่าจะเกิดความผิดปกติให้แน่ชัด เพื่อทำการถ่ายภาพด้วยรังสีเฉพาะจุด การเตรียมตัวก่อนเอกซเรย์กระดูกนั้นเหมือนกับการเอกซเรย์ส่วนอื่นๆ คือไม่ต้องงดน้ำงดอาหาร และสามารถทานยาที่ทานต่อเนื่องได้ตามปกติ วันที่มาเอกซเรย์ให้สวมเสื้อผ้าที่ใส่สบาย ไม่รัดแน่น และหลีกเลี่ยงการสวมเครื่องประดับหรือพกสิ่งของที่เป็นโลหะ เพราะอาจรบกวนการถ่ายภาพเอกซเรย์ได้ สำหรับผู้ที่เคยผ่าตัดและฝังอุปกรณ์โลหะไว้ในร่างกาย ต้องแจ้งแพทย์ก่อนเอกซเรย์ทุกครั้ง

ขั้นตอนการเอกซเรย์กระดูก

ผู้ทำการเอกซเรย์จะเป็นนักรังสีเทคนิค หรือผู้เชี่ยวชาญด้านรังสีวิทยา โดยระหว่างการเอกซเรย์ เจ้าหน้าที่จะจัดท่าทางผู้รับการตรวจให้เหมาะสม เพื่อให้ถ่ายภาพออกมาได้คมชัด ซึ่งอาจเป็นท่ายืน ท่านั่ง หรือท่านอน ขึ้นอยู่กับตำแหน่งกระดูกที่จะเอกซเรย์ จากนั้นจึงใช้อุปกรณ์เอกซเรย์ถ่ายภาพส่วนที่ต้องการ โดยการตรวจใช้เวลาเพียงครู่เดียวเท่านั้น เมื่อตรวจเสร็จเรียบร้อย แพทย์อาจให้รอฟังผลหรือให้กลับบ้านได้เลย ปริมาณรังสีที่ใช้ในการเอกซเรย์อยู่ในระดับต่ำมาก จึงไม่เป็นอันตรายต่อผู้รับการตรวจ และไม่ต้องพักฟื้นหลังการตรวจ

ข้อห้ามในการเอกซเรย์กระดูก

การเอกซเรย์กระดูก รวมถึงเอกซเรย์ส่วนอื่นๆ นั้นห้ามทำในสตรีมีครรภ์ เนื่องจากเซลล์ตัวอ่อนนั้นมีความไวต่อรังสีเอกซ์ การเอกซเรย์จึงอาจทำให้เกิดความผิดปกติกับทารกในครรภ์ได้ ดังนั้น หากอยู่ระหว่างตั้งครรภ์ หรือสงสัยว่าอาจจะตั้งครรภ์ ต้องแจ้งแพทย์ก่อนเสมอ เพื่อเลี่ยงไปตรวจด้วยวิธีอื่นที่ปลอดภัยกว่า

ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นหลังการเอกซเรย์กระดูก

การเอกซเรย์กระดูกนั้นแทบไม่มีผลข้างเคียง และไม่จำเป็นต้องพักฟื้นหลังการตรวจ แต่อย่างไรก็ตาม อาจพบผลข้างเคียงที่เกิดจากรังสีเอกซเรย์ได้บ้าง เช่น

เราสามารถรับการตรวจเอกซเรย์กระดูกได้ที่โรงพยาบาลทั่วไป ทั้งรัฐและเอกชน โดยในปัจจุบันมีเทคโนโลยีการเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (CT-scan) รวมถึงการเอกซเรย์กระดูก 3 มิติ ซึ่งให้ภาพถ่ายที่ชัดเจนแม่นยำกว่า แต่มีราคาสูงกว่าเช่นกัน ซึ่งการสั่งตรวจนั้นแพทย์พิจารณาตามความเหมาะสม


8 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่
X-Rays. MedlinePlus. (https://medlineplus.gov/xrays.html)
Radiation in Medicine: X-Rays. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). (https://www.cdc.gov/nceh/radiation/x-rays.html)
X-Ray: Purpose, Procedure, and Risks. Healthline. (https://www.healthline.com/health/x-ray)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)

บทความต่อไป